28.04.2025 Скопје
Американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека верува оти неговиот украински колега Володимир Зеленски е подготвен да го препушти Крим на Русија како дел од мировниот договор, иако Киев повеќе пати ги отфрли таквите предлози.
На прашањето на новинарите дали смета дека украинскиот претседател е подготвен да се откаже од полуостровот што Русија нелегално го анектираше во 2014 година, Трамп одговори: „Мислам дека да“.
Трамп, исто така, го повика рускиот претседател Владимир Путин да „престане со пукањето, да седне и да потпише договор“ за прекин на борбите, сугерирајќи дека тоа би можело да се постигне во рок од две недели.
Тој ги даде коментарите за новинарите по враќањето од Ватикан, каде што накратко разговараше со Зеленски пред погребот на папата Франциско.
Фотографиите објавени од украинската претседателска служба ги прикажуваат Трамп и Зеленски како разговараат во Ватикан на 26 април 2025 година. Нивната средба се одржа приватно на маргините на погребот на папата, а Трамп подоцна изјави дека разговорот „поминал добро“ и дека прашањето за Крим било споменато „само накратко“.
Тој исто така додаде дека Зеленски сега му изгледа „посмирен“, што може да биде алузија на нивниот јавен судир што се случи во Белата куќа во февруари. Украина постојано нагласува дека нема да се согласи на територијални отстапки и дека за територијата може да се разговара само откако ќе се постигне прекин на огнот. Ниту Зеленски ниту Путин сè уште не ги коментираа последните изјави на Трамп.
Германскиот министер за одбрана Борис Писториус во неделата ја предупреди Украина да не прифаќа договор што би вклучувал големи територијални отстапки во замена за прекин на огнот.
Тој изјави дека Киев „не треба да оди толку далеку како што сугерира најновиот предлог на американскиот претседател“, нарекувајќи го тоа „капитулација“.
Писториус истакна дека Украина можеби е свесна дека може да изгуби дел од територијата за да постигне прекин на огнот, но дека „секако не треба да го прифати“ она што го предлага Вашингтон.
„Украина можеше да добие таков договор пред една година. Тоа е чиста капитулација. Не гледам никаква додадена вредност“, рече Писториус.
Трамп минатата недела тврдеше дека „поголемиот дел од клучните точки се договорени“, а извештаите сугерираат дека Украина би можела да биде принудена да предаде големи делови од територијата окупирана од Русија, вклучувајќи го и Крим.
Би-би-си објави дека нема увид во деталите за најновиот план на САД.
Објавени се предлози според кои САД законски би ја признале руската анексија на Крим и де факто руската контрола врз другите окупирани територии, вклучувајќи го и целиот регион Луганск во источна Украина. Украина не ја исклучи можноста за привремено откажување од контролата врз територијата, но во исто време не сака да преговара за никаков предлог што официјално би им предал делови од земјата на Русите.
Европа и Украина презентирале контрапредлози, во кои се наведува дека иднината на окупираните територии ќе се дискутира дури по воспоставувањето прекин на огнот.
Американскиот план, исто така, го исклучува членството на Украина во НАТО и предвидува безбедносните гаранции за Киев по прекинот на огнот да ги обезбеди „коалицијата на спремните“ предводена од Велика Британија и Франција, без директно американско учество. Европејците, од друга страна, сакаат САД да обезбедат солидни гаранции, споредливи со обврските од членството во НАТО.
Американскиот предлог вклучува и преземање контрола врз нуклеарната централа во Запорожје, моментално окупирана од Русија, која потоа би снабдувала електрична енергија и за Украина и за Русија. Европско-украинскиот контрапредлог не споменува таква опција.
Во интервју оваа недела, Трамп повторно го обвини Киев за избувнувањето на војната, наведувајќи ги аспирациите на Украина да се приклучи на НАТО. Трамп во интервју додаде: „Крим ќе остане со Русија“.
Во неделата, американскиот државен секретар Марко Рубио ги повика Русија и Украина да постигнат напредок кон мировен договор. „Договорот мора да се постигне наскоро“, изјави Рубио. „Не можеме бесконечно да инвестираме време и ресурси во овој конфликт ако нема никаков резултат на повидок.“ Американската администрација неодамна се закани дека ќе се повлече од преговорите доколку нема напредок.
Русија започна инвазија на Украина во 2022 година, а Москва моментално контролира речиси 20% од украинската територија.
Подготвено од М.Д.
About Author
