01.03.2024 Скопје
Во Иран денеска се одржуваат парламентарни избори, кои се очекува да бидат тест за популарноста на верското раководство, поради зголеменото незадоволство од политичката, социјалната и економската криза.
Врховниот лидер на Иран, ајатолахот Али Хамнеи (84) беше еден од првите гласачи.
Хамнеи ги повика граѓаните да гласаат што е можно поскоро, наведувајќи дека, како што рече, „и пријателите и непријателите на Иран ја следат излезноста“.
Во сабота се очекуваат прелиминарните резултати од иранските избори.
Гласањето ќе биде прва мерка за поддршка на Иран за Али Хамнеи и официјален Техеран по антивладините протести во 2022 и 2023 година, кои доведоа до најголемите немири од Исламската револуција во 1979 година.
Покрај парламентарните избори, се избираат и 88 членови на верското тело наречено Собрание на експерти, чија задача е да го именуваат или разрешуваат врховниот лидер.
Најголемата тврдокорна група, составена од поранешни членови на елитната Револуционерна гарда и поврзаната милиција Басиџ, како и други политичари лојални на врховниот водач Хамнеи, се очекува да го задржи мнозинството во парламентот.
Во него се вклучени и приврзаниците и трагачите по патот на исламската револуција, Фронтот за стабилност на исламската револуција, партијата Исламска коалиција и Здружението на милитантни свештеници.
Рекорден број од над 15.000 кандидати за пратеници се проверени од Советот на чувари, што е речиси 75 отсто од вкупниот број кандидати кои првично се пријавиле за изборите, според иранското Министерство за внатрешни работи.
Пратеници и адвокати кои го оценуваат придржувањето кон исламот, верувањето во системот на верски закони и во Исламската Република.
Ова старателско тело квалификуваше 144 свештеници од 510 лица кои се пријавија за Собрание на експерти.
Советот на чувари му забрани да се кандидира на поранешниот претседател Хасан Рохани.
И покрај 103 национални и провинциски партии како што ги брои Министерството за внатрешни работи, на Иран му недостасува традиција на дисциплинирано партиско членство или детални партиски платформи, а политиката е поделена на фракции.
Реформистите, на кои им беше забрането да учествуваат во политиката по оспорувањето на реизборот на тврдокорниот претседател во 2009 година, не поддржаа ниту една листа на кандидати за парламентот.
Прореформските кандидати се соочија со дисквалификација на парламентарните избори во 2020 година, иако бараат постепени промени во Исламската Република.
Но, по повеќегодишни неуспешни обиди за зголемување на политичките и социјалните слободи, нивната агенда беше отфрлена од демонстрантите како неадекватна во 2022 година.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
