
03.06.2025 Скопје
Неколку земји низ Европа ја менуваат насоката или прават целосен пресврт во употребата на нуклеарната енергија, бидејќи владите бараат поголема енергетска безбедност.
Белгија се најде во центарот на вниманието претходно овој месец кога нејзиниот парламент гласаше за укинување на законот од 2003 година, кој повикуваше на постепено укинување на нуклеарната енергија.
Усвојувањето на оваа одлука на 15 мај овозможи рестартирање на нуклеарната индустрија во земјата во иднина, вклучително и изградба на нови електрани.
Првичниот план на Белгија беше постепено да ги укине своите седум нуклеарни реактори до 2025 година, но тоа беше одложено за десет години во 2022 година поради енергетската неизвесност предизвикана од руската инвазија на Украина.
Сегашната конзервативна коалициска влада, предводена од премиерот Барт де Вевер, дојде на власт во февруари и одлучи дека таков пресврт е неопходен за земјата да се соочи со своите енергетски предизвици.
„Знаеме дека тоа е извор на енергија со ниски емисии на јаглерод, што значи дека можеме да ги исполниме европските климатски цели, но е исто така и изобилен извор на енергија“, рече белгискиот министер за енергетика Матие Бие и додаде:
„Имаме три цели што ги споделуваме со нашите европски партнери. Тие се безбедност на снабдувањето, контролирана цена и енергија со ниски емисии на јаглерод. Нуклеарната енергија ги исполнува сите три критериуми.“
Белгија не е сама – други членки на ЕУ како Германија, Данска и Италија исто така го преиспитуваат својот став кон нуклеарната енергија.
„Мислам дека ова е јасна последица на моменталната ситуација, со огромна геополитичка неизвесност и сè уште изразена зависност од гас“, рече Адел Ел Гамл, професор по енергетска геополитика на Слободниот универзитет во Брисел (ULB).
„Значи, сосема природно, сè што можеме да направиме за да се ослободиме од зависноста од гас – треба да го направиме. Нуклеарната енергија е еден од тие начини“, изјави Ел Гамл, кој е и генерален секретар на Европската алијанса за енергетски истражувања (EERA).
ЕУ моментално има околу 100 нуклеарни реактори во 12 земји (Белгија, Бугарија, Шпанија, Финска, Франција, Унгарија, Холандија, Чешка, Романија, Словачка, Словенија и Шведска).
Според најновите податоци од Евростат, речиси една четвртина од електричната енергија произведена во ЕУ доаѓа од нуклеарна енергија.
Нуклеарните централи испуштаат малку загадувачи во воздухот, што ги прави опција за земјите кои сакаат да ги исполнат климатските цели со чиста енергија. Сепак, нивната изградба и демонтажа произведуваат големи количини на стакленички гасови.
Подготвено од М.Д.