09.02.2024 Скопје
Во Њујорк се одржа вонредна седница на Советот за безбедност на Обединетите нации за Косово и Метохија, каде Србија ја претставува претседателот Александар Вучиќ.
Претседателот на Србија рече дека привремените власти на Косово и Метохија создале неподносливи услови за Србите и дека вршат сеопфатни напади врз српското население.
„Ваквите постапки, во отсуство на соодветна реакција, можат да предизвикаат непоправлива штета за опстанокот на српскиот народ на Косово и Метохија… На редовните седници на Советот за безбедност ги информиравме членовите на Советот за тешките услови во кои Срби и други неалбански заедници живеат во Косово и Косово. Оваа вонредна седница ја побаравме бидејќи развојот на ситуацијата и постапките на Приштина може да предизвикаат непоправлива штета пред да се одржи следната седница на Советот за безбедност на која ќе биде објавен извештајот на УНМИК“, изјави Вучиќ.
Амбасадорката на САД во ОН, Линда Томас Гринфилд изјави дека Вашингтон изразил резерви во врска со одлуката еврото да стане единствена валута на Косово и Метохија и ја повика Приштина да го одложи спроведувањето на оваа одлука додека не се дефинираат соодветните механизми во согласност со најдобрите европски практики.
„Одлуката е донесена без соодветна подготовка и без консултации со локалното население. Бараме итно да се одложи почетокот на имплементацијата на овој план додека не се дефинираат соодветни процедури во согласност со европските стандарди“, изјави Томас-Гринфилд.
Томас-Гринфилд рече и дека акциите на косовската полиција на западот на Косово и Метохија и упадот во просториите на српската невладина организација не се во согласност со напорите на Приштина за создавање мултиетничко општество.
„Но, додека сме тука, мораме да предупредиме дека по четири месеци очекуваме Србија да ги повика одговорните за настаните во Бањска на 24 септември“, рече Томас-Гринфилд.
Дијалогот под покровителство на ЕУ е најдобриот начин за решавање на нерешените прашања, рече американската амбасадорка.
Заменик рускиот амбасадор во ОН, Дмитриј Полјански, ја обвини Приштина за организирање „антисрпски терор“ со цел целото српско население засекогаш да ја напушти територијата на Косово и Метохија и побара од членовите на Советот за безбедност да „стојат за заштита на косовските Срби“.
Како резултат на ваквите дејствија на Приштина, околу 40 отсто од косовските Срби го напуштија Косово, рече Пољански, наведувајќи дека одлуката за еврото предизвикала економска неизвесност кај голем број припадници на малцинските заедници.
На овој начин ризикуваме да добиеме нов излив на меѓуетничко насилство, изјави рускиот дипломат.
Тој предупреди на кршење на избирачкото право на неалбанските заедници, експропријација на нивните имоти и обиди за узурпирање на културното наследство и прикажување како албанско, рече Полјански, наведувајќи дека и косовските Албанци го организирале насилното преземање на една од црквите во Косово.
Вознемирувањето и произволните апсења на Србите, кои се гледаат, достигнаа неверојатно ниво со оглед дека сето ова се случува во срцето на Европа, рече рускиот дипломат, наведувајќи дека Приштина селективно ги спроведува постигнатите договори.
„За да разбереме како да постигнеме траен мир на оваа српска територија, треба да ја разбереме агресијата на НАТО пред речиси 25 години, која резултираше со жртви и долгорочно оштетување на здравјето на луѓето, што поранешната државна секретарка Медлин Олбрајт ја нарече колатерална штета“, рече Полјански.
Москва исто така остро протестираше против продажбата на противтенковски ракети Javelin на властите во Приштина.
Вучиќ изјави дека укинувањето на динарот од Приштина претставува директен напад врз опстанокот на Србите на Косово и Метохија, како и врз формирањето на Заедницата на српските општини.
„Секое спречување на финансирањето на српските училишта, градинки, факултети, болници, како и клиники и здравствени домови претставува директен напад и врз опстанокот на Србите и врз формирањето на ЗСО“, рече Вучиќ.
Тој нагласи дека е очигледно дека создавањето неподносливи услови за живот и негирање на можноста за опстанок на Србите е единствената цел на режимот во Приштина, кој преку чин на структурно насилство го засилува повеќегодишното добро планирано и систематски напад врз српското население „со што во основа започна отворениот прогон на Србите од Косово и Метохија“.
Тој посочи дека, во оваа смисла, фактички ќе ја разоткрие целосната неоснованост на аргументите на режимот во Приштина, кој тврди дека „мерката за укинување на динарот и воведување на еврото како единствено платежно средство е донесена исклучиво за целта на обезбедување на наводното владеење на правото“.
„Ве молиме имајте предвид дека таканареченото раководство на косовските Албанци го користи терминот владеење на правото со цел исклучиво да им наштети на Србите и на Српската православна црква. Тоа е практика толку широко распространета што привремените институции на самоуправа се јавно и отворено одбивајќи осум години да ја изврши правно обврзувачката и конечната одлука.одлуката на сопствениот врховен суд за враќање на земјиштето во сопственост на српскиот православен манастир Високи Дечани“, изјавил претседателот на Србија.
Шефот на УНМИК, Каролин Зијаде потсети на договорите постигнати во Охрид и Брисел, наведувајќи дека нивното спроведување било тешко, а изборите и низата инциденти доведоа до низа настани кои ја разнишаа стабилноста на Косово и Метохија.
„Без разлика која страна ќе преземе еднострани чекори, тоа има директни последици врз ситуацијата на теренот“, рече Зијаде, кој на седницата се приклучи преку видео врска.
Зборувајќи за воведувањето на еврото како единствена валута во Косово, Зијаде оцени дека оваа одлука не е соодветно образложена и дека нејзиното ненадејно спроведување погодува десетици илјади луѓе и бизниси.
Едностраните одлуки и потези придонесуваат за дестабилизација на Косово, рече Зијаде.
Потсетуваме, седницата беше закажана на барање на Србија, која во понеделникот го побара поради состојбите на Косово и Метохија, а во барањето се посочува дека моменталната состојба е во остра спротивност со Повелбата на ОН и СБ на ОН. Резолуцијата 1244 и е од таква природа што бара одржување на посебна седница на Советот за безбедност.
Подготвено од А.Ѓ.