17.04.2024 Скопје
Бројот на заболени од хепатитис Б во Српска се зголемува во последните три години, па така во 2022 година од овој облик на хепатитис заболеле 36 лица, додека лани тој број изнесувал 43 лица, покажуваат податоците на Заводот за јавно здравје на Република Српска.
Оттаму наведуваат дека во 2021 година во Српска се разболеле 17 лица. Исто така, додаваат дека за овие три години не е пријавен ниту еден смртен случај како последица на заболување од хепатитис.
Антонија Верхаз, раководител на Клиниката за инфективни болести при УКЦ РС, истакна дека вирусите на хепатитис А, Б, Ц, Д и Е им се познати на лекарите и можат да предизвикаат акутни и хронични заболувања на црниот дроб.
„Вирусните хепатитиси имаат многу слична клиничка слика, а по инкубацијата, која е различна за различни типови на хепатитис, болеста започнува со тоа што пациентот се чувствува лошо, има слаб апетит, има болки во стомакот, но на крајот на оваа фаза се појавува темна урина, светла столица и жолта промена на бојата на кожата и очите“, изјави Верхаз, додавајќи дека кај овие пациенти има екстремно покачени вредности на билирубин, вкупен и директен, и ензими на црниот дроб, кои се зголемени десет или повеќе пати во однос на нормалните вредности.
Таа посочи дека пациентите се тестираат за хепатитис маркери за да се утврди типот на хепатитис.
„Хепатитисот А и Е денес имаат мала инциденца во нашиот регион и ретко се појавуваат, бидејќи тоа се болести кои се пренесуваат преку фекално-орален пат, нечисти раце, контаминирана храна или вода и не оставаат хронично заболување на црниот дроб“, рече Верхаз, додавајќи дека кај нас најзастапени се вирусните хепатитис Б и Ц.
Хепатитис Б се пренесува преку незаштитен сексуален однос со заразено лице. Може да се пренесе од мајка на дете со трансфузија на крв, иако овој начин на пренесување е сведен на минимум, бидејќи крвта на доброволните дарители се тестира за хепатитис, рече Верхаз, додавајќи дека овој облик на хепатитис може да се пренесе и преку нехигиенски медицински процедури, доколку се користат нестерилни игли.
Кога станува збор за хепатитис Ц, Верхаз истакнува дека во минатото тој најчесто се пренесувал преку трансфузија на крв, бидејќи претходно не се вршело тестирање на доброволни дарители.
„Денеска најризичната група се зависниците од интравенска употреба, а хепатитис Ц може да се пренесе и со шмркање кокаин и хероин“, вели Верхаз.
Таа додаде дека хепатитис Б преминува во хронично заболување на црниот дроб во пет до 10 проценти од случаите, а кај хепатитис Ц тој процент се искачува и до 80 проценти.
„Хроничните заболувања на црниот дроб можат да преминат во цироза или рак на црниот дроб“, рече Верхаз, посочувајќи дека постои вакцина за хепатитис Б.
„Вклучен е во нашиот задолжителен календар за вакцинација, а денес хепатитисот Ц е излечива болест благодарение на современите антивирусни лекови“, рече Верхаз и додаде дека такви лекови за хепатитис Б нема, туку лекови кои ја потиснуваат вирусната репликација.
Како што вели Зденко Симоновиќ, претседател на Здружението за хроничен вирусен хепатитис „Б18“, бројот на нивните членови се намалува, бидејќи хепатитис Ц може да се излечи со употреба на лекови од новата генерација.
„Проблемот е што пред неколку години „Глобалниот фонд“, кој го покриваше лекувањето на интравенозните зависности од дрога, ја напушти Босна и Херцеговина. Повеќето од здруженијата што се занимаваа со таа област згаснаа. Зависниците од интравенска дрога се во незавидна ситуација бидејќи тие се оставени без надзор и главно напуштени на улица и не се знае точниот број на корисници на дрога. Пациентите меѓу зависниците може да бидат повисоки, бидејќи тие ретко се тестираат“, додаде тој.
Повеќе од 3.500 луѓе умираат секој ден од вирусот на хепатитис, предупреди Светската здравствена организација, повикувајќи на решителна и брза акција за борба против вториот најголем убиец меѓу заразните болести.
Новите податоци од 187 земји покажаа дека бројот на смртни случаи од вирусен хепатитис се искачи на 1,3 милиони во 2022 година, 200.000 повеќе од три години претходно, се вели во извештајот на СЗО објавен заедно со Светскиот самит за хепатитис, кој исто така се одржува во Португалија оваа недела.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
