28.11.2023 Скопје
Новите анализи и мапи од климатолозите на Националната океанска и атмосферска администрација покажуваат дека количините на снежни врнежи се намалуваат ширум светот бидејќи температурите се зголемуваат поради климатските промени.
Недостигот на снег не е толку безопасен и не значи само дека ќе имаме помалку работа со лопати во текот на зимата. Тоа може да доведе до зголемено затоплување и да ја наруши достапноста на храна и вода за пиење за милијарди луѓе. Климатолозите велат дека иднината на снежните врнежи е прилично јасна: потопол свет значи дека акумулираната вода во атмосферата ќе падне на Земјата како дожд наместо снег.
Можно е во блиска иднина климатските промени да предизвикаат поекстремни зимски бури и неколку години со зголемени снежни врнежи, но како што се зголемува глобалната температура, таквите години ќе ги има помалку.
„На крајот на краиштата, законите на термодинамиката значат дека сè повеќе од тој снег ќе се претвора во дожд“, рече Брајан Бретшнајдер, климатолог од Националната метеоролошка служба на Алјаска и автор на анализата.
„Можете да се извлечете со овие работи некое време и некои трендови може да бидат скриени, но на крајот термодинамиката ќе победи“, рече тој.
Снегот, исто така, повеќе нема да паѓа на линеарен начин, рече Џастин Менкин, климатолог и вонреден професор по географија на колеџот Дартмут. Наместо тоа, има пресвртна точка, што би значело дека кога ќе се достигне одреден температурен праг, можеме да очекуваме зголемување на загубата на снег.
„Тоа значи дека можеме да очекуваме дека многу места каде што нема огромно намалување на снежните врнежи би можеле да почнат да се намалуваат веднаш штом температурите ќе се зголемат малку повеќе“, рече Менкин.
Веќе е забележано намалување од 2,7% на годишните глобални снежни врнежи од 1973 година. Надолниот тренд е особено забележлив во средните ширини на северната хемисфера – областа северно од тропските предели и јужно од Арктикот, каде што живее голем дел од светската популација.
Помалку снежни врнежи значи и помалку снег што се акумулира во снежната покривка – длабока, постојана снежна покривка што се акумулира во текот на зимата. Клучно е за снабдувањето со вода бидејќи делува како природен резервоар, складирајќи ја водата како снег за време на дождливите периоди, а потоа ослободувајќи ја како стопен снег кога е потешко да се дојде до вода, вели Џесика Лундквист, професорка по инженерство за животна средина на Универзитетот во Вашингтон.
Заканата за водоснабдувањето од намалените снежни врнежи е најизразена во областите подложни на поекстремни циклуси на подеми и падови на врнежите, како што е медитеранската клима во Калифорнија, рече Лундквист.
Сувиот американски Запад добива повеќе од 50 отсто од водата од снежните наноси, според студијата од 2017. Таа студија предвидува дека нивоата на снежните наноси на Запад ќе продолжат да се намалуваат за повеќе од една третина до 2100 година во случај на силно глобално затоплување.
Во 2015 година, Менкин спроведе истражување кое покажува дека двете милијарди луѓе кои ја добиваат водата од топењето на снегот се изложени на голем ризик од намалување на количината на снег за дури 67 проценти. Тие вклучуваат делови од Јужна Азија, кои се потпираат на топењето на снегот од Хималаите; Медитеранот, вклучувајќи ги Шпанија, Италија и Грција; и делови од Северна Африка како Мароко, кои се потпираат на топењето на снегот од планините Атлас.
„Загубата на снегот станува голем предизвик“, рече Менкин.
„Ова не е нужно непремостлив предизвик насекаде, но тоа е значаен предизвик за управување, особено во места како американскиот Запад кои се силно зависни од топењето на снегот“, додаде тој.
Подготвено од А.Ѓ.