27.01.2024 Скопје
Коронавирусот и сè што дојде со него сега може да изгледа како одамна лош сон. Сепак, за многу луѓе тоа е сè уште присутна и неизбежна реалност.
Во јануари 2023 година, Светската здравствена организација објави дека Ковид-19 повеќе не е глобален здравствен итен случај, ставајќи симболичен крај на пандемијата во која човештвото живее од 2020 година.
Сепак, генералниот директор на СЗО, Тедрос Аданом Гебрејесу, истакна дека тоа не значи дека коронавирусот повеќе не предизвикува штета: „Тоа не значи дека Ковид-19 заврши како глобална здравствена закана“.
Ковид-19 е предизвик за човештвото од 2020 година и студија од 2022 година објавена од Nature фрла светлина до која мера може трајно да влијае на нашиот мозок.
Имаше неколку индиции дека коронавирусот влијаеше на нашиот мозок. Губењето на сетилото за мирис додека сте заразени беше еден од нив, заедно со други симптоми поврзани со долгиот Ковид, како што се постојан замор и магла во мозокот.
Истражувачки тим од Универзитетот во Оксфорд докажа дека нашите полоши стравови за можеби се вистинити.
Методологијата на студијата беше многу едноставна: група од 800 луѓе кои претходно биле подложени на скенирање со магнетна резонанца направиле уште едно скенирање откако се заразиле со Ковид-19. Тимот успеа да открие некои важни промени во мозокот.
Студијата на Оксфорд беше објавена во март 2022 година под наслов „SARS-CoV-2 е поврзан со промени во структурата на мозокот“.
Научниците открија „поголемо намалување на дебелината на сивата материја“ во мозокот на оние кои го надминале Ковид-19.
Најпогодените области во мозокот, според истражувањето, се оние поврзани со миризливите патишта (орбитофронталниот кортекс и парахипокампалниот гирус).
Сепак, последиците од Ковид-19 го надминуваат сетилото за мирис.
Истражувачите, исто така, открија „поголеми промени во маркерите за оштетување на ткивото“ во регионите поврзани со сетилото за мирис и, генерално, намалување на големината на мозокот.
Уште позагрижувачки, тимот од Оксфорд, исто така, откри „поголем когнитивен пад“ откако ја подложи групата на тестови слични на оние што се применуваат на луѓе со невродегенеративни состојби.
Друг важен наод од студијата: Оние кои биле заразени со Ковид-19 кои биле постари, имале тенденција да покажат поголеми оштетувања во мозочната материја.
Истражувањето откри дека, во просек, луѓето од групата на примерок изгубиле 0,3% од масата на мозокот. Меѓутоа, во некои екстремни случаи, може да биде и до 2%.
Сепак, тимот од Оксфорд сметаше дека е премногу рано да се каже дали овие оштетувања на мозокот се трајни или дали можат да заздрават со време и рехабилитација.
Научниците, исто така, не успеаја да споменат дали постои корелација помеѓу сериозноста на Ковид-19 и колку е засегнат мозокот. Можеби полесни или асимптоматски случаи ги имаат истите резултати како посериозните инфекции.
Студијата, исто така, ја нагласува можноста дека штетата може да биде последица на „дегенеративно ширење на болеста преку миризливи патишта, на невроинфламаторни настани или на губење на сетилниот влез поради аносмија“.
Поедноставно кажано, кога Ковид-19 влијае на нашето сетило за мирис, дел од мозокот престанува да работи. Дури и ако лицето повторно може да мириса, церебралната атрофија останува.
Ова ќе ја поддржи идејата дека подолгата заразеност со Ковид со невролошки симптоми има свое потекло од последиците на вирусот во човечкиот мозок.
Пред студијата во Оксфорд, претходните истражувања открија доказ за вирусот во мозочното ткиво на луѓе кои умреле од Ковид-19, нешто невообичаено кај респираторните инфекции.
Се појави и пронаоѓање на траги од коронавирусот во срцето и бубрезите, што е исто така невообичаено.
Опасноста од коронавирусот, како што е истакнато во ова и други студии, се состои во неговата способност да влезе во нашите тела и да се шири.
Исто така, да се биде во можност да се скрие тежината на инфекцијата, како на пример со „Пневмонија од пешачење“. Оваа состојба го открива својот вистински опсег само кога има предизвикано многу штета.
Истражувањето на Оксфорд и многу други служат како потсетник за опасноста што ја претставува коронавирусот. Вакцината и другите третмани помогнаа да се ублажи пандемијата, но неопходно е да се остане на бдеење.
Веројатно најстрашниот дел е што сè уште не го знаеме вистинскиот обем на штетата предизвикана од Ковид-19.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
