08.02.2024 Скопје
НАТО го поддржува развојот на безбедносните и одбранбените капацитети во БиХ преку Иницијативата за градење одбранбени и сродни безбедносни капацитети, а пакетот од 2023 година вклучува иницијативи во области како што се управување со кризи, сајбер одбрана, аеромедицинска евакуација и санација на последиците од инциденти кои вклучуваат хемиски, биолошки, радиолошки или нуклеарни опасности.
Ова е резиме на односите меѓу Босна и Херцеговина и НАТО, објавено на веб-страницата на Алијансата на крајот на минатиот месец. Посебно е интересно што НАТО, според податоците кои се јавно достапни на нивната веб-страница, смета дека Босна и Херцеговина е вклучена во Акцискиот план за членство во НАТО од 2019 година, кога беше доставен првиот одбранбен преглед до седиштето на Алијансата.
Оваа формулација е интересна затоа што во БиХ, по проследувањето на документот во Брисел, се расправаше за тоа дали БиХ е во НАТО или не. Ако им се верува на официјалните податоци на Алијансата, во 2019 година БиХ го поднесе првиот годишен акционен план за членство.
Со формална нота дека само учеството во МАП не значи дека Алијансата автоматски ќе донесе одлука да го прифати барањето на БиХ за членство, учеството на БиХ во МАП беше споменато на две места. Најпрвин се споменува дека во рамките на МАП БиХ ја претстави својата прва програма за реформи во 2019 година. Беше истакнато дека на почетокот на 2021 година, Босна и Херцеговина формираше Комисија за соработка со НАТО, која го координира спроведувањето на реформските активности во рамките на Програмата за реформи.
„Оваа програма ги прикажува реформите што владата има намера да ги преземе и ја олеснува поддршката на НАТО за овие напори“, беше нагласено. На друго место беше прецизирано дека патот на БиХ до членство во НАТО е структуриран преку програма за реформи.
„Во рамките на МАП, соработката на БиХ со НАТО е структурирана преку Програмата за реформи на БиХ, која ги нагласува реформите што треба да ги преземат властите, што ќе ја олесни поддршката на НАТО во постигнувањето на овие цели“, беше нагласено на веб-страницата на Алијансата.
НАТО позитивно ги оцени реформите на вооружените сили на Босна и Херцеговина, за кои посочи дека се сè поинтероперабилни со силите на НАТО.
Во светлината на објавената руска проширена инвазија на Украина во февруари 2022 година, НАТО ја зголеми својата поддршка за партнерите, вклучително и БиХ, за да им помогне да ги изградат своите способности и да ја зајакнат својата отпорност.
„Сојузниците се договорија за голем број дополнителни политички и практични мерки за поддршка на земјата во зајакнувањето на нејзината отпорност, вклучително и развој на нов пакет за градење одбранбени капацитети. Министрите за одбрана на НАТО го поддржаа новиот пакет DCB за БиХ во февруари 2023 година“, беше нагласено.
Откако Северноатлантскиот совет на НАТО ја посети БиХ минатата недела, генералот Памела Мекгаха, командант на штабот на НАТО во Сараево, ги информираше највисоките воени лидери од земјите на НАТО и ЕУ во Брисел.
Како што соопштија од седиштето на НАТО во Сараево, генералот Мекгаха им се заблагодарил на земјите-членки на ЕУ и НАТО за неодамнешните посети и придонесите што земјите продолжуваат да го даваат во проектот за зајакнување на одбранбениот капацитет во Босна и Херцеговина.
„За време на состанокот, бригадниот генерал Мекгах ги пофали високо обучените припадници на вооружените сили на Босна и Херцеговина за нивните способности да ја поддржат регионалната и меѓународната колективна безбедност и ги повика сојузниците да продолжат да покажуваат единство во поддршка на нашиот партнер за да се спротивстават на оние кои бараат да ја поттикне несигурноста и, што е најважно, да помогне во стабилните чекори на БиХ кон евроатлантските интеграции“, беше објавено. И оваа најава е уште една потврда дека НАТО ја гледа Босна и Херцеговина како земја на патот кон членство.
Подготвено од А.Ѓ.