25.10.2024 Скопје
Работиш цел живот, конечно стигнуваш до пензија и потоа – пак работиш. Поради недостиг на работна сила, се повеќе работодавачи вработуваат пензионери, најчесто во дуќани на определено време. Почнувајќи од следната година тие ќе можат да работат по осум часа на ден.
Сњежана Ќурковиќ од Загреб порано подготвувала лекови за пациенти, а сега полици за клиентите. Таа ги замени болничките одделенија со продавници. По 40 години работа има пензија од 480 евра што не и е доволно за живот. Веќе две години работи со скратено работно време.
„Има денови кога е помалку тешко, има денови кога е повеќе тешко. Има работи кои се многу тешки, кога навистина влечам. Мене ми е заморно. Има и денови кога е релативно мирно. Немаш пауза, треба да се работи на нозе четири часа и тоа е тоа“, вели тој.
По 10 години преговори, постигнат е договор меѓу пензионерските синдикати и здруженија и министерот Марин Пилетиќ. Пензионерите наскоро ќе можат да работат со полно работно време, но со исплата на половина од пензијата.
„Добро е кој може, здраво, физички и кој е способен. Само, фер би било Владата да ја даде целата пензија, а не половина“, посочува Сњежана Ќурковиќ, пензионерка од Загреб.
Во продавниците нема недостиг од производи, исто како клиентите, но има се помалку луѓе кои сакаат да ги полнат полиците.
За развој на секој бизнис клучни се работниците – од кои само во трговијата недостигаат најмалку 10.000.
„За мене е апсурдно државата да ја укинува привилегијата за младите, а на пензионерите им го продолжува работното време. Нашите пензионери се вредни, но мора да бидеме објективни. Тие го завршија работниот век и не знам до кога можат продуктивно да работат 8 часа“, смета потпретседателот на Извршниот одбор на ХУП-Трговско здружение Мирко Будимир.
Во моментов има повеќе од 500 активни огласи за вработување пензионери. Стапката на вработеност на пензионерите во Европа е околу 25 отсто, а во Хрватска 2,8 отсто.
„Просекот на ЕУ е 30 отсто од постарите луѓе над 65 години кои работат затоа што мораат, затоа што се финансиски принудени, а имаме податоци за 74 отсто од постарите луѓе во Хрватска кои се принудени да работат поради тешката економска ситуација“, вели генералниот секретар на Сојузот на хрватските пензионери Игор Кнежевиќ.
Меѓутоа, за разлика од западноевропските земји каде пензионерите работат најмногу за да го подобрат квалитетот на животот, во Хрватска тие работат главно за да преживеат.
„Додека сум здрава, ќе работам додека можам. Има денови кога ме боли грбот, па лактот, па коленото – но пиеш ибупрофен и продолжуваш“, заклучува Сњежана.
„Не сакаме нашите пензионери да работат работи што никогаш порано не ги работеле. Сакаме тие да продолжат да работат во истата професија каде што работеле, а не да бидат магационери, доставувачи, да вршат тешка физичка работа. Пензионирањето мора да биде добра пензија , мој избор е дали ќе работам еден час, два или со полно работно време, а не да бидам принуден да работам затоа што имам ниска пензија“, нагласува Игор Кнежевиќ.
Пред осум години помалку од три илјади пензионери ја користеа можноста за работа, а денес повеќе од 30 илјади од нив се вработени.
Подготвено од М.Д.