05.03.2024 Скопје
Франција објави декрет со кој се забранува употребата на називот месо за растителни производи.
Сепак, највисокиот суд на ЕУ допрва треба да донесе одлука со која ќе се разјасни усогласеноста на овие регулативи со правната рамка на ЕУ.
Францускиот премиер Габриел Атал на 27 февруари објави дека „ова е барање на нивните фармери“, велејќи дека е објавен декрет со кој се забрануваат имињата на стек или шунка за растителни производи.
Уредбата е дел од новиот „план за суверенитет“ на Франција за сточарството, вклучително и помош од 400 милиони евра, долгогодишно барање на овој сектор.
Според новиот француски закон, меѓу поимите чија употреба е забранета за означување на храна која содржи растителни протеини се: филе, печеница, стек, бифтек, шунка…
Одредени прехранбени производи ќе можат да продолжат да ги користат овие термини иако содржат растителни протеини, под услов производителите да се усогласат со одредени стандарди. На пример, присуството на не повеќе од 0,1 отсто растителни протеини за „течно цело јајце“ или 5 отсто за „колбас“.
Како што е наведено, непочитувањето на законот може да резултира со глоба до 1.500 евра за физичко лице и 7.500 евра за компанија.
Законот не се применува на производи „произведени или пласирани на пазарот во друга земја членка на Европската унија или во трета земја“. Инаку, највисокиот административен суд во Франција суспендираше слична уредба објавена во јуни 2022 година, на барање на здружението кое промовира растителни протеини. Државниот совет го предаде случајот до Европскиот суд на правдата за толкување на европските прописи за етикетирање. Правната рамка за означување на храната го вклучува правото на Заедницата и стандардите на Заедничката земјоделска политика.
Млечните термини, на пример, се заштитени со сегашната регулатива од 2017 година, кога беше потврдено дека терминот млеко, како путер и јогурт, е резервиран за вистинско млеко и дека нивната употреба за пласман на растителни производи е незаконска. Сепак, условите за месо не се регулирани со закон, така што нема ништо што ги спречува производителите да даваат заеднички или описни имиња на алтернативите.
Неодамнешната пресуда на Европскиот суд на правдата покажа дека усогласената рамка на ЕУ за означување на храната „не ги спречува“ земјите-членки да усвојат мерки што предвидуваат дополнителни задолжителни детали во врска со потеклото на прехранбените производи. Минатото лето, францускиот министер за земјоделство Марк Фесно предложи нов текст, за кој беше известен Европската комисија, но највисокиот суд допрва треба да донесе одлука за компатибилноста на регулативата од 2022 година со правото на ЕУ.
Италија одобри и одредби за забрана на името месо за растителните производи, во контекст на законот за забрана на лабораториско месо, но нејасно е што ќе се случува понатаму. Вегетаријанците и веганските активисти ја доведуваат во прашање компатибилноста на француската регулатива со европското право. Тие веруваат дека имињата како хербалните колбаси станаа дел од секојдневната употреба и тешко се заменуваат.
Во текот на последната дебата во 2020 година, Европскиот парламент го отфрли амандманот со кој на терминот месо му се дава исто ниво на заштита како и млечните производи.
Подготвено од А.Ѓ.