03.11.2023 Скопје
Иако ширењето на дезинформации не е новост, дури по избувнувањето на пандемијата на корона вирусот овој проблем стана феномен со кој почна да се справува пошироката јавност, а владите на различни земји усвоија стратегии за борба против нив.
Алијансата НАТО почна да се бори против дезинформациите во 2014 година по руската анексија на Крим.
Според официјалната дефиниција на Алијансата, дезинформација е „намерно создавање и ширење на лажни или манипулирани информации со намера да се доведе во заблуда или да се создаде лажна перцепција“.
НАТО гледа на дезинформациите како на алатка која се користи за продлабочување на поделбите во и меѓу членките на Алијансата, како и за поткопување на довербата на граѓаните во институциите и избраните политичари.
Дел од стратегијата на НАТО за борба против дезинформациите е, како што е наведено, обезбедувањето точни, навремени, фактички, координирани и транспарентни информации.
Во стратегијата на НАТО се наведува дека слободните и независни медиуми се најдобриот одговор на дезинформациите и пропагандата, со новинари слободни да поставуваат тешки прашања и да ги проверуваат своите извори.
Минатиот месец Парламентарното собрание на НАТО објави извештај во кој ги обвини руските медиуми Russia Today и Sputnik за создавање лажни информации.
„Овие медиуми објавуваат вести кои содржат и вистинити и лажни елементи и на тој начин успеваат да ги измамат природните човечки филтри да препознаат дека се занимаваат со дезинформации“, се наведува во документот. Во март минатата година и ЕУ воведе санкции за овие две куќи и ги прогласи за ширење на лажни информации.
„Системската манипулација со информации и дезинформации од страна на Кремљ се користи како оперативна алатка во нападот на Украина. Тоа е исто така значајна и директна закана за јавниот ред и безбедноста на ЕУ. Денес правиме важен чекор против Путин манипулација и затворање на рускиот државен медиумски простор во ЕУ. Веќе го санкциониравме раководството на РТ, вклучително и главниот уредник Симонјан и логично е да целиме и на активностите што ги спроведуваат организациите во нашата ЕУ“, рече Жозеп Борел, висок претставник на ЕУ за безбедност и надворешна политика.
И американскиот Стејт департмент смета дека дезинформациите се најважното оружје на Кремљ со далекусежни последици.
„Русија го операционализираше концептот на постојано агресивно присуство во информациската средина преку промовирање на развојот на дезинформациски и пропаганден екосистем. Овој екосистем создава и шири лажни наративи со цел стратешки да ги унапреди политичките цели на Кремљ. Нема тема што е надвор дофат што не може да се користи како поплава од лаги“, посочуваат тие.
Како што стои во стратегијата на НАТО, целта на оние кои промовираат и шират дезинформации е да ја поткопа довербата во јавните институции. Еден од најочигледните примери за создавање на дезинформации се тврдењата на изминатите избори во САД дека Џо Бајден со помош на „длабоката држава“ ги фалсификувал изборните резултати на штета на Доналд Трамп, за кој се тврдеше дека е вистинскиот „победник“.
Американските институции, особено судството и професионалните медиуми, успеаја да ги разоткријат лагите на оваа дезинформација, но штетата е веќе направена. Вистината беше барем делумно задоволна од тоа што американските медиумски куќи кои ја шират оваа дезинформација по тужба за клевета мораа да платат отштета од неколку стотици милиони долари и да се извинат. Сите тврдења за фалсификување на изборите беа отфрлени од американското правосудство, а адвокатите и активистите од опкружувањето на Трамп денес, заедно со Трамп, се соочуваат со судски постапки и можност за неколку години затвор.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
