05.10.2023 Скопје
Во извештајот на Швајцарската комисија за криосферско набљудување на Швајцарската академија на науките се наведува дека глечерите во Централна Европа се топат побрзо од кога било досега, достигнувајќи ги највисоките стапки на исчезнување од почетокот на евиденцијата.
Во извештајот на SCC се вели дека швајцарските глечери изгубиле 10% од својот волумен за само две години на екстремна топлина.
Глечерите изгубија рекордни 6% од нивниот волумен во 2022 година и 4% во 2023 година. До сега, годините со загуба на мраз од 2% беа опишани како „екстремни“.
Според податоците во извештајот, само во последните две години е изгубен мраз колку што во трите децении помеѓу 1960 и 1990 година.
Последователните години на ниски зимски снежни врнежи и високи летни температури доведоа до распаѓање на јазиците на глечерите, се додава. Во исто време, многу мали глечери исчезнаа.
Претходно оваа година, извештајот за климата на ЕУ рече дека 2022 година има најмногу алпско повлекување на глечерите од која било година.
Што се крие зад рекордната стапка на топење?
На југот и на истокот на Швајцарија, стапката на топење на глечерите во 2023 година речиси се совпаѓа со рекордната стапка од 2022 година.
Просечно топење на мраз од 3 метри е забележано на височини над 3.200 метри, многу повеќе отколку што беше забележано во текот на невообичаено топлото лето во 2003 година. Тоа е висина на која глечерите до неодамна беа во рамнотежа.
Ситуацијата е влошена поради слабите снежни врнежи. Топлата зима на крајот од 2022 година во 2023 година ги остави мерните места со многу помала покриеност со снег од вообичаеното.
Условите беа малку поинакви на надморска височина од над 1.000 метри. Во првата половина на февруари, покриеноста со снег беше нешто повисока отколку што беше во зимите со низок снег во 1964, 1990 и 2007 година, но ова се промени во втората половина на месецот кога длабочините паднаа на ново рекордно ниско ниво и беа околу само 30% од долгорочниот просек.
Пролетната ситуацијата накратко се нормализира. Сепак, сувиот и многу топол јуни предизвика топење на снегот две до четири недели порано од вообичаеното. Третото најтопло лето од почетокот на мерењата и температурите кои понекогаш ја достигнуваа границата од нула степени до септември беа одговорни за фактот дека изолираните летни снежни врнежи главно брзо се топеа, што малку им помогна на глечерите.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
