20.12.2023 Скопје
Советот на ЕУ и Европскиот парламент (ЕП) постигнаа договор.
Претседателката на Европскиот парламент Роберта Мецола на социјалната мрежа X денеска објави дека имаат договорено нов сет на правила за управување со миграцијата и азилот.
Како што е наведено во соопштението на Советот на ЕУ, со кој претседава Шпанија до крајот на годината, овој Совет и ЕП постигнаа договор за суштинските политички елементи на пет клучни регулативи „кои суштински ќе ја ревидираат правната рамка на ЕУ за азил и миграција“.
Петте закони на ЕУ договорени од ЕП и Советот на ЕУ се однесуваат на сите фази на управување со азил и миграција, почнувајќи од проверка на нерегуларните мигранти кога ќе пристигнат во ЕУ, земање биометриски податоци, процедури за поднесување и решавање на барањата за азил.
Тие се повикуваат и на правилата за одредување која земја-членка е одговорна за решавање на барањата за азил, за соработка и солидарност меѓу земјите-членки и за тоа како да се дејствува во кризни ситуации, вклучително и случаи на инструментализација на мигрантите.
Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, на социјалната мрежа Х го поздрави постигнувањето на историски договор за пактот за миграција и азил.
Шпанскиот министер за внатрешни работи Фернандо Гранде Марласка Гомеш рече дека ЕУ го исполнува своето ветување за подобрување на системот за азил и миграција.
„Граѓаните ширум ЕУ сакаат нивните влади да се справат со предизвикот на миграцијата, а денес е голем чекор во таа насока. Оваа реформа е клучен дел од сложувалката“, рече тој и рече дека ЕУ останува посветена на справувањето со основните причини за миграцијата, соработката со земјите од каде потекнуваат и транзитираат и справување со „неволјата на криумчарењето мигранти“.
Како што се наведува во соопштението на Советот на ЕУ, кога ќе бидат усвоени новите правила, тие ќе го направат европскиот систем за азил поефикасен и ќе ја зголемат солидарноста меѓу земјите-членки со тоа што ќе овозможат олеснување на товарот на земјите-членки каде што мнозинството пристигнуваат мигранти.
Според новите правила, земја која не прифаќа бегалци треба да плати по 20.000 евра за секое лице што не го прифаќа, според квотата утврдена во однос на бројот на жители.
Се воведува и брза постапка за проверка на правото на азил на надворешните граници на ЕУ. Во овие брзи постапки за максимум 12 недели треба да се утврди чие барање за азил е очигледно неосновано бидејќи доаѓа од релативно безбедна земја.
Луѓето кои се одбиени, според новите правила, можат брзо да бидат вратени во нивната матична земја или во трета земја. Дали трета земја е соодветна ќе одлучат земјите на надворешните граници на ЕУ, на пример Грција и Италија. Веќе не постои заедничка листа на безбедни земји. Семејствата со деца и малолетниците без придружба исто така ќе подлежат на забрзана постапка на граница.
За постапката на граница сега мора да се градат нови, речиси затворени засолништа во земјите на надворешните граници на ЕУ, на пример во Грција и Италија. Шведското претседателство првично предложи создавање на 120.000 места во прифатните центри. На крајот, се достигна третина од тоа, односно 40.000 места. Според тоа, намален е и бројот на бегалци кои другите членки на ЕУ треба да ги прифатат како дел од преселувањето на бегалците од камповите во Италија или Грција. Сите други членки на ЕУ ќе треба да уплатат одредена сума во европскиот фонд кој ја финансира заштитата на границите и другите задачи во рамките на спречувањето на миграцијата.
Бегалците од Сирија и Авганистан нема да бидат вклучени во процедурите на границите, бидејќи процентот на признавање на нивното право на азил е околу 50 отсто. За овие лица ќе важат „нормални“ процедури. Тоа значи дека тие ќе бидат регистрирани во Грција или Италија и дека потоа ќе го продолжат своето патување, најчесто кон Германија. Оваа „секундарна миграција“, која всушност не е дозволена според правото на ЕУ, но е вообичаена во пракса, нема да биде опфатена со новите правила.
Реагирајќи на политичкиот договор на ЕУ за миграција и азил, левичарската група во Европскиот парламент рече: „Црн ден за ЕУ. Штотуку договорениот Пакт за миграција и азил ја означува смртта на индивидуалното право на азил во Европа. Ова е најзначајниот напад врз правата за азил и миграција од основањето на ЕУ“.
Организациите за човекови права предупредија на импликациите на договорот за мигрантите и барателите на азил.
„Конечниот договор подразбира крајно разочарувачки резултати во целина. Неговиот главен ефект ќе биде да го зголеми страдањето на границите и да го отежне барањето безбедност“, рече Оливија Сундберг Диез, застапник за миграција и азил во ЕУ.
Повеќе од 50 непрофитни организации во отворено писмо предупредија дека пактот за миграција ќе им овозможи на земјите произволно да приведуваат деца и да преселуваат мигранти и да доведе до зголемено рано профилирање.
Холандскиот премиер Марк Руте го поздрави договорот како „голем чекор напред“.
„Овој договор ќе ни даде поголема контрола врз миграцијата, на пример преку подобри и побрзи процедури за азил на надворешните граници на ЕУ“, рече Руте.
„Новите правила ќе ни овозможат да ја вратиме контролата врз нашите надворешни граници и да го намалиме миграцискиот притисок кон ЕУ. Бевме конструктивна и обединувачка сила за време на преговорите“, рече шведскиот пратеник од десниот центар Томас Тобе, главен преговарач на парламентот за една од датотеките за миграција.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
