06.02.2024 Скопје
Има многу предрасуди за различни генерации. За генерацијата Z (луѓе родени меѓу крајот на 90-тите и 2010 година) се вели дека е мрзелива, егоистична и постојано нешто бара, додека бејби бумовите се старомодни и нефлексибилни.
Едно од најраспространетите клишеа за Германците е тоа за нивната трудољубивост, совесност во извршувањето на задачите и точност во работата. И, како што често се случува со клишеата, ова, и покрај сите претерувања, има некаква основа во реалноста.
Пред сè, ова се однесува на генерацијата на т.н економско чудо по Втората светска војна. Тоа беше генерација која за неколку години успеа да изгради земја уништена во војната и да ја издигне во една од најуспешните во светот, со што Германија стана една од економски најмоќните земји.
Оваа генерација, како што ја формулираше германскиот историчар Ханс Улрих Ведер, беше украсена со „фанатизам за достигнувања“ (Leistungsfanatismus): социјализирани во годините на националсоцијализмот, работата и перформансите беа клучни фактори за идентификација за нив. Трауматизирани од војна, капитулација и нацизам, припадниците на таа генерација помалку се занимаваа со политика, а целата своја енергија ја насочија кон работата, успехот и материјалниот напредок.
Иако по нив претстојната генерација на бејби бумери (луѓе родени помеѓу 1950 и 1969 година) во социјалната и политичката сфера се профилираа во значителна контраст со нивните родители кои пораснаа во нацизмот, на полето на работа тие ги усвоија своите идеали. Во својата неодамна објавена книга „Разделба со бумерите“, угледниот социолог Хајнц Буде истакна дека за таа генерација перформансите и успехот во работата и преку работата често се централни елементи и главни содржини на животот.
Но, времињата се сменија. Додека бејби бумовите полека заминуваат во пензија, на пазарот на труд сè повеќе излегува нова генерација – генерацијата Z. Размислува поинаку, си поставува сосема други приоритети. На прашањето: „Дали живеам за да работам или работам за да живеам“, тие одговараат со јасно избирање на последната опција.
Затоа, не е чудно што веќе кружат клишеа за оваа нова генерација: тие се мрзливи, би сакале да работат малку, но многу да заработуваат, тие се непостојани и не сакаат да преземаат обврски, кога станува збор за работата, тие првенствено се загрижени за нивната рамнотежа помеѓу работата и приватниот живот – рамнотежа помеѓу времето поминато на работа и слободното време.
Досега тоа беа впечатоци или предрасуди кои најчесто ги формулираа бејби бумовите. Институтот за генерациски истражувања ја објави студијата „Новата работа и четиридневната работна недела не се клучот за успехот“, чија цел е научно да покаже како овие клишеа се втемелени во реалноста.
1.132 луѓе биле прашани за мислење за тој неделен модел, 88 отсто од членовите на генерацијата Z се изјасниле дека се за воведување на четиридневна работна недела, но за иста плата. Припадниците на малку постара генерација, т.н милениумци (луѓе родени во периодот од почетокот на 80-тите до крајот на 90-тите), но разликата е во тоа што младите од генерацијата Z многу појасно и понавредливо ги изразуваат своите барања. Причината е пред се реалната состојба на пазарот на труд во Германија.
Имено, недостигот од работна сила веќе се чувствува насекаде низ државата, а тоа во блиска иднина уште повеќе ќе се зголеми. Поради негативниот демографски развој и пензионирањето на голем број бејби бумови, според проценките на Институтот за истражување на трудот и вработувањето, во Германија до 2035 година ќе има недостиг од седум милиони работници. Ова ги доведува членовите на генерацијата Z во ситуација да можат да изберат каде и кога ќе се вработат и под кои услови.
Раководителот на Институтот за истражување на генерациите и автор на студијата за генерацијата Z, Рудигер Маас, рече дека сега компаниите мора да се натпреваруваат за нови работници и дека младите „веќе не се вработени, туку клиенти“.
Тие можат да бираат каде ќе работат, можат да бираат меѓу компании кои им нудат најповолни услови. Не е невообичаено компаниите на своите огласи за работа да нудат четиридневна работна недела или можност за работа дома, само за некако да привлечат нови луѓе.
Најважниот заклучок од студијата е дека членовите на генерацијата Z всушност се чувствуваат прилично непријатно во светот на работата. Тоа го покажуваат различни резултати. Само 13 отсто се чувствуваат како да се дел од колектив, додека кај бејби бумер генерацијата има двојно повеќе – 26 отсто.
На прашањето: „Задачите што треба да ги работам на работа одговараат на она што навистина сакам да го работам“, само 7,5 отсто од членовите на генерацијата Z одговориле со потврдно. Кај бејби бумовите, пак, 22,14 отсто целосно се согласуваат со оваа констатација.
Ваквите различни генерациски ставови за светот на работата и приоритетите во животот доведуваат до големи проблеми во многу компании. Додека постарите луѓе ги обвинуваат младите дека се себични, мрзливи, само внимаваат на сопствената удобност и се несигурни, вторите велат дека се нефлексибилни, старомодни и одбиваат да прифатат нови технологии.
Овие конфликти во компаниите веќе достигнаа такви размери што многумина ангажираат добро платени надворешни консултанти чија главна цел е да посредуваат во споровите и да им објаснат на постарите како размислува генерацијата Z.
И тие сакаат промени: флексибилни модели на работно време, подготвеност за прифаќање нови технолошки решенија, укинување на ригидните хиерархиски структури и транспарентност во процесите на одлучување. Ова нема врска со мрзеливоста, туку со модерното време и променетата состојба на пазарот на трудот.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
