23.01.2025 Скопје
Следната голема суша нема да биде предизвикана од недостиг на вода, туку од недостиг на струја. Повеќе од можно е оваа година да имаме електрична суша која ќе ни го преврти животот, изјави најбогатиот човек на светот Илон Маск.
А потоа, среде церемонијата на инаугурација во Капитол, новиот (стар) претседател на САД, Доналд Трамп, прогласи енергетска вонредна состојба! Се за да се поттикне развојот на производството на нафта и гас и да се намалат еколошките ограничувања од ерата на Бајден.
За потенцијалната суша на струја, енергетската вонредна состојба и борбата што ќе се води за различни извори на енергија, за „Блиц лајв“ зборуваа експертот за енергија Миодраг Капор и професорот Александар Ваљаревиќ од Географскиот факултет.
Миодраг Капор објасни дека Трамп во голем дел го должи својот успех на соработката со американската администрација и субвенциите што ги добивал за својот бизнис.
„Се разбира, Трамп многу за својот успех должи на соработката со американската администрација и милијардите долари кои ги доби како субвенции за неговиот бизнис. А факт е дека тоа првенствено се должи на напредокот во вештачката интелигенција. Овие големи центри за податоци и вештачката интелигенција троши огромни количества енергија.
„Нуклеарните реактори се едно од решенијата“
Тој додава дека енергијата е неопходна за да се одржат во работа големите ИТ компании како Мајкрософт, Гугл и Епл. Сепак, постојат многу сомнежи за оптималното решение за оваа зголемена побарувачка за енергија.
„Нуклеарните реактори се едно решение, но нивната изградба трае повеќе од една деценија и вклучува огромни трошоци и несигурни временски ограничувања. Алтернативно и поевтино решение за Блиските држави е користењето на природен гас. Сепак, и овде се соочуваме со проблеми со емисиите на метан. што е сериозен „еколошки проблем. Технологијата за складирање на јаглерод е прилично скапа, што дополнително ја комплицира ситуацијата“, објасни Капор.
Капор заклучи дека сме само на почетокот на глобалната енергетска транзиција и дека претстојат големи предизвици. „Што се однесува до глобалната побарувачка за енергија, ова е само почеток и врв на ледениот брег“, оценува експертот за енергија.
Професорот Ваљаревиќ изрази изненадување од последните светски случувања во политиката и енергетиката, особено повлекувањето од Парискиот договор.
„Денеска се изненадив кога го прочитав текстот дека се повлекле од Парискиот договор, бидејќи јас сум поддржувач не само на антропогени, верувам дека има и антропогени, туку и космички влијанија. Миланковиќ теоретски го потврди тоа, потоа ендогени сили , имено сонцето Но јас „Ова не е охрабрувачки затоа што беше пуштено во сила толку брзо, бидејќи немаше експертиза на панели, не беа земени предвид многу други параметри. Кога една велесила ќе излезе од таков договор, тогаш верувам дека таму. ќе бидат пореални суши на планетата Земја“, рече професорот Ваљаревиќ.
Се соочуваме со сериозна енергетска криза.
И професорот Ваљаревиќ смета дека планетата се соочува со сериозна енергетска криза поради ограничените ресурси како нафтата, гасот и јагленот.
„Нафтата ќе трае уште 30-40 години, првиот гас 150-155 години, а јагленот 400 години, под услов да бараме нови извори. Ова ме прави загрижен како географ бидејќи знам колку е ограничена нашата планета. Вакви изјави на Илон Маск, „Кој е солиден поддржувач на вештачката интелигенција и иновациите, ме плаши бидејќи не е јасно како ИТ и енергијата толку брзо се поврзуваат и велат дека тоа е поважно од зачувување на планетата“, рече професорот.
Ваљаревиќ ја истакна важноста од развивање одржливи извори на енергија и технологии како што се геотермалната енергија и сончевата енергија.
„Потребен ни е план Б, бидејќи сонцето секој ден испушта огромно количество енергија што не ја трошиме доволно. Никола Тесла рече дека никогаш не можеме да ја искористиме апсолутната енергија на сонцето, што е точно. Верувам дека мора да почнат да ископуваат во рамките на Сончевиот систем, бидејќи Америка веќе најавува спуштање.” на Марс, иако програмата на Маск доцни и НАСА нема толку буџет. Но ископувањето ураниум на Месечината и железо на Марс може да биде решение за идните енергетски потреби“, објасни Ваљаревиќ.
Професорот Ваљаревиќ изрази загриженост за актуелната енергетска политика и ја истакна потребата од итна акција.
„Оваа политика на Америка многу ме загрижува. Мораме итно да најдеме одржливи решенија за нашите енергетски потреби, бидејќи без неа ќе се соочиме со сериозна криза. Нашата цел мора да биде да ја извлечеме земјата од потенцијален банкрот и да обезбедиме стабилни извори на енергија за иднината“, заклучи Ваљаревиќ.
Подготвено од М.Д.
About Author
