04.06.2025 Скопје
И покрај намалената употреба на банкноти и монети во секојдневните купувања, количината на готовина во оптек во еврозоната продолжува да расте. Централните банки проценуваат дека стотици милијарди евра готовина не се трошат, туку се складираат.
Според Бундесбанк, на крајот на 2024 година, германските домаќинства држеле дури 395 милијарди евра во готовина – речиси два и пол пати повеќе отколку во 2013 година. Сепак, оваа сума не е рамномерно распределена – многу домаќинства речиси и да немаат готовина.
Иако електронските плаќања стануваат сè подоминантни, готовината во оптек продолжува да расте. Во март 2025 година, имало дури 1,564 трилиони евра во банкноти низ еврозоната – 300 милијарди повеќе отколку на почетокот на пандемијата. Бундесбанк го нарекува овој тренд „парадокс на банкноти“ бидејќи се случува и покрај општиот пад на трансакциите со готовина.
Во 2023 година, половина од трансакциите во Германија сè уште беа готовина, но ова сочинуваше само една четвртина од вкупниот промет. Дебитните картички преовладуваа, а трговците на мало сè повеќе охрабруваат бесконтактни плаќања – до седум пати побрзо од готовината.
Експертите, вклучувајќи ги и раководителите на Giesecke+Devrient, тврдат дека еврото денес се складира во голема мера поради неизвесноста. За време на пандемијата, уделот на „готовина за складирање вредност“ достигна 43 отсто. Слично однесување е забележано и за време на други кризи.
Зголемувањето на готовината во оптек делумно се припишува и на сивата економија и криминалните активности. Полицијата во Германија редовно открива големи количини готовина, како што е еден милион евра во автомобилот на 34-годишник.
Иако секојдневната улога на готовината се намалува, Бундесбанк ги нагласува нејзините предности и останува посветена на зачувување на готовинскиот систем. За многумина, готовината сè уште значи безбедност и слобода на избор.
Подготвено од М.Д.
About Author
