
15.03.2025 Скопје
Откако Светската здравствена организација (СЗО) го класифицираше аспартамот, еден од најкористените вештачки засладувачи, како „можеби канцерогени за луѓето“, меѓународната организација Foodwatch, Француската лига против ракот и компанијата Јука покренаа петиција за негова забрана.
Петицијата, која беше објавена во вторникот, беше упатена до Европската комисија и земјите-членки на ЕУ, со барање да се отстрани аспартамот од прехранбените производи.
„Нема повеќе време за губење“
Претставничката на Foodwatch, Натача Чинготи, истакна дека непристапноста на европските институции и влади во изминатата година и пол е неприфатлива.
„Адитив со толку многу потенцијални ризици нема место во нашата храна и пијалок“. „Европските носители на одлуки мора да преземат мерки за да не заштитат“, рече Чинготи.
Според коалицијата, аспартамот се наоѓа во повеќе од 2.500 производи во Европа, главно во пијалоците без шеќер како што се Coca-Cola Zero, Pepsi Max и Sprite Zero.
Потрошувачите како двигатели на промените
Foodwatch ги здружи силите со апликацијата Yuka, која ги скенира бар-кодовите на храната и козметичките производи и го проценува нивното влијание врз здравјето.
„Дури 95% од корисниците на Yuka рекоа дека престанале да купуваат производи што содржат контроверзни адитиви благодарение на апликацијата“, рече Џули Чапон, извршен директор на Yuka.
„Сега сакаме да ги поттикнеме потрошувачите за да станат клучен фактор за забрана на овој ризичен додаток. Апликацијата моментално има 45 милиони корисници во Европа.
Според истражувањето спроведено од Foodwatch во седум европски земји, 40% од Европејците редовно консумираат производи со аспартам, а највисоко ниво на потрошувачка е забележано во Шпанија, Белгија и Холандија.
Во сите земји испитани, мнозинството граѓани поддржуваат забрана на аспартамот додека не се докаже неговата безбедност.
Меѓународната агенција за истражување на ракот (IARC), дел од Светската здравствена организација, го класифицираше аспартамот како „можеби канцероген за луѓето“ во јули 2023 година.
Оваа ознака значи дека постојат ограничени докази кои го поврзуваат аспартамот со ракот кај луѓето и животните, особено со ракот на црниот дроб.
IARC препорачува дневната доза на овој вештачки засладувач да не надминува 40 mg на килограм телесна тежина, што за возрасен од 70 килограми би значело околу 12 лименки пијалок без шеќер дневно.
Подготвено од М.Д.