17.11.2023 Скопје
Италијанската премиерка Џорџија Мелони на крајот од средбата со хрватскиот премиер Андреј Пленковиќ, што се одржа денеска во Загреб, изјави дека Италија и Хрватска се согласуваат дека миграциската криза е без преседан и дека мора да се работи на надворешната димензија.
„Претходно, главно разговаравме како да го решиме проблемот откако ќе се најде на наша територија“, додека „денес сите заедно се прашуваме како проблемот може да се реши возводно со различна соработка со африканските земји“, рече Мелони.
Премиерката истакна дека повторното воведување на граничните контроли предизвикува проблеми за прекуграничните заедници: „тоа е преоден избор за кој сме подготвени да го преиспитаме штом безбедносните услови бидат помирни“.
„Разговаравме за тоа како да ја зајакнеме веќе одличната соработка со Хрватска, но и со Словенија, во однос на контролите на нашите граници“, рече Мелони.
Двете земји се решени да напредуваат „во процесот на повторно обединување“ на Западен Балкан во ЕУ, истакна премиерката Мелони.
„ЕУ мора брзо да даде конкретни сигнали и има важен Совет во декември“ во кој „мислам дека можеме да дадеме сигнали за отворање на преговорите за Босна и Херцеговина“, додаде таа.
На тема економска соработка, италијанската премиерка подвлече дека Италија „е главен комерцијален партнер на Хрватска“, а Италија „стратешки инвеститор на банкарско и финансиско ниво“.
Италија и Хрватска мора да работат се повеќе заедно и на синергичен начин, продолжи Мелони.
„Во мојата прва година во владата често се наоѓавме во договор со премиерот: култура, енергија, одбрана, сектор во кој можеме да ги зајакнеме нашите односи“, рече Мелони.
Премиерката потоа истакна дека е неопходно да се даде силен мандат на меѓуресорскиот комитет и на бизнис форумот што ќе се одржи во Загреб следната година: „тоа служи за зајакнување на нашата улога во нашиот заеднички регион“.
„Ние имаме намера да ја зголемиме соработката токму во морето: сина економија, стратегија, мрежи за интерконекција, надворешна политика: тоа значи многу работи што Италија и Хрватска сакаат да ги направат заедно“, рече Мелони.
Од своја страна, Пленковиќ рече дека е „особено задоволен што Мелони е првиот италијански премиер што ја посети Хрватска по дваесет години“.
„Со премиерката Мелони се разговараше за италијанското малцинство: присуствуваше и почесниот Фурио Радин, претставник на италијанското малцинство во Сабор“, додаде хрватскиот премиер.
„Во Хрватска има 14 илјади претставници на италијанското малцинство и тие претставуваат важен елемент во нашите односи“, рече Пленковиќ.
Хрватска и се заблагодарува на Италија што го поддржа пристапот на Загреб во ОЕЦД, рече хрватскиот премиер, потенцирајќи како Италија е еден од главните партнери на балканската земја, а минатата година размената достигна 9 милијарди евра.
Всушност, економската соработка, која ја зголемува истакнатата улога на италијанските финансиски институции присутни во хрватската економија и постојаниот раст на трговската размена, е клучна во односите меѓу двете земји.
Во 2022 година, Италија беше првиот трговски партнер на Хрватска со трговска размена од 8,2 милијарди евра (+4,2 отсто во споредба со 2021 година) и позитивно салдо од 2,7 милијарди евра.
Италијанскиот извоз изнесува 5,4 милијарди евра (+49,4 отсто), додека увозот изнесува 2,7 милијарди евра (+30,1 отсто). Постојат околу 400 италијански компании присутни во балканската земја, но сè уште има значителни можности за понатамошен раст во однос на соработката, особено во енергетскиот сектор.
Хрватска инвестира и во диференцијација на изворите – помислете на регасификаторот Krk/Veglia, неодамна проширен за да одговори на растечката побарувачка од Западен Балкан – и во енергетската транзиција, активност во која Италија е директно вклучена како што се покажа со учеството во таканаречената „Долина на водород“ во северниот дел на Јадранот со Словенија и Фриули Венеција Џулија.
Придонес за давање дополнителна специфичност на односите со Загреб има италијанското малцинство, составено од околу 14 илјади луѓе кои живеат главно во Истра, Риека и Кварнер, кое има место во хрватскиот парламент, кој го држи почесниот Фурио Радин, кој е и потпретседател на Сабор, хрватскиот парламент.
Друго клучно прашање што ќе биде разгледано за време на посетата ќе биде прашањето за миграцијата и во светло на повторното воведување на граничните контроли и на поопшто ниво на управување со протокот.
Во овој последен аспект, Хрватска има позиции усогласени со италијанските за преговорите и, поопшто, го поддржува развојот на надворешната димензија на миграцијата, особено во однос на западнобалканската рута, област од приоритетен интерес и за Италија.
Главното меѓународно политичко прашање во кое Хрватска е целосно вклучена е руската агресивна војна против Украина, каде што има одлична координација со Загреб, особено во рамките на ЕУ и НАТО.
Подготвено од М.Д.
About Author
