27.11.2023 Скопје
Здравствените експерти се ужаснати од планот на новата влада да ја отфрли забраната за пушење за да го подмири буџетот.
Новата влада на Нов Зеланд најави дека планира да ја укине забраната за пушење за да го зајакне буџетот.
Законот, кој претходно беше усвоен од владата на Џасинда Ардерн, од следната година требаше да ја забрани продажбата на цигари на сите родени по 2008 година.
Пушењето е водечка причина за смрт што може да се спречи во Нов Зеланд, а овој закон имаше за цел да ги спречи младите да ја преземат оваа навика.
Здравствените експерти жестоко го критикуваат ненадејниот пресврт.
„Згрозени сме. Ова е чекор наназад во однос на водечките, апсолутно одлични здравствени мерки“, рече професорот Ричард Едвардс, истражувач за контрола на тутунот и експерт за јавно здравје на Универзитетот во Отаго.
„Повеќето здравствени работници во Нов Зеланд се згрозени од потегот на владата и бараат таа да се повлече“, додаде тој.
Законот, кој беше донесен минатата година и беше заснован на истражување, доби пофалби низ целиот свет.
Требаше да има ограничен број продавници за тутун, како и намалување на нивото на никотин во цигарите.
Истражувањата сугерираат дека законите за контрола на тутунот може да спасат до 5.000 животи годишно.
Иако мерките за намалување на бројот на пушачи беа пофалени како политика за јавно здравје, некои компании во Нов Зеланд се спротивставија на нив.
Сопствениците на продавници ги критикуваа дека губат приходи, дури и со владините субвенции.
Одредени претставници на властите, меѓу кои и новиот премиер Крис Луксон, изјавија дека забраната може да доведе до создавање на црн пазар на тутун.
Сепак, неговата Национална партија, која освои 38 отсто од гласовите на изборите на 14 октомври, не ги спомна законите против пушењето за време на кампањата.
Здравствените експерти, кои веруваа дека законите ќе останат непроменети, беа шокирани кога новиот министер за финансии Никола Вилис минатиот викенд објави дека владата ќе ги укине законите.
Вилис изјави дека коалициските партнери на Националната партија во владата – популистичкиот Нов Зеланд Прво (Нов Зеланд прв) и левичарскиот Закон – инсистирале законите да се укинат.
И покрај победата на изборите, Националната партија на десниот центар со недели се бореше за време на преговорите со две помали партии за формирање влада.
Договорот беше постигнат дури во петокот, шест недели по изборите, дозволувајќи и на новата влада да положи заклетва во понеделник.
Нов Зеланд на прво место, партијата која освои шест проценти од гласовите, беше единствената која во текот на кампањата нагласи дека треба да се укинат законите за ограничување на пушењето.
Двете помали партии го блокираа планот на Националната партија да им дозволи на странците да купуваат недвижен имот.
Ова беше планот на кој се потпираше Националната партија за да ги надомести даночните намалувања за оние со средни и високи примања.
Вилис во саботата рече дека партијата морала да бара друг извор на приход како резултат.
„Мораме да имаме на ум дека измените на законите поврзани со забраната за пушење ќе имаат значително влијание врз приходите на државата и од тоа ќе дојдат околу милијарда долари“, изјави таа.
Парламентот, во кој владејачките партии имаат мнозинство, треба да одобри поништување на законот.
„Идејата дека даночните намалувања ќе ги плаќаат луѓето кои продолжуваат да пушат е апсолутно шокантна“, изјави за Пацифичката медиумска мрежа, почесниот професор Роберт Биглехал, претседател на иницијативата без чад во Нов Зеланд за 2025 година.
Маорската државна здравствена организација Хапаи Те Хауора го нарече потегот „несвесен удар за здравјето и благосостојбата на Новозеланѓаните“.
Стапките на пушење и болести поврзани со пушењето се највисоки кај домородното население Маори.
Експертите претходно изјавија дека законите без чад треба да имаат најпозитивно влијание врз популацијата на Маори.
„Владата прави потег што е спротивен на јавното мислење и на мислењето на голем број луѓе кои работат во оваа област, здравствени работници, лекари, медицински сестри“, вели Едвардс.
Според истражувањето за јавно здравје од 2022 година, законите за без чад ќе му заштедат на здравствениот систем на Нов Зеланд 1,3 милијарди њузеландски долари во следните 20 години.
Нов Зеланд сè уште сака да ја намали стапката на пушење во земјата за пет проценти до 2025 година, со цел целосно да се елиминира.
Повеќе од 80.000 возрасни лица се откажале од пушењето минатата година, покажуваат податоците на државата.
Во моментов, околу осум проценти од возрасните пушат.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
