30.04.2025 Скопје
Потенцијални американски царини за фармацевтската индустрија би можеле да предизвикаат верижна реакција што би се проширила многу подалеку од моменталното покачување на цената, имајќи предвид дека и САД и Европа многу се потпираат едни на други. Целиот свет го задржува здивот додека претседателот Доналд Трамп ги подготвува следните одлуки кои ќе влијаат на пазарот, откако ги објави плановите за воведување тарифи од 25 отсто за автомобилите и другите клучни сектори уште на 2 април. Говорејќи од Овалната соба во средата вечерта, Трамп потврди дека фармацевтските индустрии се меѓу оние на неговата листа, јасно нагласувајќи ја целта на САД да ги вратат извештаите за производство на лекови во САД.
Додека царините се дизајнирани да ги поддржат домашните индустрии, да отворат работни места и да ја намалат зависноста од странските синџири на снабдување, нивното влијание врз фармацевтската индустрија би можело да биде многу покомплексно. Наместо да имаат корист за американското производство, тарифите би можеле да ги зголемат цените на лековите и да имаат несакани последици и за американските и за европските фармацевтски компании.
За ЕУ, ефектите би можеле да бидат подеднакво сериозни, со можни прекини на синџирите на снабдување и можни контрамерки против американските фармацевтски компании кои работат во Европа.
Што значат американските тарифи за фармацевтскиот сектор на ЕУ?
Тежок пристап до клучните американски лекови за европските пациенти Трговската војна во фармацевтската индустрија би значела намален пристап до клучните американски лекови за пациентите во Европа, што може да доведе до повисоки трошоци за здравствена заштита. Сепак, САД се исто така во голема мера зависни од европскиот увоз на фармацевтски производи, особено од специјалните лекови со висока вредност. Тарифите може да доведат до зголемени цени на лековите, нестабилност во синџирите на снабдување и финансиски притисок врз давателите на здравствени услуги.
САД како најголем увозник на фармацевтски производи Во 2023 година, САД станаа најголем увозник на фармацевтски производи во светот, увезувајќи стоки во вредност од 170 милијарди долари (157 милијарди евра). Важен извор за САД е ЕУ, која обезбедува околу 80% од активните фармацевтски состојки (API), вклучително и производи во вредност од 127 милијарди долари (117 милијарди евра), како што е семаглутид, клучна компонента за популарните лекови за слабеење. Ирска би можела да биде меѓу најпогодените земји доколку се воведат царини.
Ирска како клучен играч Кога неодамна разговараше со ирскиот премиер Мајкл Мартин, Трамп коментираше дека американските фармацевтски компании сега се главно лоцирани во Ирска. Во 2023 година, Ирска извезла фармацевтски производи во вредност од повеќе од 80 милијарди евра, што претставува повеќе од 50 отсто од вкупниот извоз на земјата. Ако се воведат царини, цените на лековите во САД би можеле да се зголемат, а Ирска би можела да изгуби работни места бидејќи компаниите може да бидат принудени да го преселат производството на друго место.
Улогата на фармацевтскиот сектор на Ново Нордиск во Данска, особено Ново Нордиск, е исто така многу изложен на американските царини. Ново Нордиск е глобален лидер во третманот на дијабетес и дебелина и генерира повеќе од 50 проценти од својата продажба во САД, пазар со висока преваленца на дијабетес. Ако тарифите ја зголемат цената на лековите на компанијата во САД, тоа може сериозно да влијае на американските пациенти, како што тоа го правеа скапите скокови на цените на инсулинот во минатото. Падот на продажбата може негативно да влијае на цената на акциите на Ново Нордиск и да изврши притисок врз данската економија, која зависи од извозот на фармацевтските производи.
Влијание врз другите европски фармацевтски земји Иако Ирска и Данска можеби се најпогодени, и другите европски фармацевтски земји би го почувствувале влијанието. Белгија, домаќин на значајни европски производствени капацитети на Pfizer со седиште во САД, извезла фармацевтски производи во вредност од 73 милијарди долари во првите десет месеци од 2024 година, а 25 отсто од овој извоз оди во САД.
Германија, клучен извозник на фармацевтски и биотехнолошки производи, би се соочила со проблеми, бидејќи би можеле да бидат погодени големите компании. Франција, во која доминира Санофи, која се занимава со вакцини, инсулин и лекови на рецепт, исто така може да претрпи загуби, додека Италија би можела да ја загуби конкурентноста поради своето силно производство на генерички лекови и API.
ЕУ би можела да возврати Ако САД воведат царини за европските фармацевтски производи, ЕУ би можела да одговори со контрамерки насочени кон големите американски фармацевтски компании. Европската комисија, наводно, ги разгледува опциите во својот „добро избалансиран и навремен одговор“, а тоа би можело да вклучи и повисока извозна цена за американските фирми. Контрамерките би можеле да ги погодат американските лекови како што се третманот за рак на МСД и лекот за дијабетес што се инјектира.
Подготвено од М.Д.
About Author
