22.12.2023 Скопје
Возбудливата снимка од најновата вулканска ерупција на Исланд го запрепасти светот оваа недела. Сателитски снимки на НАСА сега ги откриваат разорните ефекти од ерупцијата.
Неверојатните слики пред и потоа од полуостровот Рејкјанес ја покажуваат жестокоста на топлината што доаѓа од масивните текови на лава. Користејќи инфрацрвени камери на сателитот NOAA-20, НАСА откри како лавата го поплавила околниот пејзаж.
Во речиси постојаната темнина на арктичката зима, овие слики се клучни за следење на тековната ерупција. Ерупцијата на полуостровот Рејкјанес долго се очекуваше бидејќи зголемената сеизмичка активност ја зголеми загриженоста за опасната вулканска активност.
Сепак, дури доцна во ноќта на 18 декември серијата земјотреси го дадоа последното предупредување за голема ерупција што следува. Пукнатина долга четири километри се отвори во земјата, на помалку од четири километри северно од градот Гриндавик.
Наскоро петте отвори, отвори низ кои излегуваат магмата и гасовите, исфрлаа стотици кубни метри лава секоја секунда. Во најинтензивните отвори, отворите исфрлаа повеќе од 10 пати повеќе лава во секунда од последните три вулкански ерупции на Исланд.
Насилството и драмата од тие моменти се јасно доловени од сателитската фотографија на НАСА. На една фотографија, направена пред ерупцијата на 18 декември, потемните области покажуваат ладна и мирна клима.
Но, на втората фотографија, направена во 04:00 часот по локално време на 19 декември, светлите области ја доловуваат зрачената топлина на лавата. Сајмон Карн, вулканолог од Универзитетот во Мичиген, рече: „Она што го гледате на тие слики се многу високи температури на активни текови на лава во споредба со околната почва и облаците“.
Проучувајќи ја светло жолтата површина на течењето на лавата, сликата открива три кружни области со пониска температура. Најверојатно станува збор за три рида, секој висок приближно 200 метри, околу кои лавата може да тече, јавуваат англиските медиуми.
„Потемните, поладни области се чини дека се некоја топографија околу која тече лавата, но тие исто така може да бидат области каде пукнатината на ерупцијата е неактивна и има поладна лава, или каде гасови или облаци ја заматуваат површината“, рече Карн.
Од друга страна, други сателити го снимиле моментот кога ерупцијата ја разнела земјата. Сателитот на Европската организација за експлоатација на метеоролошки сателити го сними инфрацрвениот блесок на ерупцијата.
Во објава на Твитер, организацијата објасни дека светло-црвените и жолтите бои покажуваат области на интензивна топлина, што може јасно да се види дури и преку густата облачност.
Исланд во последните години беше сцена на неколку спектакуларни ерупции, но оваа е особено опасна поради големите текови на лава. Постои сериозна загриженост дека лавата би можела да се движи на југ кон Гридавик, како и кон геотермалната централа Сварценги и туристичката атракција Сината лагуна.
Ако лавата стигне до овие области, домовите и клучната инфраструктура би можеле целосно да бидат уништени. Сателитските податоци на НАСА ја поддржуваат теоријата дека лавата тече претежно на север и североисток, далеку од населените области.
Пукнатината се формирала северно од „сливот“, што значи дека лавата генерално ќе се оддалечи од Гриндавик додека не се прошири на југ. Сепак, Карн предупредува дека ерупцијата многу брзо може да стане поопасна.
Карн вели: „Тоа би можело да се промени ако лавата се насобере и почне да тече во различни насоки, ако активната пукнатина се прошири на југ или ако се отворат нови пукнатини“.
Во моментов се чини дека ерупцијата забавува, се намалува на само три отвори, но експертите велат дека тоа не значи дека ерупцијата е блиску до запирање.
Метеоролошката канцеларија на Исланд неодамна предупреди дека „има зголемена веројатност за отворање на нови пукнатини“ и дека времето на предупредување „може да биде многу кратко“.
Карн додава: „Ако лавата продолжи да тече на север, на крајот би можела да стигне до главниот пат од аеродромот Кефлавик до Рејкјавик“.
Исто така, постои загриженост дека загадувањето од ерупцијата би можело да се разнесе кон Рејкјавик, иако тоа не се случило во овој момент. Полуостровот Рејкјанес е затворен за посетители, а жителите на Гриндавик се уште не се советувани да се вратат во своите домови.
Тоа не ги спречи некои да се обидат на пешачење од 18-20 километри за да го видат вулканот. Во вторникот локалната полиција мораше да употреби хеликоптер за да отстрани планинар кој бил уморен и замрзнат на половина пат до местото на ерупцијата.
Во соопштението, полицијата рече: „Малку информации за локацијата на ерупцијата, кои се надеваме дека ќе ги натераат луѓето да размислуваат четири пати пред да тргнат надвор. Може да се претпостави дека на искусен планинар ќе му требаат приближно 4-5 часа за да ја заврши оваа рута, што не е за секого“.
#Iceland‘s #volcano on the #ReykjanesPeninsula erupted yesterday, this morning the heat signal could be seen in MSG rapid scan imagery, see first loop in satellite projection, second loop in next post is in polar stereo projection (via Jochen Kerkmann) pic.twitter.com/TJEpJfauOp
— EUMETSAT Users (@eumetsat_users) December 19, 2023
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
