12.12.2024 Скопје
Во македонското Собрание се одржа седмата пленарна Конференција на Национална конвенција за Европската Унија во Република Северна Македонија, посветена на темата „Фундаментални вредности на Европската Унија – соочување со новите предизвици во контекст на проширувањето“.
Гостин на Конференцијата беше специјалниот претставник на ЕУ за дијалогот Белград – Приштина и регионални прашања на Западен Балкан, Мирослав Лајчак, кој рече дека новата комесарка за проширување на ЕУ, Марта Кос, бара напори, од целото општеството и од Собранието за што поскоро отпочнувње на преговорите за членство во ЕУ.
„Кога го започнавте овој процес сметав дека ќе напредувате многу, но за жал не сте ни близу и ја споделувам вашата фрустрираност. Се што беше споменато мора да се исполни. Факт е дека параметрите се поставени и нема да кажам ништо ново, да не ја испуштите оваа можност и да не ризикувате да останете запоставени. Република Северна Македонија нема корист од чекање. Не ја испуштајте можноста и не ризикувајте да останете запоствени. Можностите се сега, но можат да бидат изгубени, проширувањето е навистина приоритет и за оваа Европска Комисија која се ангажира за обединета Европа. Овие „прозорци“ не остануваат засекогаш отворени. Во 2008 година ви беа на дофат решенијата за името, за подоцна преговорите да станат се потешки, затоа сега треба да ја искористите можноста. Време е за акција, храброст и лидерство, време е да се стават националните интереси пред интересите на која било партија. Има консензус во ЕУ, и нема време за чекање“, рече Лајчак.
Амбасадорката на Кралството Холандија во земјава, Узлем Џанел, нагласи дека ентузијазмот за пристапување во ЕУ може да им помогне на носителите на процесите да го приближат регионот кон ЕУ и оти Холандија посакува Западен Балкан да биде просперитетен и безбеден, и кога ќе биде подготвен да се приклучи кон ЕУ.
„Владеењето на правото не е залудно дел од Кластерот Темели, затоа што ние во Холандија навистина веруваме дека владеењето на правото е темел во нашето општество, владењето на правото ќе ве направи успешна земја-членка, нагласи Џанел“.
Претседателот на Собранието, Африм Гаши, смета дека настанот е важна традиција за напредокот на нашата земја на патот кон интеграцијата во Европската Унија, бидејќи придонесува за размена на искуства и перспективи меѓу експертите и различните институционални и државни лидери, кои можат да ја зајакнат посветеноста за остварување на заедничката цел, членството во ЕУ.
„ Кога говориме за предизвиците во овој процес, важно е да истакнеме дека, без оглед на билатералните прашања кои можат да се појават меѓу земјите од Западен Балкан, цврсто сум убеден дека тие никако не треба да претставуваат пречка за напредокот на процесот на европската интеграција. Собранието на Република Северна Македонија е подготвено во секое време да го започне процесот на уставни измени, кои моментално ја држат земјата во застој на интегративниот процес. Сепак, неопходен е консензус и политичка волја за процесот да продолжи напред во согласност со европските стандарди, а тоа да не биде попречено од билатералните прашања“, рече Гаши.
Претседателот на Нациналниот совет за евроинтеграции, Венко Филипче, рече дека европската агенда ќе биде во фокусот на ова собраниско тело. Тој е убеден дека многу земји членки на ЕУ го гледаат Западен Балкан како интегриран дел во Унијата.
„Ќе се осврнам на заклучоците на Европската комисија за напредокот на РС Македонија во кои се наведува дека од клучно значење е властите дополнително да го интензивираат темпото на реформи поврзани со Република Северна Македонија, да ги преземе неопходните чекори за да напредува во процесот на пристапните преговори и ефикасно да ги спроведе реформите поврзани со ЕУ, особено во областа на владеење на правото, правдата, борбата против корупцијата“, рече Филипче.
Претседателот на Комисијата за европски паршања, Антонијо Милошоски, посочи дека не се сомнева оти ЕУ има интерес за Западен Балкан, бидејќи регионот економски, политички, културно и безбеносно е дел од самата Европа, но нагласи дека има оправдан сомнеж, „дали следното проширување ќе биде со полноправни членки или со асоцијативно членство кое претставува проширување во фази“.
„Во овој момент ни треба еден малку поискрен пристап од страна ЕУ, за тоа што можеме да очекуваме, во кој рок, и која е конкретната понуда бидејќи кога разговарате со претставници на ЕК, тие во принцип се оптимисти и секогаш, се сериозни поддржувачи на процесот на проширување, но кога разговарате со пратеници од владите на различни земји членки на ЕУ, тогаш добивате различни одговори за тоа колку за нив проширувањето, е или, не е, приоритет и како и во кој облик во иднина го гледаат проширувањето“, рече Милошоски.
Националниот координатор на НКЕУ-МК, Милева Ѓуровска, нагласи дека преку ваквите пленарни сесии Конвенцијата дава значаен придонес и влијае на позитивниот пристап кон евроинтегративниот процес.
„Владата со својот почетен ентузијазам и соодветно внимание на реформскиот процес има можност да постигне позитивни промени. Од околу 600 усвоени препораки на работните групи на НКЕУ-МК, значителен дел биле разгледани и земени предвид од институциите“, рече Ѓуровска и додаде дека дијалогот треба да продолжи, особено во поглавјата од Кластер 1, како и во работните групи за земјоделство и животна средина.
Учесниците на Конференцијата со свои излагања учествуваа на два панели посветени на темата: „Предизвиците на владеењето на правото на Западен Балкан: нови хоризонти за старите прашања“, и на „Управување со новите иницијативи на ЕУ за Западен Балкан: клучни реформи за иднина без корупција“
Подготвено од М.Д.
About Author
