26.12.2024 Скопје
Во 2024 година, глобалниот јавен долг се предвидува да достигне 102 трилиони долари, при што САД и Кина значително ќе придонесат за зголемувањето на нивото на долгот.
Ова претставува раст од 5 трилиони долари само од 2023 година. Во прогнозата, нивото на долгот се очекува да се зголеми побрзо од претходно предвиденото, бидејќи владините политики не успеваат да ги решат ризиците од долгот поради стареењето на населението и зголемените трошоци за здравствена заштита. Понатаму, зголемените геополитички тензии може да доведат до повисоки трошоци за одбраната, дополнително оптоварувајќи ги државните буџети.
Овој графикон го прикажува државниот долг по земја во 2024 година, врз основа на податоците од Светската економска перспектива на ММФ од октомври 2024 година.
Како најголема светска економија, американскиот долг продолжува да расте, со 34,6% од вкупниот национален долг во светот.
Севкупно, нето каматата на националниот долг се зголеми на 892 милијарди долари во фискалната 2024 година. До 2034 година, овие трошоци се очекува да достигнат 1,7 трилиони долари, додека вкупните нето каматни трошоци ќе достигнат 12,9 трилиони долари во следната деценија. Зголемувањето на долгот и повисоките каматни стапки се меѓу главните фактори кои ги зголемуваат нето каматните трошоци.
Кина, која е на второто место на глобално ниво, држи 16,1% од светскиот национален долг.
Во текот на следните пет години, соодносот на долгот кон БДП на Кина се очекува да достигне 111,1% од БДП, од 90,1% во 2024 година. Покрај тоа, кинеските власти неодамна изјавија дека се подготвени да спроведат стимулативни мерки за поддршка на економијата доколку Трамп воведе огромни царини за стоки увезени од Кина. Како резултат на тоа, односот на долгот и БДП на Кина би можел да расте уште побрзо од сегашните проекции.
Индија, рангирана на седмото место на глобално ниво, има акумулирано долг од 3,2 трилиони долари, што е зголемување од 74 отсто од 2019 година. Сепак, благодарение на силниот економски раст и фискалните политики кои ги зголемуваат државните приходи, долгот како процент од БДП се предвидува постепено да се намалува од 83,1% во 2024 година на 80,5% до 2028 година.
Во Европа, Велика Британија има акумулирано најмногу долг, околу 3,65 трилиони долари, што е еднакво на 101,8% од БДП. Тоа е значително повисоко од регионалниот просек, кој во 2024 година изнесува 77,4% од БДП. Европа има понизок однос на долгот и БДП од Северна Америка и азиско-пацифичкиот регион, но европските буџети најверојатно ќе бидат под зголемен притисок поради бавниот економски раст, трговските војни и стареењето на населението.
Како што можеме да видиме, просечниот долг по земја во Северна Америка треба да се искачи на 125% од БДП, највисок меѓу глобалните региони.
Со зголемената употреба на стимулативни мерки од страна на владите за стимулирање на економијата, ова претставува поголема закана за фискалната одржливост. За да се стабилизираат долговите, ММФ изјави дека се потребни значително намалување на трошоците и зголемување на даноците во следните пет до седум години.
Како и Северна Америка, соодносот на долгот и БДП треба да се зголеми низ Азија, Европа и Блискиот Исток.
Севкупно, долгот на светската влада се очекува да надмине 100% од глобалниот БДП до 2029 година, предводени од неколку големи земји, вклучувајќи ги САД, Кина, Бразил и Франција, меѓу другите.
Подготвено од М.Д.
About Author
