tatko-majka-i-dete

02.10.2024 Скопје

Повеќето човечки особини се полигенски, што значи дека се одредени со комбинација на неколку гени од двата родители. На пример, во генетскиот код има најмалку 700 секвенци кои можат да влијаат на висината.

Слично на тоа, вашата кожа, боја на коса и боја на очите се засноваат на мешавина на гени – што објаснува зошто нашите очи доаѓаат во толку широк спектар на бои. Иако повеќето наследени гени се пренесуваат од двајцата родители, некои особини се директно поврзани со мајката, од одредени генетски болести до бојата на косата и очите.

Знаци на стареење

Како што старееш, твоето лице почнува да покажува знаци – испакнатини, линии на челото, линии за смеење. Веројатно би можеле да и се заблагодарите на вашата мајка за тоа како кај вас се појавуваат знаците на стареење. Поточно, мајчините митохондрии придонесуваат за процесот на стареење. Според истражувачите од Институтот Каролинска и Институтот за биологија и стареење Макс Планк, детето ќе ја наследи ДНК на мајката, вклучително и некоја митохондријална болест или дисфункција.

Интелигенција

Иако не постои единствен „ген за интелигенција“, еден од факторите кои придонесуваат за остриот интелект на детето доаѓа од ДНК на мајката. Има се повеќе истражувања кои ја покажуваат улогата на мајката во интелигенцијата на нејзините деца. Една интересна студија која ја поддржува оваа теорија беше спроведена од Советот за медицински истражувања во Шкотска. Како дел од студијата, секоја година беа интервјуирани студенти (на возраст од 14 до 22 години). Истражувачите откриле дека најдобар показател за интелигенцијата на детето е коефициентот на интелигенција на мајката. Во просек, коефициентот на интелигенција на учесниците отстапувал само 15 поени од резултатите на нивните мајки.

Ментално здравје и нарушувања

Не се наследени само физичките особини и карактеристиките на однесувањето, туку и психолошките и емоционалните карактеристики. Иако надворешните околности играат улога во развојот на нарушувања на расположението, состојби и болести, тие дејствуваат во согласност со генетските предиспозиции – не секогаш исклучиво од мајката, но истражувањата покажуваат дека тоа е почеста отколку што мислевме. Студијата од 2016 година откри поврзаност помеѓу депресијата кај мајките и нивните ќерки во анализа на 35 семејства. Интересно е што откриле и дека депресијата не се пренесува од татковците на ќерките или од татковците на синовите.

Стил на спиење

Многу поверојатно е дека шемите на спиење, однесувањето, па дури и нивните нарушувања ќе бидат пренесени на децата од мајката, наместо од таткото. Тие вклучуваат несоница и циклуси на спиење и будење. Една студија покажува дека децата ги наследуваат моделите на спиење од нивните мајки.

Метаболизам

Одржувањето здрава тежина има многу повеќе врска со здравиот начин на живот отколку со генетиката, но тоа не значи дека гените на вашата мајка не помагаат во согорувањето на вишокот енергија. Спротивно на популарното верување, мастите се суштински извор на енергија за одржување на нашето тело. Постојат три вида маснотии во нашето тело: бела, кафеава и висцерална, длабока. Кафеавата маст особено влијае на регулирање на телесната температура во ладна средина и енергетскиот метаболизам. Ова е за разлика од белите масни клетки, кои растат од вишокот енергија (калории). Истражувачите откриле дека кафеното масно ткиво може да биде насочено во борбата против дебелината. Не само тоа, тие открија и дека мајките носат ген кој им овозможува на кафеавата маст да се бори против белата маст, која се припишува на гените на таткото.

Подготвено од М.Д.

About Author