05.05.2025 Скопје
Просечниот купувач на автомобили не размислува од каде доаѓаат деловите во неговото возило – но производителите на автомобили размислуваат.
Затоа новата рунда царини за автомобили кои ги воведува американската администрација – овој пат на делови – што стапија на сила од вчера би можеле да ја променат индустријата, дури и повеќе од претходните давачки за увезени автомобили.
Од 12:01 часот по источно време во сабота, поголемиот дел од увозот на автоделови ќе доаѓа со данок на увоз од 25 отсто.
Претходните царини за автомобили не ги оставија автомобилите произведени во САД недопрени. Веќе не. Ниту еден од 10-те милиони автомобили произведени од американските фабрики минатата година не беше изграден без барем некои увезени делови. Царините за делови сега би можеле да значат десетици милијарди долари нови трошоци за индустријата – и на крајот за американските купувачи и сопственици на автомобили.
„Искрено, од моја перспектива, (царините за делови) изгледаат полошо за пошироката економија отколку царините за увезени возила“, рече Џонатан Смоук, главен економист во Кокс Аутомотив, на вебинар на Асоцијацијата за автомобилски печат минатата недела.
Според проценките на владата, повеќе од 50 отсто од содржината на автомобилите што се склопуваат во американските автофабрики е увезена. Но, царините нема да важат подеднакво за сите тие увози.
На пример, деловите од канадски или мексикански добавувачи кои им плаќаат на своите работници 16 долари или повеќе на час се сметаат за „усогласени“ со Договорот меѓу САД и Мексико и Канада, трговски договор склучен за време на првата администрација на Трамп. Тоа значи дека повеќето канадски делови се ослободени од царини, но релативно малку мексикански делови.
И од минатата недела, производителите на автомобили што склопуваат автомобили во Соединетите Држави ќе можат да компензираат дел од царината за делови, барем привремено. Белата куќа соопшти дека ќе им врати на производителите на автомобили до 3,75% од цената на возилото во однос на нивната сметка за царини за делови во првата година, намалувајќи се на 2,5% во втората година пред постепено да се укинат во третата година.
Но, дури и со тоа враќање, дополнителните трошоци за царини сепак би можеле да достигнат просек од околу 4.000 долари по возило, според проценките добиени од анализата на податоците за владина трговија.
За купувачите на автомобили, можеби ќе биде потребно извесно време за да се видат зголемувања на цените. Извршната директорка на „Џенерал моторс“, Мери Бара, изјави во четврток дека царините ќе ја чинат нејзината компанија помеѓу 4 и 5 милијарди долари оваа година, но таа не очекува цените на автомобилите да се променат во блиска иднина. Извршниот директор на „Форд“, Џим Фарли, изјави во среда дека ќе ја продолжи својата понуда за „цени за вработените“ до 4 јули.
Но, секојдневните Американци сепак ќе видат повисоки цени на други места, како што се сервисите.
„Царините на деловите што ќе доведат до поголема инфлација во поправката, одржувањето и осигурувањето влијаат на секој Американец, а не само на луѓето што размислуваат да купат ново увезено возило“, рече Смоук.
Неодамнешната промена во правилата за царини на делови значи дека секој автомобил составен во Соединетите Држави со 85% делови што се „усогласени со USMCA“ во суштина би бил без царина.
Проблемот е што практично ниедно возило не го исполнува тој праг од 85%, според анализата на Френк Дубоа, пензиониран професор на Бизнис школата Когод на Американскиот универзитет.
Тоа е затоа што производителите на автомобили работат со децении како Северна Америка да е единствен пазар, преместувајќи делови постојано преку границите на САД со Канада и Мексико со малку или воопшто никакви царини.
Дубоа рече дека може да биде тешко да се процени која содржина е всушност домашна, сведувајќи се на мали точки како што е од каде доаѓаат маслото и антифризот.
Покрај 19,2 милијарди долари увезени канадски компоненти, повеќето други увезени делови нема да бидат ослободени.
На пример, Мексико минатата година испрати делови во САД во вредност од 82,5 милијарди долари, што е убедливо најголемиот извор на увезени делови. Но, малку од нив се сметаат за „усогласени со USMCA“, па затоа повеќето ќе имаат приложена царина.
Доколку сегашните царини за автоделови (и дополнителни давачки за кинески стоки воопшто) беа на сила минатата година, вкупната цена би била околу 60 милијарди долари. Дури и со правилата за враќање на средства објавени минатата недела, таа сметка би се намалила само на 40 милијарди долари.
Повратот на средства за делови, рече Смоук, е само за „земање лоша ситуација и нејзино малку полошо влошување“.
Подготвено од М.Д.
About Author
