12.10.2024 Скопје
Нобеловата награда за мир за 2024 година му е доделена на јапонското движење кое ја преживеа атомската бомба Нихон Хиданкио.
Претседавачот на комитетот, Јорген Ватне Фриднес, го опиша Нихон Хиданкио како „групно движење на преживеани од атомска бомба од Хирошима и Нагасаки, исто така познат како Хибакуша“.
Ја добива наградата за мир „за неговите напори да постигне свет без нуклеарно оружје и за демонстрацијата преку сведочењето на сведоците дека нуклеарното оружје никогаш повеќе не смее да се користи“, рече тој.
Норвешкиот Нобелов комитет соопшти дека при доделувањето на наградата за мир за 2024 година на Нихон Хиданкио сака:
Да им оддаде почит на сите преживеани од атомската бомба од Хирошима и Нагасаки кои, и покрај физичкото страдање и болните спомени, избраа да го искористат своето скапо искуство за да негуваат надеж и ангажман за мир. Тие ни помагаат да го опишеме неописливото, да размислуваме за незамисливото и некако да ја сфатиме неразбирливата болка и страдање предизвикани од нуклеарното оружје.
Комитетот рече дека годината ќе одбележи 80 години откако две американски атомски бомби убија околу 120.000 жители на Хирошима и Нагасаки, а споредлив број умреле од изгореници и повреди од радијација последователно. „Судбините на оние кои ги преживеаја пеколите во Хирошима и Нагасаки, познати и како Хибакуша, беа долго прикриени и занемарени“, соопшти Комитетот.
Тој вели дека наградата признава еден охрабрувачки факт:
Ниту едно нуклеарно оружје не е употребено во војна во речиси 80 години. Извонредните напори на Нихон Хиданкио и другите претставници на Хибакуша придонесоа многу за воспоставување на нуклеарното табу.
Затоа е алармантно што денес ова табу против употребата на нуклеарно оружје е под притисок. Нуклеарните сили го модернизираат и надградуваат својот арсенал; се чини дека новите земји се подготвуваат да набават нуклеарно оружје; и се упатуваат закани за употреба на нуклеарно оружје во тековните војни.
Во овој момент од човечката историја, вреди да се потсетиме што е нуклеарно оружје: најразорното оружје што светот некогаш го видел.
Комитетот вака ја објасни неговата одлука:
Еден ден, Хибакуша повеќе нема да биде меѓу нас како сведоци на историјата. Но, со силна култура на сеќавање и континуирана посветеност, новите генерации во Јапонија го пренесуваат искуството и пораката на сведоците. Тие ги инспирираат и едуцираат луѓето ширум светот. На овој начин тие помагаат да се одржи нуклеарното табу – предуслов за мирна иднина на човештвото.
Одлуката да се додели Нобеловата награда за мир за 2024 година на Нихон Хиданкио е безбедно закотвена во тестаментот на Алфред Нобел. Овогодинешната награда се придружува на истакнатата листа на награди за мир што Комитетот претходно ги додели на шампионите за нуклеарно разоружување и контрола на оружјето.
Обеловата награда за мир за 2024 година ја исполнува желбата на Алфред Нобел да ги признае напорите од најголема корист за човештвото.
Веб-страницата на Нихон Хиданкио, можеби не изненадувачки, накратко падна по објавувањето на веста за наградата.
Организацијата се опишува себеси како:
Единствената организација на национално ниво на преживеаните од А-бомби во Хирошима и Нагасаки (Хибакуша). Има организации членки во сите 47 јапонски префектури, со што ги претставува речиси сите организирани Хибакуша. Нејзините функционери и членови сите се Хибакуша. Вкупниот број на преживеаните Хибакуша кои живеат во Јапонија е 174.080, заклучно со март 2016 година. Има уште неколку илјади Хибакуша кои живеат во Кореја и други делови од светот надвор од Јапонија.
Таа вели дека нејзините главни активности се:
1) Спречување на нуклеарна војна и елиминација на нуклеарното оружје, вклучително и потпишување на меѓународен договор за целосна забрана и елиминација на нуклеарното оружје. Свикувањето меѓународна конференција за постигнување на оваа цел е исто така дел од основното барање на Хиданкио;
2) Државен надоместок за штетите од А-бомба. Треба да се признае државната одговорност за започнување на војната, која доведе до штета од атомското бомбардирање, и да се обезбеди државен надомест.
3) Подобрување на сегашните политики и мерки за заштита и помош за Хибакуша.
Подготвено од М.Д.