
28.05.2025 Скопје
Кога зборувате за плата во Европа, дали зборувате за бруто или нето приход? Тоа е важна разлика, бидејќи заработката што ви останува по оданочувањето значително варира од земја до земја.
Главните причини за овие разлики се даноците и придонесите за социјално осигурување. Во некои земји, семејните додатоци имаат дополнително влијание.
Колку всушност останува од платата низ Европа? И што ја намалува бруто добивката?
Одговорот првенствено зависи од тоа дали имате деца и дали вашиот партнер исто така има приход. Во многу земји ова може да ви овозможи да добиете надоместоци или поврат на данок.
Податоците се базираат на лице кое заработува 100% од просечната национална плата. За оние со повисоки или пониски приходи, односот на бруто и нето заработка се менува.
Нето заработка значи она што лицето или домаќинството го задржува откако ќе се одбијат даноците и придонесите од бруто износот, и ќе се додадат сите семејни додатоци.
Самец без деца
Според податоците на Евростат за 2024 година, просечното самохрано лице без деца во ЕУ задржува 68,6% од својата бруто заработка. Ако просечната плата во земјата е 1.000 евра, тоа значи дека едно лице задржува 686 евра, додека 314 евра одат за даноци и придонеси.
Во анализа на 31 земја (ЕУ + Швајцарија, Норвешка, Исланд, Турција), нето-приходот во однос на бруто-приходот се движи од само 60,3% во Белгија до 84,4% на Кипар.
Најмалку задржани пари (под 66%) имаат:
Белгија, Литванија, Германија, Романија, Данска, Словенија и Унгарија.
Највисока нето заработка (над 75%) е забележана во:
Кипар, Швајцарија, Естонија, Чешка, Бугарија, Шпанија, Шведска, Словачка, Полска и Португалија.
Франција има стапка од 71,9%, а Италија 69,6%.
Семејство со еден вработен и две деца
За парови со деца каде што работи само едно лице, нето приходот може значително да се зголеми. Просекот во ЕУ е 82,6%, со опсег од 70,4% во Романија до дури 107,1% во Словачка, каде што, благодарение на детските додатоци и „негативниот данок“, нето-заработката е поголема од бруто-заработката.
Земји со највисока нето заработка во овој модел
Словачка, Полска, Швајцарија, Чешка, Луксембург и Португалија (сите над 90%).
Најмалите промени се забележани во:
Турција, Грција, Кипар, Финска, Норвешка и Шведска.
Брачен пар со две деца, двајцата родители се вработени
Просечната нето заработка во овој модел е 73,6% од бруто износот. Најниска е во Белгија (65,8%), а највисока во Словачка (88,9%).
Зголемувањето во споредба со самците без деца е најизразено во Словачка (+13 процентни поени).
Во повеќето држави, детските додатоци во овој модел не носат големо зголемување на нето приходот.
Конкретни бројки и разлики: Во 2024 година, самохрано лице без деца кое заработува просечна плата во ЕУ ќе задржи 29.573 евра од бруто-заработка од 43.105 евра.
Швајцарија доминира:
Бруто плата 100.000 евра, нето 85.000 евра.
Над 50.000 евра нето годишно имаат
Исланд и Луксембург.
Најниските нето плати имаат
Бугарија (11.074 евра) и Турција (11.440 евра).
Во уште 5 земји (Холандија, Норвешка, Данска, Ирска, Австрија) нето платата надминува 40.000 евра годишно.
Семејство со еден вработен и две деца
Опсегот е од 11.440 евра (Турција) до 98.835 евра (Швајцарија), просекот во ЕУ е 35.656 евра.
Семејство со двајца вработени и две деца
Опсегот се движи од 22.880 евра (Турција) до 178.553 евра (Швајцарија), со просек во ЕУ од 63.523 евра.
Подготвено од М.Д.