11.04.2024 Скопје
Истражувачите од Мастрихт тврдат дека откриле како се создаваат идентични близнаци, преку процес кој покажува забрзан раст на ембрионот во многу рана фаза, кој потоа се дели на два идентични дела.
Научниците го открија овој досега непознат процес со одгледување на синтетичка структура на ембрион надвор од матката.
„Надвор од утробата го направивме видливо она што се случува во матката“, велат водечките научници Клеменс ван Блитерсвијк и Ерик Вриј.
Забрзаниот раст се одвива во бластоцистата, еден вид балон кој подоцна се развива во плацентата.
Доколку тој балон пребрзо расте, групата клетки кои подоцна ќе станат ембрион се дели на две, додека во исклучителни случаи на сличен начин може да се создадат идентични тројки или четворки, велат научниците.
Во 2018 година, истражувачите од Медицинскиот центар на Универзитетот во Мастрихт (UMC+) и Институтот MERLN го создадоа првиот синтетички ембрион, кој беше одгледан од матични клетки од глушец.
Минатата година израелските истражувачи успеаја да го направат истото со човечки матични клетки, а сега во Мастрихт се „одгледуваат“ синтетички идентични ембриони близнаци.
Откритието делумно се должи на автоматизираниот процес на скрининг што го користеле истражувачите од Мастрихт, наречен „скрининг со висок пропуст“.
Овој тип на скрининг им овозможува истовремено да испитаат илјадници, потенцијално дури и милиони клеточни структури и да ги изложат на различни услови.
Сепак, фактот дека сега е јасно како синтетичкиот ембрион се развива во идентични близнаци не е цврста гаранција дека тоа е токму така при природното оплодување, додека Ван Блитерсвијк тврди дека доказите за тоа се индиректни.
Истражувачите нагласуваат дека нивните наоди можат да придонесат за знаење за спонтани абортуси и плодност.
Со бременост со близнаци, компликациите се јавуваат почесто при раната имплантација, а со помош на новите сознанија тие можат да се спречат или лекуваат.
Покрај истражувањето на процесот на формирање на идентични близнаци, научниците се фокусираа и на развој на ткиво за пациентите за кои органите на донаторот не се достапни, бидејќи почетокот на формирањето на органите веќе може да се види кај синтетичките ембриони.
„Првично сакаме да истражиме дали можеме да одгледуваме црвени крвни зрнца. Очекувам дека во блиска иднина ќе стане јасно дали е тоа изводливо“, изјави Ван Блитерсвајк.
И покрај потенцијалните приговори од општеството за истражување на ембриони, научниците нагласија дека не се загрижени, бидејќи веруваат дека има голема поддршка за новите истражувања.
Подготвено од А.Ѓ.