19.12.2023 Скопје
Во последно време, преку работа во клиничката пракса, забележавме голем пораст на бројот на деца со предвремен пубертет, изјави Весна Миљковиќ, специјалист педијатар и супспецијалист ендокринолог од Универзитетскиот клинички центар на Република Српска, додавајќи дека медицината не најде начин да го спречи тоа.
„Предвремениот пубертет се дефинира како појава на знаци на пубертет пред осумгодишна возраст, кога зборуваме за девојчиња или пред девет години кај момчињата“, вели Миљковиќ.
Таа додава дека доколку се работи за вистински предвремен пубертет од централен тип, потребно е децата да добијат терапија која го прекинува овој пубертет.
„Терапијата е неопходна поради психолошката незрелост на децата на возраст кога доживуваат предвремен пубертет како и пораниот крај на растот, што на крајот доведува до тоа децата да не ја достигнат однапред одредената висина, таканаречениот генетски потенцијал – остануваат пониски од треба да бидат пубертетот дојде во период кој се смета за физиолошки“, објасни Миљковиќ.
Како што рече, не се познати точните причини за појава на предвремен пубертет, а освен во ретки случаи, кога причината може да биде тумор на мозокот или некоја од другите ретки мозочни заболувања, кои кај секое дете со дијагноза на вистинско предвремено пубертет од централен тип, го исклучуваме со правење НМР на ендокраниумот и хипофизата.
„Со оглед на тоа што бројот на овие деца се зголемува, неколку фактори влијаат на оваа појава. Медицината не најде начин да го спречи тоа“, објаснува Миљковиќ.
Таа посочува дека пубертетот кај девојчињата и момчињата започнува со појава на пубертетски знаци, кај девојчињата тоа е претежно растење на градите, но прв знак може да биде и појавата на срамни влакна.
„Кај момчињата прво доаѓа до зголемување на волуменот на тестисите. На сите овие знаци им претходи таканаречениот предпубертетски излив на раст, кога родителите ни кажуваат дека нивните деца некако наеднаш пораснале во висина“, вели Миљковиќ.
Таа додаде дека мора да се нагласи дека е нормално девојчињата да влегуваат во пубертет порано отколку кај момчињата, а почетокот на пубертетот зависи и од тоа кога мајката на девојчето влегла во пубертет, односно кога таткото на момчето влегол во пубертет.
„Потребно е децата редовно да одат на систематски прегледи кај своите педијатри, а подоцна и кај лекарите по семејна медицина. треба прво да се јават кај својот лекар“, објасни таа.
Според неа, научните студии не пронашле врска помеѓу одредени намирници или навики во исхраната со појавата на предвремен пубертет.
„Секако дека во иднина треба да се истражи појавата на поврзаност на одредени адитиви или други додатоци во исхраната, има јасно дефинирани критериуми, но и дополнителни анализи кои мора да се направат, за да се постави дијагноза на вистински предвремен пубертет. Кога ќе ја поставиме таа дијагноза, тогаш се советува терапија“, заклучи Миљковиќ.
Подготвено од А.Ѓ.