11.09.2024 Скопје
Научниците од Универзитетот во Оксфорд развиваат прва вакцина која би можела да помогне во спречување на рак на дебелото црево кај илјадници млади Британци.
Вакцинаta дизајнирана од истражувачи од Универзитетот во Оксфорд има за цел да го зајакне имунолошкиот систем и да ги „лови и уништи“ абнормалните клетки, кои еден ден ќе се развијат во рак.
Тaa е првенствено наменетa за пациенти со рак на дебелото црево предизвикан од генетска мутација позната како Линч синдром, каде што ризикот од болеста е зголемен за дури 80 проценти.
Околу 1.100 случаи на рак на дебелото црево во Англија секоја година се предизвикани од синдромот Линч, најмногу кај луѓе на возраст под 50 години. И оние со генетски предиспозиции имаат многу поголема веројатност да добијат дијагноза на рак на многу помлада возраст од просекот.
Линч-синдромот, кој го зголемува ризикот од неконтролиран раст на клетките, може да предизвика и други видови рак, вклучувајќи рак на јајниците и матката. Како дел од новиот проект за вакцина познат како „LynchVak“, научниците ќе ги анализираат клетките од пациентите со Линч синдром, кои покажуваат знаци дека стануваат канцерогени.
Во оваа прилика зборуваше професорот Сајмон Лидам, експерт за молекуларна генетика на Универзитетот во Оксфорд.
„Луѓето со Линч синдром се изложени на висок ризик да развијат рак на дебелото црево, рак на матка и други видови на рак, толку многу што се повикуваат да присуствуваат на скрининг на дебелото црево на помлада возраст од остатокот од населението во ОК. „LynchVak“ има потенцијал да го намали тој ризик, додека нашата работа е во повој, ние сме возбудени поради можноста за вакцина која потенцијално би можела да се користи за да се спречат повеќе видови на рак кои обично се јавуваат кај луѓето со Линч синдром и да обезбеди опипливи подобрувања во преживувањето#.
Се проценува дека еден од 400 луѓе во Англија ја има оваа состојба, иако само пет проценти се свесни дека живеат со неа.
Минатата година здравствената служба почна да прави генетски тест за Линч синдром.
Хелен Вајт, која е членка на групата за учество на јавноста во LynchWalk, додаде:
„Како страсни поборници за вклучување на луѓе со доживеано искуство во истражувањето, ние целосно ги поддржуваме плановите да откриеме што е можно повеќе за Линч синдромот со цел да собереме информации и да создадеме вакцина што го спречува ракот. Ова е клучен чекор во подготовката за идните клинички испитувања“.
Извршниот директор на истражувањето за рак во Британија, Мишел Мичел, додаде дека вакцините за рак ветуваат.
„Тие ветуваат дека можеме да создадеме свет во кој луѓето ќе можат да живеат подолг и подобар живот, ослободени од стравот од рак. Овој потег доаѓа само неколку месеци откако експертите продолжија да ја изразуваат својата загриженост за епидемијата на рак на дебелото црево, чиј подтип е ракот на дебелото црево“, вели тој.
Податоците покажуваат дека во последните 30 години болеста се зголемила за 50 отсто кај луѓето во 20-тите, 30-тите и 40-тите години.
Онкологот д-р Шиван Сивакумар од Универзитетот во Бирмингем претходно ја опиша ситуацијата како епидемија.
„Моментално има епидемија на рак кај лица помлади од 50 години. Причината е непозната, но гледаме сѐ повеќе пациенти кои заболуваат од рак на абдоменот. Експертите се збунети околу тоа што ја поттикнува оваа појава, постојат различни теории, па дури и една дека се должи до нездравата храна и истовременото зголемување на дебелината, што влијае на здравјето на нашиот дигестивен систем“, вели овој онколог.
Сепак, се огласија и неговите колеги, кои изјавија дека тоа не го објаснува порастот на заболените кај младите луѓе, од кои значителен дел се совршено фит и здрави.
Подготвено од М.Д.