19.12.2023 Скопје
Четвртоодделенците од основното училиште Левестад во Сјобо, јужна Шведска, ги ставаат своите паметни телефони во мала дрвена кутија, а наставничката Медлин Севедсон ги заклучува сите во плакарот пред часовите.
Во Шведска не е невообичаено четвртоодделенците веќе да имаат паметен телефон. Децата исто така не носат тешки торби, бидејќи на час работат дигитално, на лаптоп или таблет.
Но, сега ќе биде поинаку. Наставникот им покажува на децата нов учебник по математика.
„Прво ви го давам да го погледнете во вашето слободно време. Прелистајте го. Сосема е нов!“, рече таа.
Вистински книги на час, по речиси четири години училиште, за овие деца тоа е прв пат. Досега на часовите по математика работеа речиси исклучиво на лаптоп.
По само неколку минути ученичката Инес ја забележала разликата.
„Има повеќе описи. Тоа го немавме на лаптопот. Но, сега морам да го прочитам сама, малку е потешко. Порано компјутерот ми ги читаше задачите гласно“, вели Инес.
Во многу шведски училници полека почнува да се случува пресврт – враќање на старите патеки. Затоа што и основците со години се учат речиси исклучиво дигитално. И пред само пет години, училишните власти во националните упатства препорачаа употреба на дигитални наставни помагала како лаптопи или апликации и да не се користат учебници.
Но, се покажа дека и тоа има свои недостатоци, вели наставничката во основно училиште Жанет Виберг.
„Брзината на читање на учениците е намалена, нивниот вокабулар е послаб и нивното разбирање за читање е послабо. Веруваме дека тоа е затоа што премногу работевме дигитално“, вели наставникот.
Шведскиот училишен систем е либерализиран. Покрај државните училишта има и бројни приватни, а основното училиште трае девет години. Образовната политика не е централно контролирана, училиштата и наставниците пристапуваат кон дигиталната настава на различни начини. Конзервативната влада на Шведска сака да го промени тоа и наскоро да достави нови упатства до наставниците.
Шведската влада стави на располагање 60 милиони евра за враќање на книгите во училиштата само оваа година. министерката за образование Лота Едхолм конкретно побара основците повторно да читаат повеќе.
„Проблемот со дигитализацијата е што таа главно доаѓаше одозгора. Воспитувачите беа против тоа, но сметаа дека никој не ги слуша. Дигиталните наставни помагала се за постарите деца. Знаеме дека, според истражувањата на мозокот, малите деца не треба да тие доаѓаат во контакт со екраните“, вели Едхолмова.
Додава дека и многу родители сакаат да ги вратат книгите.
„Затоа што со книгата можат полесно да сфатат што детето треба да научи за следниот тест, наместо да му дадат белешка или само линк“, вели министерката.
Во училиштето Левестад во јужна Шведска, за час по географија, децата земаат лаптопи од полицата: треба да ја запознаат својата земја, да научат каде се наоѓаат градовите и регионите и да ги означат на екранот.
Еден лаптоп не работи правилно.
„Може да потрае цел час пред да работи повторно. Тоа е лошо. Пишувањето е многу подобро! Повеќе се поврзува со мозокот“, вели студент кој го користи овој лаптоп.
Шведските училишни власти укажуваат и на улогата на наставниците кои треба правилно да се справат со новите можности. Во секој случај, наставничката Жанет Виберг не сака целосно да предава без лаптоп.
„Иднината е дигитална. Мораме да ги научиме децата за овој свет и да ги научиме на вистински начин. Кога повторно би имал избор, би избрала комбинација“, вели Виберг.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
