ЦЕНТРАЛНА И ИСТОЧНА ЕВРОПА СЕ РЕГИОНИ НА РАСТ

17.01.2024 Скопје

Економистите на Уникредит очекуваат економијата во земјите од Централна и Источна Европа да порасне за околу 3,0% во 2024 и 2025 година, со слични стапки на раст во Западен Балкан.

„Стапките на раст во регионот на Централна и Источна Европа се блиску до овогодинешниот потенцијал, додека во Западна Европа се 0,5% под потенцијалот“, рече Дан Бука, главен економист на UniCredit за регионот на Централна и Источна Европа за време на Форумот на ЦИЕ одржан во Виена.

Уникредит е водечки спонзор на овој настан кој годинава привлече 1.200 учесници од 45 земји.

Според последниот квартален извештај за регионот на ЦИЕ, како дел од истражувањето на Уникредит „Година на клучни избори“, претставено на форумот, потрошувачките трошоци веројатно ќе го предводат закрепнувањето на растот во земјите од Централна и Источна Европа, заедно со побрз раст на реалните плати, зголемено кредитирање со пониски каматни стапки и позитивни имотни ефекти условени од цените на недвижностите. Капиталните расходи и извозот се очекува да придонесат за растот почнувајќи од втората половина на 2024 година.

Економистите на UniCredit прогнозираат буџетски дефицит под 3% од БДП во периодот 2024-2025 година. во Босна и Херцеговина, Бугарија, Хрватска, Чешка и Србија, со негативни фискални импулси во повеќето земји од Централна и Источна Европа. Сметаат дека фискалното прилагодување ќе се забави со претстојните избори во земјите од регионот.

„Очекуваме проевропските партии да го освојат мнозинството места од ЕУ-ЦИЕ во Европскиот парламент, со Полска како лидер и кои ќе се залагаат за поголема економска и политичка интеграција во Европа“, велат економистите во кварталниот извештај за овој регион. Тие додаваат дека изборите 2024/25 ќе бидат последни пред политичарите во овие региони да бидат принудени да се справуваат со демографските и економските предизвици.

Меѓу главните одлуки што треба да се донесат во регионот на Централна и Источна Европа се:

1. Бугарското прифаќање на еврото во 2025 или 2026 година;

2. Побрзи преговори за проширување меѓу Европската Унија, Западен Балкан, Молдавија и Украина;

3. Утврдување на геополитичкото значење на Полска и Романија;

4. Поголема поддршка за Украина.

Главните потенцијални ризици се натамошниот популистички пресврт од страна на партиите на власт, намалувањето на рејтингот и слабата странска побарувачка што води, меѓу другото, до рецесија.

Во ова макроекономско и геополитичко сценарио, Централна и Источна Европа продолжуваат да бидат движечка сила на растот и за UniCredit.

„Регионот останува од стратешко значење за UniCredit и нашиот план е да продолжиме да растеме со забрзано темпо, користејќи силни локални тимови и знаење, како и глобална експертиза“, коментира Теодора Петкова, директорка на UniCredit за Централна и Источна Европа, за време на ЦИЕ.

Земјите од Централна и Источна Европа имаат учество од 33% во вкупните заеми, 31% во вкупните депозити и носат 30% од нето приходот на Групацијата Уникредит.

„На клиентите кои се во центарот на сè што правиме им нудиме географско присуство преку 10 банки, од кои банките во Австрија, Босна и Херцеговина и Хрватска се број еден на пазарот, а банката во Бугарија е трета“, истакна Петкова.

Ова ја прави UniCredit втората по големина групација во регионот на Централна и Источна Европа во однос на средствата, која изнесува 236 милијарди евра, вклучувајќи ја и Алфа банка во Романија, според финансиските резултати за првите три квартали од 2023 година.

Кога станува збор за дигитализацијата на Уникредит, Петкова забележува силен нагорен тренд постигнат преку континуирани инвестиции во информатичко-комуникациските технологии. Таа презентираше податоци според кои околу 60% од клиентите во регионот активно користат мобилни уреди во споредба со 2022 година, кога овој процент изнесуваше 53%. Дигиталната продажба во Централна Европа речиси двојно се зголеми за една година и се зголеми на 50% од вкупната продажба во Источна Европа.

Исто така, кај меѓународните плаќања, Уникредит обработува повеќе од 20% од трансакциите со потекло од регионот на Централна и Источна Европа со постојан тренд на раст. Повеќе од 95% од вкупните плаќања се вршат преку дигитални канали.

UniCredit е несомнено банка на избор за меѓународни компании.

„Две од трите најголеми меѓународни компании се наши клиенти“, рече Тедора Петкова и нагласи дека конкурентската предност на Уникредит во обезбедувањето услуги за корпоративни клиенти е поврзана со паневропскиот досег на групацијата.

„Ние ги поврзуваме најдобрите производи во индустријата во областите на управување со средства, осигурување, плаќања, трговски финансии и управување со ризикот на клиентите преку интегрирани дистрибутивни канали и нашата прва линија која овозможува испорака за сите наши клиенти на ниво кое никој друг не може да го испорача“, рече Петкова. Таа потсети дека инвестирањето според потребите на клиентите преку посебен фонд onemarkets сега е достапно за клиентите во Чешка, Словачка, Унгарија и Бугарија, а наскоро истата опција ќе биде достапна и во Романија.