07.06.2025 Скопје
Цените на храната паднаа во мај од највисоките нивоа во последните две години, бидејќи опаѓачките цени на пченката и палминото масло ги надминаа значително повисоките цени на путерот и месото, покажа денес извештајот на Организацијата за храна и земјоделство на ОН (ФАО).
Ценовниот индекс на ФАО за кошничка со основни прехранбени производи изнесуваше 127,7 поени во мај, што е намалување за 0,8 проценти од неговиот двогодишен максимум во април.
Цените се зголемија за 6 проценти во однос на мај минатата година.
Растителните масла паднаа за 3,7 проценти во мај во споредба со претходниот месец, што го одразува зголеменото производство во земјите од Југоисточна Азија и послабата побарувачка во секторот за биогорива.
Во споредба со мај минатата година, нафтата е сè уште значително поскапа, за дури 19,1 процент.
Цената на шеќерот, исто така, значително падна во мај, за 2,6 проценти во споредба со април, поради неизвесните перспективи за светската економија и загриженоста за побарувачката во прехранбената индустрија.
Цените на житото исто така нагло паднаа, за 1,8 проценти во април, што одразува значително пониски цени на пченката поради добрите жетви и високите залихи во Аргентина и Бразил и очекуваниот рекорден принос во САД.
Пченицата, исто така, стана умерено поевтина поради намалената светска побарувачка и подобрените услови за одгледување на северната хемисфера. Врнежите од дожд кон крајот на мај го ублажија ризикот од суша во одредени делови од Европа, регионот на Црното Море и САД.
Меѓутоа, во мај, цената на месото најмногу се зголеми, според падот на индексот од 1,3 проценти во споредба со ревидираната вредност во април. Силното зголемување на цените на говедското, овчо и свинското месо ги надмина пониските цени на живината поради вишоците во Бразил откако земјите ширум светот го забранија увозот по појавата на птичји грип.
Цените на млечните производи се зголемија за 0,8 проценти во мај, потпомогнати од силната побарувачка во Азија што ги турна цените на путерот на највисоко ниво откако ФАО почна да објавува податоци.
Во посебен извештај за понудата и побарувачката на житни култури, ФАО процени дека глобалното производство на житни култури во 2024 година ќе изнесува 2,853 милијарди тони, што е во голема мера непроменето од 2023 година.
Во 2025 година се очекува да достигне 2,911 милијарди тони, највисоко ниво откако ФАО започна да објавува податоци. Се очекува производството на пченка да порасне најмногу, додека производството на пченица се очекува да порасне најмалку, соопшти агенцијата.
Се очекува светската потрошувачка на житни култури да се зголеми за 0,8 проценти на 2,898 милијарди тони во сезоната 2025/2026, со посилен раст во прехранбената индустрија, за 0,9 проценти. Во секторот за добиточна храна, се очекува да се зголеми за 0,5 проценти.
Залихите на житни култури треба да бидат за два проценти пониски на крајот од тековната сезона во јули отколку на почетокот, паѓајќи на 865 милиони тони. До крајот на новата сезона 2025/2026 година, тие треба малку да се опорават и да достигнат 873,6 милиони тони.
ФАО нагласува дека моменталните прогнози сигнализираат стабилни залихи и во претстојната сезона.
Се очекува светската трговија со житни култури да се опорави во новата сезона, предвидуваат тие, и да се зголеми за 1,9 проценти на 487,1 милиони тони. Податоците за 2024/2025 година покажуваат пад од речиси седум проценти, на 478,6 милиони тони, поради послабата побарувачка во Кина.
Подготвено од М.Д.
About Author
