30.12.2023 Скопје
Против Бугарија се поднесени три правни жалби поврзани со неуспехот на кампањата за вакцинација и одговорот на властите за време на пандемијата, што ја доведе земјата до највисока стапка на смртност од Ковид-19 во Европа.
Во жалбите се бара одговорност од државата за неуспехот да ги вакцинира луѓето најранливи на Ковид-19. Едната жалба е поднесена до националните судови, а втората до Европскиот комитет за социјални права на Советот на Европа. Третиот се однесува на одлуката за затворање на училиштата кога беше достапен бесплатен пристап до вакцини.
Причината е што илјадници Бугари со придружни болести – кардиоваскуларни, дијабетес, хронични респираторни или нефролошки заболувања или рак, како и луѓе постари од 60 години, можеле да избегнат сериозни болести и смрт доколку биле навреме вакцинирани.
И покрај тоа што актуелната власт ќе треба да одговара за тврдењата, тие се насочени кон постапките и непостапувањето на претходната администрација.
„Бугарија не обезбеди приоритетен пристап до вакцините за овие групи во периодот кога пристапот до вакцини беше ограничен, помеѓу декември 2020 и мај 2021 година“, се тврди во жалбата поднесена до Европскиот комитет за социјални права од Бугарската канцеларија за отворено општество.
Според националниот план за вакцинација усвоен од владата на Бојко Борисов на 7 декември 2020 година, старите и хронично болните се ставени во најновата можна четврта фаза од вакцинацијата. Тие беа ставени по речиси сите видови државни службеници и медицински персонал и беа назначени „со однапред подготвени списоци“.
„Нејасната формулација што ја користи Националниот план за вакцинација дозволи сите видови луѓе да се вакцинираат пред ранливите луѓе“, објасни Адела Качаунова, директорка на програмата за правна заштита на бугарскиот Хелсиншки комитет. Таа го поднела судскиот спор.
Во судската претставка се нагласува дека и откако почна масовната вакцинација, властите не вложиле напор да им овозможат пристап на ранливите граѓани до тогаш дефицитарните вакцини.
Како резултат на тоа, помеѓу јануари и мај 2021 година, 8.813 лица на возраст од 60 и повеќе години починале од Ковид-19 во Бугарија, што претставува над 80% од сите смртни случаи поврзани со Ковид-19 во овој период. Во жалбата се тврди дека Бугарија го прекршила правото на живот на овие ранливи луѓе.
Колективната жалба пред Европскиот комитет за социјални права, исто така, се однесува на недостатокот на соодветна кампања за убедување на јавноста за потребата од вакцинација.
„Бугарија не ја исполни својата обврска правилно и соодветно да ги информира и едуцира луѓето, особено најранливите, за важноста на вакцинацијата против КОВИД-19 како средство за заштита“, се вели во жалбата.
Во документот се бара од Европскиот комитет да определи итни мерки од бугарската влада за да се избегнат нови случаи на загуба на човечки животи што може да се спречат.
ECSR е тело на Советот на Европа кое ја следи правилната примена на ревидираната Европска социјална повелба.
Во меѓувреме, бугарскиот Хелсиншки комитет води случај за дискриминација пред бугарските судови. Се чека одлуката на Врховниот касационен суд.
Во тек е и трета тужба против бугарската влада. Завршена е одлуката да се затворат училиштата и да се префрлат учениците само на учење преку Интернет, што беше наредено од властите во октомври 2021 година. Во тоа време, училиштата беа единствените затворени јавни институции во Бугарија, иако земјата веќе имаше слободен пристап до вакцини за целото население.
Досега во Бугарија против КОВИД-19 се вакцинирани 2.077.996 лица. Според официјалната статистика на земјата, 38.665 луѓе починале одКовид-19, втор најголем број на смртни случаи во светот по Перу.
Две бугарски деца го тужеа и Министерството за здравство за неправилно администрирање вакцини во декември 2021 година.
„Грешката направена при вакцинирањето на двете девојчиња уште еднаш го покажува хаотичниот процес на вакцинација, како и целосното запоставување на децата во овој период“, коментира Адела Качаунова, која го водеше случајот.
Во декември 2021 година, таткото ги однел своите две ќерки – на возраст од 13 и 17 години – да се вакцинираат. Тој беше убеден во придобивките од вакцините; приоритет за неговото семејство беше да добие сертификат бидејќи и двете девојчиња имаа претстојни патувања, а исто така сакаа да одат на училиште без да бидат секојдневно тестирани.
Решиле да одат во болницата во МВР бидејќи била најблиску до нивниот дом. Лекарот го прашал таткото која вакцина ја претпочитаат, објаснувајќи дека Јансен е една доза, а за другите вакцини потребни се две дози. Таткото ја избра вакцината со единечна доза.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
