
24.03.2025 Скопје
Кога закажуваат термин за преглед кај својот лекар, на некои Американци им одговара Ана: пријателски глас кој им помага да се подготват за нивниот преглед и одговара на сите итни прашања.
Со своето мирно, топло однесување, Ана е обучена да им олесни на пациентите – како и многу медицински сестри низ САД, но за разлика од нив, таа е достапна и за разговор 24 часа на ден, на повеќе јазици, од хинди до хаитски креолски.
Тоа е затоа што Ана не е човек, туку програма за вештачка интелигенција создадена од Хипократова вештачка интелигенција, една од бројните компании кои нудат нови начини за автоматизирање на задачите кои одземаат многу време, кои обично ги извршуваат медицинските сестри и помошниците.
Тоа е највидливиот знак за навлегувањето на вештачката интелигенција во здравствената заштита, каде што стотици болници користат софистицирани компјутерски програми за следење на виталните знаци на пациентите, означување на итни случаи и креирање планови за грижа за пациентите.
Болниците велат дека вештачката интелигенција им помага на нивните медицински сестри да работат поефикасно бидејќи се борат со прекумерна работа и недоволно персонал.
Но, синдикатите на медицински сестри тврдат дека оваа слабо разбрана технологија ја нема нивната експертиза и го деградира квалитетот на грижата што ја добиваат пациентите.
„Болниците чекаа да се појави нешто што ќе има доволно легитимитет да ги замени медицинските сестри. Целиот екосистем е дизајниран да ги автоматизира нашите вештини и на крајот да ги замени старателите“, изјави Мишел Махон од Националниот сојуз на медицински сестри.
Нејзината група, најголемиот синдикат на медицински сестри во САД, помогна да се организираат повеќе од 20 демонстрации во болниците низ целата земја, залагајќи се за јасни правила на кои работни места може да се користи вештачката интелигенција.
Хипократовата вештачка интелигенција првично ја промовираше програмата за 9 долари на час за асистенти со вештачка интелигенција, во споредба со околу 40 долари на час за регистрирана медицинска сестра.
Тие го одбиле барањето за интервју.
Со години, болниците експериментираат со технологија дизајнирана да ја подобри грижата и да ги насочи трошоците, вклучително и сензори, микрофони и камери со сензори за движење.
Сега тие податоци се поврзани со електронски медицински досиеја и се анализираат во обид да се предвидат медицински проблеми и директна медицинска нега – понекогаш дури и пред медицинските сестри или лекарите да го прегледаат пациентот.
Адам Харт работел во собата за итни случаи во Дигнити Хелт во Хендерсон, Невада, кога компјутерскиот систем на болницата означил дека пристигнал нов пациент кој боледува од сепса, инфекција опасна по живот.
Според болничкиот протокол, тој треба веднаш да даде инфузија со високи дози.
Но, по дополнително разгледување на симптомот во компјутерот, Харт утврдил дека пациентот бил на дијализа или има бубрежна инсуфициенција. Таквите пациенти мора внимателно да се управуваат за да се избегне преоптоварување на бубрезите со течност.
Харт ја искажал својата загриженост со надзорната медицинска сестра, но му било кажано само да го следи стандардниот протокол. Дури откако лекарот интервенирал, пациентот почнал да прима бавна инфузија.
„Треба постојано да размислувате – затоа сте платени како медицински работник. Да дозволиме уредите да мислат за нас е несовесно и опасно“, рече тој.
Харт и другите медицински сестри велат дека ја разбираат целта на вештачката интелигенција: да им се олесни на медицинските сестри да следат повеќе пациенти и брзо да реагираат на проблемите.
Но, реалноста често е серија лажни аларми.
„Се обидувате да се фокусирате на вашата работа, но потоа ги добивате сите овие предупредувања кои го одвлекуваат вниманието што можеби значат или не значат нешто. Тешко е дури и да се каже кога е вистина, а кога не е, бидејќи има толку многу лажни аларми“, рече Мелиса Биби, медицинска сестра во Сакраменто.
Дури и најсофистицираната технологија ќе ги пропушти знаците што медицинските сестри рутински ги забележуваат, како што се изразите на лицето и мирисите, според Мишел Колинс, декан на Факултетот за медицински сестри на Универзитетот Лојола.
„Би било глупаво целосно да му свртиме грб на ова. Треба да прифатиме што може да направи за да ја подобриме нашата услуга, но треба да внимаваме и да не го замениме човечкиот елемент“, изјави таа.
Работата на медицинска сестра е барана низ САД. Американската влада проценува дека ќе има повеќе од 190.000 нови работни места за медицински сестри секоја година до 2032 година.
Соочени со овој тренд, администраторите на болниците гледаат дека вештачката интелигенција исполнува важна улога: не презема грижа, туку им помага на медицинските сестри и лекарите да соберат информации и да комуницираат со пациентите.
Подготвено од М.Д.