15.05.2025 Скопје
Европската Унија се согласи да воведе нова рунда санкции против Русија доколку таа продолжи да го отфрла 30-дневниот безусловно примирје предложено од САД и таканаречената коалиција на добронамерните.
Одлуката доаѓа во време кога украинскиот претседател Володимир Зеленски го предизвикува рускиот лидер Владимир Путин да дојде на директни мировни преговори во Турција, формат поддржан од шефот на Белата куќа, Доналд Трамп.
Руската делегација ќе ја предводат министерот за надворешни работи Сергеј Лавров и претседателскиот советник за надворешна политика Јуриј Ушаков.
„Верувам дека ако Путин не дојде и не си игра игри, тоа ќе биде последен доказ дека не сака да ја заврши војната“, рече Зеленски.
Прелиминарен договор за новите санкции, 17-тиот пакет од февруари 2022 година, беше склучен во среда наутро за време на состанокот на амбасадорите на ЕУ и се очекува да биде формално одобрен од министрите за надворешни работи следната недела.
Унгарија, гласен критичар на економските ограничувања што двапати оваа година речиси го блокираше нивното обновување, не се спротивстави на мерките. Дипломатите изјавија дека задкулисните дискусии меѓу земјите-членки се воделе без поголеми контроверзии, што е можен знак за ограничениот опсег на предлогот.
Уште еднаш, главната цел на санкциите е „флотата во сенка“ што Русија ја користи за да ги заобиколи западните ограничувања за трговијата со нафта и да одржи важен извор на приходи.
Флотата се состои од стари, неосигурени бродови за кои постои сомневање дека користат разни форми на измама, вклучително и обезбедување фалсификувани податоци, исклучување на транспондерите за да станат невидливи и вршење повеќекратни трансфери од брод до брод за да се прикрие потеклото на нафтата. Бродовите се исто така под истрага за наводна вмешаност во саботажа против критична инфраструктура.
Досега, ЕУ има насочено 153 танкери од „флотата во сенка“, а на сите нив им е забранет пристап до пристаништата и услугите на ЕУ. Новите санкции додаваат речиси 200 бродови, со што вкупниот број се искачи на над 350.
Договорот постигнат во среда, исто така, стави на црната листа 75 поединци и компании вклучени во рускиот воено-индустриски комплекс и над 30 фирми за кои постои сомневање дека снабдуваат Москва со стока со двојна намена забранета од западните сојузници, изјавија дипломати. Исто така, се забранува извоз на хемикалии произведени во ЕУ кои можат да се користат за производство на ракети.
Со речиси завршениот 17-ти пакет, Брисел веќе го разгледува следниот чекор.
Недостатокот на напредок на дипломатскиот фронт ги поттикна повиците низ цела Европа за заострување на економскиот притисок врз Русија како начин да се принуди Путин на прекин на огнот. Сепак, Кремљ не покажа никаква подготвеност да се вклучи во овој предлог.
„Можеме да потврдиме дека, во отсуство на прекин на огнот, (…) навистина разгледуваме понатамошни санкции“, изјави портпаролот на Комисијата во вторник.
Во говорот од синоќа, францускиот претседател Емануел Макрон ги именуваше руските финансиски услуги, нафтата и гасот како потенцијални цели, во координација со Вашингтон.
Целта на Европа е да „постигне 30-дневен прекин на огнот на копно, воздух и море со цел да се разговара за прашањето за териториите и безбедносните гаранции“, рече Макрон.
Но, секој нов план, особено ако е суров, е подготвен да се соочи со отпор од Унгарија.
Иако Будимпешта на крајот попушти и се согласи да ги врати постојните санкции, Брисел беше потресен од трка со времето и моментално разгледува алтернативни методи за заобиколување на ветото и осигурување дека широкиот режим може да остане на сила.
„Ги истражуваме сите опции“, изјави во вторникот Валдис Домбровскис, европски комесар за економија.
„Ова се тешки разговори, но досега успеавме да се договориме за голем број пакети санкции (…) преку едногласен процес на гласање. Затоа, треба да ги имаме сите алатки и сите опции на маса.“
Подготвено од М.Д.
About Author
