10.10.2023 Скопје
„Местото на пожарот денес е многу поопасно во однос на изложеноста на штетни хемикалии отколку што беше првиот ден. Првиот ден, кога температурите беа високи, поради ветерот, поради самата природа на пожарот, не толку многу штетни соединенија се формирале откако ова ќе се случи по гаснењето“, изјави биологот од Осиек, професор д-р специјалист Бранимир Хакенбергер Кутузовиќ.
„Денес е полесно од вчера, смрдеата не е толку лоша, но не можеме да кажеме дека се е во ред. Според груби проценки изгореле меѓу 60 и 360 илјади тони разни пластични материјали, од кои завршиле меѓу 11 и 70 илјади тони горе во воздухот. Токму оние ниски температури на пожар кои сега важат таму, а кои се температури под 600 степени Целзиусови, се најопасните температури за формирање на опасни соединенија. Противпожарната станица денес е многу поопасна во однос на изложеноста на штетни хемикалии отколку што беше првиот ден. Првиот ден кога имаше високи температури, поради ветерот, поради самата природа на пожарот, не се создадоа толку многу штетни соединенија откако ќе се изгасне“, додаде тој.
Тој напоменува дека пожарникарите ја завршиле својата работа.
„Брзо го локализираа пожарот, спречија да се прошири, а сега се завршени истрагите и апелирам што поскоро целосно да се изгасне пожарот и да се спушти температурата под 100 Целзиусови степени“, рече тој.
Во моментов се врши земање мостри од почвата поради контаминација. Се препорачува неколку пати да се мијат овошјето и зеленчукот.
„Многу е тешко однапред да се каже колку е контаминирана почвата. Среќата е што првиот ден дуваше ветер со брзина од 25 км/ч и овозможи лентата да се стесне и да се насочи на југ. Сега што ќе се случува после тоа никој не знае. Додека не завршат анализите не можеме точно да кажеме што се случило со контаминацијата на почвата. Но, соединенијата што можеби се формирале се многу упорни и можат да траат на површината до неколку години и кога ќе стигнат до внатрешноста на почвата можат да се чуваат дваесет години. Сето тоа ќе го покажат анализите. Дури по анализите ќе може да се процени дали ќе може да се направи некаква санација“, додаде Хакенбергер Кутузовиќ, наведувајќи дека не е можно да се намали еколошката штета, бидејќи тоа е веќе направено.
Ова само зборува во прилог на тоа колку треба да се работи на превенцијата.
„Штабот ги предупредува луѓето да ги мијат овошјето и зеленчукот и тоа е апсолутно неопходно. Поинаку е потребно, но особено сега. Сепак, според нас, таа емисија на штетни материи траеше релативно кратко. Оваа краткотрајна изложеност на формалдехид, кој е канцероген, не би требало да има значително влијание врз здравјето на луѓето“, заклучи биологот.
Борис Бањан, заменик-командант на ЈВП Осиек, предупреди на бројни опасности на кои се соочуваат пожарникарите при гаснењето на магацинот за пластика на компанијата „Драва интернешнл“.
„Моравме да го решиме сето она што беше технички пропуштено во спречувањето и спроведувањето на прописите кои ги дефинираат количините на горивниот материјал во однос на видовите материјали, начинот на сместување, количините што може да се складираат. Имаше сосема неправилно направени тесни премини, а постоеше опасност да не убиеме од машини кои неконтролирано се движеа во темница и чад, превезувајќи бали, додека ние се движевме меѓу нив со млазови“, додаде Борис Бањан.
Борис Бањан, заменик командант на ЈВП Осиек, поранешен командант на оваа единица и еден од најискусните хрватски пожарникари, кој на 63-годишна возраст помина речиси 30 часа со своите колеги на првата линија на огнениот фронт кој го проголта отворениот магацин за пластика Драва Интернационал.
Неговите зборови јасно укажуваат на веројатно клучното прашање поврзано со овој мегапожар, кој предизвика еколошка катастрофа на истокот на Хрватска. Дали се преземени мерки за заштита од пожари е клучно прашање. Бањан, кој веќе изгасна неколку пожари во иста фабрика, три во последните осум години, се чуди на сето тоа. Она што го видел на местото на настанот и она што го знае од искуство го води само до еден заклучок.
„До оваа ситуација не доведоа пропуштените превентивни мерки за противпожарна заштита. Тоа е пожар надвор од сите категории, непознат во земјите од развиениот свет бидејќи таму се спроведуваат прописи. Се што пропуштаат сопствениците на зградите, паѓа на грбот на пожарникари, кои си ги ризикуваат животите за да ги отстранат неправилностите“, тврди Бањан.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
