03.02.2024 Скопје
Со децении, фокусот на одбранбената политика на Индија беше нејзината копнена граница со ривалите Пакистан и Кина.
Како што растат нејзините глобални амбиции, Индија почнува да ја зајакнува својата поморска моќ во меѓународните води, вклучително и антипиратски патроли и распоредување на бродови во близина на Црвеното Море за да помогне во заштитата на бродовите од напади за време на војната на Израел со Хамас.
Индија испрати три ракетни разурнувачи и разузнавачки авиони во ноември кога бунтовниците Хути со седиште во Јемен почнаа да гаѓаат бродови во знак на солидарност со Хамас, предизвикувајќи затворање на клучната трговска рута која покрива околу 12 отсто од глобалната трговија.
Со испраќањето на бродовите, Индија се етаблира како земја која „проактивно придонесува“ за меѓународната поморска стабилност, рече вицеадмиралот Анил Кумар Чаула, кој се пензионираше во 2021 година како шеф на јужната поморска команда на Индија.
„Не го правиме тоа само од алтруизам. Ако не сте поморска сила, никогаш не можете да се стремите да станете глобална сила“, рече Чаула.
„Индија е регионална сила и се позиционираше како глобален играч, глобална сила во подем“, рече тој.
Најнаселената земја во светот со сите ѕвона и свирежи објавува дека распоредува сили, со што ја сигнализира својата желба да придонесе за меѓународната поморска безбедност и да ги истакне своите поморски амбиции кон најголемиот ривал во регионот – Кина.
„Тоа е порака до Кина, дека Индија е земја што може да распореди толку голема сила. Ова е нашиот двор. Ние сме веројатно најспособната и најодговорната поморска сила во регионот“, рече тој.
Индиската морнарица испратила најмалку четири бродови на помош, од кои три биле нападнати од бунтовниците Хути, а четвртиот можеби од Иран, според Вашингтон. Индија, исто така, спроведе неколку мисии против пиратеријата.
Хутите поддржани од Иран гаѓаа десетици бродови во Црвеното Море, велејќи дека бараат прекин на огнот во Појасот Газа. САД и нивните сојузници одговорија со повеќекратно бомбардирање на позициите на бунтовниците. Индија не им се придружи на силите предводени од САД кои се борат против Хутите.
Индискиот разорувач со наведувани проектили ИНС Висахапатнам му помогна на екипажот на танкер под знамето на Маршалските Острови во гаснењето на пожарот откако беше погоден од проектил во Аденскиот залив. Десет дена претходно, Висахапатнам одговори на повикот за помош за трговскиот брод Генко Пикарди во сопственост на САД по нападот со дрон во истите води.
„Поморската безбедност не беше моќен столб на надворешно-политичките ангажмани на Индија на начинот на кој сега почнуваме да го гледаме“, рече Даршана М. Баруа, соработник во Карнеги фондацијата за меѓународен мир.
„Кина игра голема улога во тоа“, тврди таа.
Кина и Индија се заглавени во воен судир поради граничниот спор во планинскиот регион. Со текот на годините, Кина го зајакна своето присуство во Индискиот Океан, клучна рута за нејзиното снабдување со енергија. Ја има најголемата морнарица во светот по број на бродови, повеќе од три пати поголема од индиската морнарица.
Кина, исто така, управува со моќна флота од големи бродови на крајбрежната стража и има поморска милиција која се состои од рибарски чамци кои соработуваат со крајбрежната стража во Јужното Кинеско Море. Пекинг го продлабочи својот ангажман во Индискиот Океан главно преку инфраструктурни договори со соседите на Индија, вклучувајќи ги Бангладеш, Шри Ланка и неодамна Малдивите.
Кинезите бараат се повеќе поморски бази во Индискиот Океан, изјави генерал-полковник Д.С.Худа, поранешен индиски воен офицер, а сега стратешки експерт. Со оглед на тоа, Индија нема друга опција освен да продолжи да гради своја, рече тој.
Минатата недела, владата на Малдивите даде дозвола кинески истражувачки брод да се закотви во нивното пристаниште. Слични кинески бродови отпловија до Шри Ланка во 2022 и 2023 година и предизвикаа стравувања во Индија дека тие би можеле да се користат за следење на регионот. Загриженоста на Индија ја поттикна Шри Ланка претходно оваа година да прогласи едногодишен мораториум на странските истражувачки бродови кои влегуваат во нејзините води.
Експертите велат дека зголемената конкуренција со Кина ја поттикнува Индија да набави понапредни бродови, подморници и авиони и да инвестира повеќе во технологија и инфраструктура. Уделот на морнарицата во растечкиот буџет за одбрана на Индија, кој достигна 72,6 милијарди долари минатата година, се зголеми на 19% од околу 14%. Индиската армија традиционално го добива лавовскиот дел од воениот буџет.
Морнарицата, исто така, изгради стратешки партнерства со учество во заеднички вежби со други нации во регионот и пошироко. Баруа, кој ја предводи Иницијативата за Индискиот Океан во Фондацијата Карнеги, рече дека има „потреба стратешкото размислување на Делхи да биде поморско ориентирано, не само како опција за одговор на кризата, туку и како основа за унапредување на најитните геополитички и стратешки приоритети во Индија и индо-пацифичкиот регион“.
Подготвено од А.Ѓ.