kitovi i foki

26.02.2024 Скопје

Поради бучавата што ја прават бродовите, китовите, фоките и другите морски животни го напуштаат Арктикот.

Со векови, морските животни типични за областа биле храна на заедниците на Инуитите, но сега, долго пред компанијата Хадсон Беј да го отвори својот арктички трговски камп во 1921 година, им е сè потешко да добијат храна, и тие ги обвинуваат бучава што доаѓа од бродовите..

Истражувачите го споредија минувањето на мразокршач, бродови кои се повеќе присутни на Арктикот, со подводен рок концерт. Бучавата што доаѓа од бродот може да биде предизвикана од сè, од пропелерот до обликот на трупот, па сè до различните машини на бродот.

Бучавата може да ги наруши активностите што им се потребни на морските цицачи за да преживеат, бидејќи го намалува нивниот простор за комуникација. Ова предизвикува стрес кај овие животни и ги принудува да излезат од важните живеалишта.

Подводниот шум од се погустиот бродски сообраќај е двојно зголемен на Арктикот во последните шест години. Се очекува тој повторно да се удвои во текот на следната деценија бидејќи климатската криза го топи мразот и отвора нови бродски рути.

„Заедницата на Инуитите на Митиматалик, островот Бафин, забележа зголемување на бројот на чамци и бучавата што ја создаваат, а ловците не гледаат нарвали на вообичаените места“, вели Лиза Коперквалук, претседател на Циркуполарниот совет на Инуитите.

„Тие мора да одат понатаму за да ги ловат, што носи ризици, трошоците за гориво се повисоки, а сето тоа влијае на пренесувањето на културното знаење на новите генерации“, објаснува Коперквалук,

Оваа недела, здружението кое претставува 180.000 Инуити во Алјаска, Канада, Гренланд и рускиот регион Чукотка ја повика Меѓународната поморска организација на Обединетите нации да усвои задолжителни мерки за намалување на подводната бучава од бродовите, за која стравуваат дека влијае на морскиот живот.

Иако Инуитите зависат од испораката на основните производи и услуги, тие сакаат арктичкиот регион, кој е чувствителен на подводна бучава, да биде заштитен од неговото влијание, како и од други видови загадувања, посочи Коперквалук.

Според неа, главите китови, белугите, прстенестените фоки и нарвалите се главните морски цицачи од кои зависи популацијата на Инуитите.

„Ако бучавата влијае на ловот на Инуитите, тогаш влијае и на преносот на знаењето. Помладите генерации имаат помалку можности за учење“, изјави Коперквалук.

Познато е дека подводниот шум од бродовите влијае на некои видови китови, вклучително нарвалите и белугите, како и рибите како што е арктичкиот треска, според Арктичкиот совет, меѓународен форум на осум арктички земји и шест арктички домородни групи.

Во 2014 година, Меѓународната поморска организација на Обединетите нации воспостави упатства за намалување на подводниот шум од комерцијалниот превоз, а оваа недела размислува дали да ги ревидира на состанокот во Лондон.

Телото на Инуитите сака задолжителни упатства, додека Канада предлага работна група која конкретно ќе се занимава со бучавата.

Комитетот е исто така одговорен за инкорпорирање на домородните знаења во својата работа, дозволувајќи им на Инуитите и другите домородни заедници да се вклучат во процесот, како и да истражува начини за подобрување на прифаќањето на упатствата.

Инуитските групи и другите невладини организации велат дека доброволната природа на упатствата значи дека е постигнат мал напредок во намалувањето на подводната бучава.

Во меѓувреме, бучавата од поморскиот транспорт продолжува да се удвојува приближно секоја деценија, несразмерно влијаејќи на Арктичкото и Норвешкото Море.

Подготвено од А.Ѓ.

About Author