14.11.2023 Скопје
Грција одби да го поддржи писмото со кое се бара од Европската комисија да ги отвори првите пет поглавја од разговорите за пристап во ЕУ.
Ова го изјави дипломатски извор, со оценка дека на овој начин Атина врши притисок врз Тирана да покаже „креативност“ за да се реши тековната билатерална криза која настана во мај поради апсењето на кандидатот од етничка Грција за градоначалник Фреди Белери, кој се кандидираше под знамето на опозицијата и кој беше обвинет за купување гласови.
Тој победи на изборите во Химара, јужна Албанија, но не можеше да положи заклетва како градоначалник поради апсењето и покрај апелите да му биде дозволено да положи заклетва.
Атина постојано ја повикува Албанија да му дозволи да положи заклетва, нарекувајќи го тоа политички и етнички мотивирано апсење, додека албанската влада рече дека не може да се меша во судските постапки и дека судскиот систем мора да го следи својот тек.
Атина истакнува неколку прашања поврзани со владеењето на правото, како што е случајот Белери и спроведувањето на некои закони поврзани со албанското грчко малцинство, како што се имотните права.
Истиот извор истакна дека проблем има и во пописот што во моментов се спроведува, бидејќи имало пријавени случаи каде на припадниците на грчкото малцинство не им биле поставувани прашања за религија или јазик.
„Атина не ја затвора вратата (за пристапувањето во ЕУ), но има некои прашања што треба да се решат. Како што се работите веќе три недели, процесот не може да продолжи“, рече изворот.
Критичарите во Атина рекоа дека зад ситуацијата има деловна мотивација, што сугерира дека албанската влада сака да ја задржи контролата врз градежните дозволи издадени во Химара, популарна летна дестинација со профитабилен пазар на недвижности, на која се гледа Белери, кој го претставува грчкото малцинство и албанската опозиција, како политичка закана, која Тирана ја негира.
Од друга страна, албанските националисти велат дека едноставно се идентификуваат како Грци за да добијат грчки (и де факто ЕУ) пасоши и пари од Атина.
Подготвено од М.Д.