11.02.2025 Скопје
Загадувањето на воздухот штетно влијае не само на физичкото, туку и на психичкото здравје на луѓето. Но, граѓаните не се свесни дека аерозагадувањето се одразува и на психата, туку ги набројуваат симптомите како кашлање, печење на очи, главоболка и слично. Дека загадениот воздух му штети и на психичкото здравје, ретко се зборува кај нас.
„Не знам дали загадениот воздух може да влијае на психичкото здравје, можеби, но тоа треба да се испита. Јас живеам надвор од градот, таму е поинаку и воздухот е почист“, вели граѓанка.
Друга млада девојка нема многу информации на темата, но ја споменува анксиозноста како проблем кај младите.
„Може да влијае, ако дојде до некоја болест, самото тоа влијае и на психата. Јас сум астматичар, загадениот воздух ми влијае. Инаку кај оние кои се анксиозни, можеби и вестите во медиумите им влијаат“, рече Јелена А. граѓанка.
Друг повозразен човек објаснува дека никаде не прочитал дека загадениот воздух влијае и на психата на луѓето.
„Немам прочитано такво нешто и не знам. Сите би биле посреќни ако живееме во почиста средина“, додава Александар Георгиевски, пензионер.
На пример, една студија направена со луѓе во САД и Данска покажа дека изложеноста на загаден воздух „е значително поврзана со зголемен ризик од психијатриски нарушувања“, вклучувајќи депресија, шизофренија, биполарно растројство и растројство на личноста. Авторите на американското и данското истражување сугерираат дека нивното истражување укажува на невроинфламаторни механизми кои го поврзуваат загадувањето на воздухот и психијатриските последици.
„Веќе и науката докажа со бројни научни истражувања дека загадувањето на воздухот може да влијае во сериозна мера врз менталното здравје на човекот. Истражувањата покажуваат поврзаност на загадениот воздух со анксиозност, депресија, шизофренија и отежнати когнитивни процеси. Всушност честичките од загадениот воздух преку крвотокот навлегуваат во мозокот, ги оштетуваат нервните клетки па предизвикуваат пред сè физиолошки промени во функционирање на мозокот и хормоналниот систем, а со тоа секако и когнитивни и емоционални промени. Сите овие проблеми на психичкото здравје на човекот се причините поради кои луѓето кај нас сè почесто бараат помош. Анксиозно депресивното растројство е можеби број еден проблем по честота …Сè почести се и децата со когнитивни потешкотии, проблеми со совладување на академски содржини, помнење, внимание, концентрација“, вели психологот Наташа Бекирова.
И една студија од истражувачите од Харвард, објавена во март 2023 година, ја поврзува изложеноста на загаден воздух со зголемен ризик за деменција. Изложеноста на загаден воздух, исто така, може да ги влоши постоечките состојби на менталното здравје кај децата.
Подготвено од М.Д.
About Author
