25.03.2024 Скопје
Сончевиот систем никогаш навистина нема да ги има сите осум негови планети во права линија, но тие можат да се приближат.
Додека планетите од Сончевиот систем талкаат околу Сонцето, понекогаш неколку од нив може да изгледаат порамнети на небото. Меѓутоа, дали сите осум планети некогаш биле навистина порамнети?
Одговорот зависи од тоа колку сте флексибилни со дефиницијата за „порамнување“ за планетите од Сончевиот систем?
За почеток, орбитите на планетите се сите навалени под различни агли во однос на екваторот на Сонцето. Ова значи дека кога планетите се појавуваат порамнети на небото, во реалноста тие веројатно не се наредени во 3Д просторот, Артур Косовски, астрофизичар од Универзитетот во Питсбург.
„Концептот на планетарно порамнување е повеќе за визуелниот изглед од наша перспектива на Земјата, отколку за кое било значајно физичко усогласување во вселената“, изјави Никита Маданпал, астрофизичар од Универзитетот во Витвотерсранд во Јужна Африка.
Планетарната средба е кога две или повеќе планети се појавуваат блиску една до друга од наша перспектива на Земјата. Важно е да се напомене дека планетите всушност никогаш не се блиску една до друга. Дури и кога две планети се појавуваат подредени на некого на Земјата, тие сè уште се екстремно оддалечени во вселената.
Дефиницијата за тоа колку блиските планети може да изгледаат како порамнети не е добро дефинирана, изјави Вејн Баркхаус, астрофизичар од Универзитетот во Северна Дакота. Секоја таква дефиниција би вклучувала „аголни степени“, начинот на кој астрономите го мерат привидното растојание помеѓу два небесни објекти на небото.
Ако го измерите растојанието околу целиот хоризонт, тоа би било 360 степени. За да ви даде идеја за огромноста на хоризонтот, полната Месечина покрива само половина степен според опсерваторијата Лас Камбрес во Голета, Калифорнија.
Во Mathematical Astronomical Bites (Wilman-Bell, 1997), Jean Mieu, белгиски метеоролог и астроном аматер, пресметал дека трите највнатрешни планети – Меркур, Венера и Земја – „се израмнуваат во просек од 3,6 степени на секои 39, 6 години“, рече Баркхаус.
Порамнувањето на повеќе планети бара време. Според Mieu, „сите осум планети ќе се порамнуваат во рок од 3,6 степени на секои 396 милијарди години“, рече Баркхаус. „Што значи дека никогаш не се случило и нема да се случи, бидејќи Сонцето ќе стане бело џуџе околу 6 милијарди години од сега. За време на овој процес, Сонцето ќе стане црвен џин и ќе се прошири за да ги зафати и Меркур и Венера, а можеби и Земјата. Така, ќе останат само пет планети во нашиот Сончев систем“.
Шансите се полоши за сите осум планети кои се порамнуваат на 1 степен од небото. Според Mieu, „ова ќе се случува, во просек, на секои 13,4 илјади милијарди години“, рече Баркхаус. За споредба, универзумот е стар околу 13,8 милијарди години.
Ако сметате дека осум планети се порамнети ако се наоѓаат на ист дел од небото од 180 степени, следниот пат тоа ќе се случи е 6 мај 2492 година, според Кристофер Баир, вонреден професор по физика на Универзитетот А&М во Западен Тексас. Последен пат осумте планети беа групирани во рамките на 30 степени беше 1 јануари 1665 година, а следниот пат ќе биде на 20 март 2673 година, според Националната соларна опсерваторија на планината Сакраменто, Калифорнија.
Маданпал истакна дека планетарните порамнувања немаат речиси никакви значајни физички ефекти на Земјата.
„Единственото влијание врз животот на Земјата за време на усогласувањето е прекрасниот приказ видлив на небото“, додаде Баркхаус.
Нема опасност од зголемени земјотреси или нешто слично. Промената на гравитациската сила што Земјата ќе ја доживее поради какво било планетарно порамнување е занемарлива.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
