02.04.2024 Скопје
Иако можеби изгледаше незамисливо криптовалутите да влезат во традиционалниот банкарски систем, тоа сепак се случи.
Имено, во една европска земја е возможно да се плаќаат даноци со криптовалути. Тоа е Швајцарија, која сега дефинитивно води во трката за воведување на криптовалути во традиционалните банкарски системи.
И зошто е добро криптовалутите да влезат во традиционалните банкарски системи?
Или ќе се прилагодите или ќе умрете – тоа е мантрата ширум светот кога станува збор за усвојување на дигитализација, вклучително и криптовалути, од традиционалните банки.
Европа води во глобалната трка во моментов, со Швајцарија на врвот: не само поради фактот што некои нејзини жители сега можат да плаќаат за кафе користејќи криптовалути, туку и нивните даноци. Од 1 јануари 2025 година ќе стапи на сила регулативата за крипто-средства (MiCAR), така што ќе биде полесно да се следат трансакциите и од тој ден давателите на услуги мора да го добијат името на оној што испраќа и оној кој добива крипто средства, без оглед на износот што се пренесува.
„Европа стана еден од лидерите овде, особено кога зборуваме за оваа регулација на крипто средствата“, рече Илја Волков, член на одборот на Здружението Crypto Valley, на симпозиумот на невладината организација „Web3“ во Женева минатата недела.
Симпозиумот ги собра претставниците на традиционалните и дигиталните банки и давателите на блокчејн услуги за да разговараат за усвојувањето на технологијата и криптовалутите.
А, на прашањето дали биткоинот би можел да заврши на редовна банкарска сметка, Волков одговори – „сигурно“.
„Клиентите на традиционалните банки веќе ги прашуваат за пристап до криптовалути“, рече Волков, објаснувајќи дека еволуцијата на оваа технологија е слична на преминот од плаќање со кредитни картички кон плаќање со Apple или Google Pay.
Волков рече дека оваа технологија ќе стане не само очекувана, туку и потребна за корисниците на традиционалните финансиски институции.
„Мислам дека тоа е многу важно, бидејќи е потранспарентно и поисплатливо“, рече тој, мислејќи на тоа како технологијата зад криптовалутите, наречена блокчејн, е децентрализирана.
Ова значи дека нема потреба од посредници, што ги намалува трошоците, додека криптографијата во блокчејнот – мрежата на компјутери што се користат за водење евиденција на трансакциите – се гледа како гаранција за заштита на имотот на клиентите.
Пазарната капитализација на криптовалутите неодамна се искачи на повеќе од 2,6 трилиони долари (2,4 трилиони евра) ширум светот, што е приближно половина од номиналниот БДП на Германија.
Тие работат надвор од воспоставените финансиски системи и не се врзани за материјални средства како што е златото или со нив управуваат централни финансиски институции. Сепак, како резултат на тоа, криптовалутите имаат тенденција да бидат понестабилни од традиционалните валути.
Криптовалутите се создаваат преку компјутерски процес наречен рударство, што е и начинот на кој трансакциите официјално се внесуваат во блокчејнот.
Инвеститорите и аналитичарите се повеќе сметаат дека криптото е „дигитално злато“, бидејќи се смета за безбедно, поради употребата на криптографија која ветува 100 проценти безбедност од прекршување на идентитетот.
Популарни примери на криптовалути ги вклучуваат Ytrium и Bitcoin, кои неодамна достигнаа ново највисоко ниво на сите времиња. Сепак, критичарите на концептот тврдат дека неговата внатрешна вредност – всушност е на нула.
„Биткоин не го исполни своето ветување дека ќе биде глобална децентрализирана дигитална валута и сè уште едвај се користи за легитимни трансфери“, изјавија Улрих Биндзеил и Јирген Шаф, двајца функционери на Европската централна банка (ЕЦБ) во неодамнешниот блог пост.
Тие рекоа дека биткоинот не е погоден како средство за плаќање или како инвестиција, бидејќи трансакциите со него се сè уште бавни и скапи.
Додека учесниците на банкарскиот симпозиум „Веб3“, исто така, признаваат дека има многу да се направи за да се овозможи криптовалутите да го исполнат својот целосен потенцијал, тие веќе предвидуваат каде би можеле да се користат сите криптовалути, вклучително и плаќања и инвестиции. Според експертите, употребата на криптовалути веќе се шири низ бизнисите и клиентите во Европа.
„За клиентите на мало, блокчејн може да донесе поголема транспарентност бидејќи кога плаќате, навистина можете да ја следите трансакцијата каде одат вашите пари, од каде доаѓаат и каде одат, што е навистина добра предност“, рече Волков.
Иако крипто ќе служи како алтернативна форма на плаќање во иднина, тој верува дека традиционалните локални валути ќе продолжат да бидат силни во наредните децении.
Откако блокчејн технологијата е широко усвоена и споена со традиционалните финансиски технологии, токенизацијата може да биде една од најатрактивните придобивки. Процесот претвора различни средства, вклучувајќи акции и податоци, во дигитални токени кои на крајот може да се користат за плаќања – дури и за работи како вашето утринско кафе.
Што се однесува до инвестициите, „гледаме се повеќе и повеќе реални средства кои доаѓаат во блокчејнот – утре ќе тргуваме со токенизирани хартии од вредност на блокчејнот“, рече Волков.
Здружението Crypto Valley исто така верува дека во иднина биткоин и слични криптовалути би можеле да послужат како основно средство за складирање на вредноста.
„Сега, со блокчејн, мислам дека во одреден момент ќе имаме некаква побарувачка од клиентите за управување со средствата на децентрализиран начин каде што финансиските институции нема да имаат директен пристап до средствата без посебна дозвола или посебно барање од клиентите“, рече Волков.
Што ќе биде потребно за да стане реалност?
Криптовалутите станаа популарни со тоа што работат надвор од владината контрола и регулаторниот надзор. Меѓутоа, за да можат широко да се користат за плаќања и инвестиции, сега треба да се воведат во традиционалниот систем со флексибилни регулативи кои обезбедуваат безбедност. Задачата, сепак, е огромна.
Не само што има повеќе од 13.000 криптовалути, од кои речиси 9.000 се активни или вредни на пазарот, туку има и околу 420 милиони корисници, од кои 31 милион се во Европа. Приближно 18.000 бизниси ширум светот почнаа да ги прифаќаат со надеж дека ќе стекнат конкурентна предност.
Сепак, крипто светот сè уште се соочува со нерамномерна регулација, додека ветува придобивки од трансконтиненталните плаќања за краток временски период по ниски трошоци.
„Станува збор за барањата за усогласеност. Кога станува збор за традиционалните финансиски институции, традиционалните банки, тие следат некои сложени регулаторни барања за да спречат перење пари или процедурите „запознајте го вашиот клиент““, рече Волков и додаде: „Значи, ваквите работи се всушност скапи кога станува збор за блокчејн, бидејќи зборуваме за многу трансакции од различни блокчејн, различни монети и само големи инвестиции за правилно поставување на системот во традиционалните институции“.
За да се изгради безбеден и транспарентен систем, потребно е усогласување на прописите. Европската унија веќе постигна напредок со усвојување на потребната регулатива (MiCAR).
„Криптовалутите ќе бидат регулирани со регулатива (MiCAR) како традиционалните финансии. Значи, всушност, сега се прави чекор за да може традиционалното банкарство да се спои со крипто финансиите и крипто средствата“, рече Сесилија Перегрина од PwC во Швајцарија, водечки ревизорски и консултантски друштва.
Швајцарски пример: Плаќање даноци во крипто
И да се вратиме на Швајцарија од почетокот на текстот. Тоа е таканареченото „игралиште на Европа“, земјата чиишто прописи ги следи целата ЕУ. Регулативата во Швајцарија пропишува дека крипто бизнисите мора да бидат лиценцирани во согласност со прописите за спречување на перење пари.
Швајцарскиот кантон Цуг е едно од најпрометните места преполни со нови крипто стартапи, каде што жителите и бизнисите можат да плаќаат даноци во криптовалути. Мартин Бури од PwC Switzerland изјави дека даноците на приход во Цуг може да се платат во биткоини или итриум до 1,5 милиони швајцарски франци (1,56 милиони евра).
„Сепак, даночната основа се одредува во швајцарски франци, а потоа се претвора во криптовалута“, рече тој и додаде дека очекува ова правило да остане долго време.
Друг пример е градот Лугано, во кантонот Тичино, каде што градскиот совет неодамна ја прошири листата на даноци и општински такси што може да се платат во криптовалути (тие прифаќаат Bitcoin BTC и Tether USDT).
Конкретно, Лугано усвои систем каде жителите скенираат QR код на фактура и потоа избираат кој мобилен паричник сакаат да го користат за плаќање. Ваквите мерки се неверојатно корисни за крипто-популацијата во градот: околу 15 отсто од жителите користат криптовалути во нивниот секојдневен живот, бидејќи има повеќе од 300 продавници и места во градот кои прифаќаат крипто плаќања, вклучително и ресторани.
Токму регулативата за криптовалутите што постои во Швајцарија служеше за регулативата на ЕУ.
Според Перегрини од ревизорската компанија, според швајцарскиот закон, при преносот на биткоини меѓу поединци, владата има овластување да определи кој е сопственик на криптовалутата и на кого тие ја пренесуваат. Дополнително, регулативите регулираат како биткоините се наследуваат, децата од родителите, доколку сопственикот на нив почине.
„И уште поважно, ако финансиска институција банкротира, што се случува со вашиот Биткоин? Дали биткоинот ќе банкротира и ќе исчезне? Или всушност ќе можете да ги вратите и да ги вратите од компанијата? Сепак, ова се прашањата дека регулативата не даде одговор“, заклучи Перегрини.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
