18.11.2024 Скопје
Освен Германија, Ирска и Италија, потенцијалната царина од 10 отсто за сите стоки од ЕУ што се извезуваат во САД значително ќе влијае на другите земји од ЕУ, каде што САД претставуваат значителен дел од вкупниот извоз.
Тие [земјите од ЕУ] не ни ги земаат автомобилите. Не ни ги земаат земјоделските производи. Тие продаваат милиони и милиони автомобили во САД. Не, не, не, ќе мора да платат голема цена – изјави Доналд Трамп, републиканскиот претседателски кандидат во САД, непосредно пред изборите.
По неговата победа, ЕУ сега ги разгледува своите опции за справување со потенцијалните царини од 10 отсто за сите стоки од ЕУ извезени во САД – главен предлог од кампањата за реизбор на Трамп во 2024 година.
Кои земји од ЕУ би биле најмногу погодени од потенцијалната царина од 10 проценти? Кои европски нации имаат најголем удел во извозот на САД надвор од ЕУ? Колкав процент од извозот на секоја земја од ЕУ оди во САД?
Кој го води патот?
Според Евростат, Германија во 2023 година во САД извезла стоки во вредност од 157,7 милијарди евра. Следни се Италија и Ирска, со извоз вреден 67,3 милијарди и 51,6 милијарди евра, соодветно.
Овие три земји заедно сочинуваат 55 отсто од извозот на ЕУ во САД.
Франција извезла 43,9 милијарди евра, Холандија 40,5 милијарди, Белгија 31,3 милијарди, а Шпанија 18,9 милијарди евра.
Анализата на американскиот удел во извозот надвор од ЕУ и уделот на САД во вкупниот извоз на стоки за секоја земја од ЕУ ќе ги истакне потенцијалните ризици за секоја земја, дури и за оние со помал вкупен извоз.
„Екстра-ЕУ“ се однесува на трансакции со сите земји надвор од ЕУ – со други зборови, трговија со остатокот од светот, со исклучок на земјите-членки на ЕУ.
Во 2023 година, Ирска имаше најголем удел во извозот во САД меѓу земјите на ЕУ, при што 45,8 отсто од извозот надвор од ЕУ оди во САД. Ова значи дека речиси половина од ирскиот извоз надвор од ЕУ бил наменет за САД.
Дополнително, седум други земји од ЕУ имаа учество од 20 до 26 проценти. Меѓу нив се Финска, Австрија, Португалија, Италија, Германија, Словачка и Шведска.
Меѓу четирите најголеми економии на ЕУ, Шпанија имаше најнизок удел во извозот во САД во извозот надвор од ЕУ со 13 отсто, а потоа следи Франција со 16 отсто.
Овој удел беше помалку од 10 проценти во седум земји на ЕУ. Тоа се Словенија, Кипар, Бугарија, Латвија, Хрватска, Романија и Грција.
Уделот на САД во вкупниот извоз на стоки
Ирска е убедливо најзависната земја на ЕУ за извоз во САД. Во 2023 година, повеќе од една четвртина (26,6 проценти) од целиот извоз на ирска стока беше насочена кон САД, според Евростат. Ова ја прави Ирска значително зависна од американскиот пазар.
Следат Финска, Италија и Германија со 11,1 отсто, 10,7 отсто и 9,9 отсто од вкупниот извоз на стоки во САД.
Меѓу четирите најголеми економии во ЕУ, францускиот извоз во САД изнесува 7,3 отсто, додека шпанскиот извоз изнесува 4,8 отсто.
Во извозот на нордиските земји значаен удел имаа и САД. Покрај Финска, која го зазеде второто место, Шведска (8,9 отсто) и Данска (8,3 отсто) се рангирани на петтото и шестото место меѓу земјите на ЕУ во однос на уделот на извозот во САД.
Овој удел беше над 5 отсто и во другите земји на ЕУ, вклучувајќи ги Австрија (7,1 отсто), Португалија (6,8 отсто) и Белгија (6,3 отсто).
Вкупно, уделот на САД во извозот надмина 5 проценти во 10 земји од ЕУ.
Така, потенцијалната царина од 10 отсто за сите стоки од ЕУ извезени во САД би имало значително влијание не само врз Ирска, Германија и Италија, туку и врз голем број други земји.
Подготвено од М.Д.