veshtachka inteligencija

08.12.2023 Скопје

Развојот на вештачката интелигенција (АИ) е експоненцијален и затоа секоја регулатива е секогаш барем еден чекор поназад, изјави членката на Црногорското здружение за вештачка интелигенција (МАИА), Ирина Стаматовиќ.

Стаматовиќ, магистер по меѓународно право од областа на човековите права, кој се занимава со истражување на полето на етиката на вештачката интелигенција, предупреди дека со етичките импликации сега практично исклучиво се занимаваат етичките одбори на големите организации кои ја проучуваат вештачката интелигенција.

„Тоа се системи за внатрешна контрола, тие немаат никаква обврска освен кон себе и кон парите што се користат за финансирање“, изјави Стаматовиќ.

Таа изјави дека има иницијативи од глобален тип, но „дека тоа се само иницијативи“.

„Многу малку знаеме за тоа и можеме да го регулираме во правна смисла. Потребно е време, а сведоци сме дека развојот на вештачката интелигенција е експоненцијален, а потоа секоја регулатива секогаш е барем еден чекор зад“, рече Стаматовиќ.

Таа се согласува со одредени оценки дека нема да доживееме Општа вештачка интелигенција (AGI), но и со фактот дека тоа не може да се каже со целосна сигурност, бидејќи нема транспарентност.

Стаматовиќ изјави дека има многу потенцијални импликации, од политички и социјални до психолошки.

Како што рече, прашање е како ќе се промени светот, како ќе се променат вредностите или односот кон нив.

„И секако, ако ја земеме таа опција каде што вештачката интелигенција ќе може да донесува независни заклучоци, тогаш логично е да постои и директен страв од акција“, рече Стаматовиќ.

Таа рече дека тоа е огромна моќ и затоа и со регулатива, а камоли без неа, има огромен простор за злоупотреба.

Инженерот за машинско учење и основач на MAIA, Никола Булатовиќ, изјави дека Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД) проценува дека до 2030 година ќе бидат заменети околу 800 милиони работни места.

Тоа, како што појасни, значи дека на некој начин ќе се автоматизираат и унапредуваат, а ќе се отворат и голем број нови работни места.

„Сепак, само бројката од неколку стотици милиони покажува колку драматично се менува светот поради напредокот на вештачката интелигенција“, додаде Булатовиќ.

Кога станува збор за АГИ, тоа е поблиску до проценката на група експерти кои мислат дека нема да оди толку брзо како што беше предвидено.

„Поверојатно е дека нема да го видиме. Бројни научници укажуваат дека чекањето ќе трае десетици или стотици години. Во моментов општата вештачка интелигенција е на ниво на научна фантастика“, изјави Булатовиќ.

Тој потсети дека не е првпат пробивот на полето на вештачката интелигенција да се прогласува за достигнато ниво на АГИ и дека не постои општ научен консензус околу самата дефиниција на АГИ.

Булатовиќ рече дека сегашните системи за вештачка интелигенција се специјализирани за решавање на една задача, за која се обучени.

Како што објасни, системот АГИ треба да поврзува различни научни дисциплини и квалитетно да ги решава сите задачи што му ги даваме.

Булатовиќ изјави дека АГИ често се дефинира како интелигенција на човечко ниво.

„Меѓутоа, дури ни луѓето не поседуваат општа интелигенција, ние сме успешни во еден тип на задачи, а многу лоши во друг“, додаде Булатовиќ.

Тој смета дека три работи се клучни за да се постигне значителен напредок на теренот со цел да се доближиме до AГИ – промена во подобро разбирање на видео податоците, во генерирање и планирање на подолги секвенци и идни дејства, како и на полето на учење без надзор.

„Голем број системи за вештачка интелигенција на кои сме сведоци денес се дел од надгледуваното машинско учење“, рече Стаматовиќ.

Учењето, како што наведе, е надгледувано во смисла на тоа што лицето однапред ги дава точните одговори на системите за вештачка интелигенција, за да може да ги креира правилата со кои ќе дојде до тие одговори.

„Системите за учење без надзор имаат способност да учат од неетикетирани податоци, кога одговорите не се однапред познати. Ваквите системи самостојно наоѓаат правила и обрасци во податоците и ги користат за да генерираат одговори“, рече Булатовиќ.

Како што е наведено, пробивот во светот на вештачката интелигенција во последните години значи дека не е невозможно да се замисли момент кога би имало толку забрзан развој што АГИ би станал реалност.

„Не е невозможно, навистина има многу мал простор за ваков научен пробив“, смета Булатовиќ.

Според него, пробивот на АГИ може да се случи оваа минута, или може да се случи за илјада години.

Според него, втората опција е пореална.

„Иако веројатноста АГИ да се случи во блиска иднина е само малку поголема од нула, дури и тоа малку е исклучително значајно за целиот свет“, предупреди Булатовиќ.

Како што се наведува, интензивирањето на шпекулациите за АГИ започна со настаните во OpenAI, кои го создадоа ČetGPT.

Одборот на директори го отпушти директорот Сем Алтман, а потоа го врати на таа позиција, а Ројтерс објави дека пред отпуштањето, неколку научници од OpenAI предупредија дека има пробив во областа на вештачката интелигенција, што може да биде закана за човештвото.

Непотврдени информации, иако се уште не е детално објаснето за што се работи, велат дека овој пробив е токму поврзан со АГИ, а најмногу од областа на математиката, а таа област е клучна во развојот на АГИ, бидејќи во математиката само можен е еден точен одговор.

Тука лежи клучната разлика помеѓу тесниот AI и АГИ.

Едноставно објаснување би било дека тесната вештачка интелигенција заклучува дека два плус два е еднакво на четири, бидејќи има бази на податоци кои го кажуваат тоа, и ако случајно ги смениле податоците за да кажат дека сумата е пет, тогаш одговорот што би го добиле од апликацијата како што беше ChetGPT дека два плус два се еднакви на пет.

Сепак, AГИ треба да го разбере концептот на броеви и концептот на аритметички операции и на тој начин секогаш да заклучи дека два плус два е еднакво на четири, без разлика колку базите покажуваат поинаку.

Главниот научник и еден од основачите на OpenAI, Иља Сутскевер, рече дека вештачката интелигенција не е ништо повеќе од дигитален мозок во големите компјутери.

„Во овој момент, дигиталните мозоци се многу помалку интелигентни од човечките мозоци. Кога зборуваш со дното, веднаш сфаќаш дека нешто не е во ред, дека има многу дупки, но ова е привремена состојба“, вели Сутскевер.

Според него, во одреден момент во иднината компјутерите ќе бидат или паметни или попаметни од луѓето.

Има малцинство научници кои веруваат дека AГИ претставува закана за човештвото, но уште помалку се осмелуваат да гарантираат дека тоа е така.

„Развраќањето е вистинска опасност. Сите сега се свесни и заинтересирани за вештачката интелигенција, многу компании работат на тоа, но не сите се транспарентни“, предупреди Сутскевер во неодамнешниот говор.

Подготвено од А.Ѓ.

About Author