24.10.2023 Скопје
Иако германската владејачка коалиција, предводена од канцеларот Олаф Шолц, е на пат да ги исполни повеќето од своите ветувања, нејзината популарност опадна во корист на екстремно десничарската партија АфД. Сојузните избори во Германија во 2021 година означија пресвртница во политиката на земјата, при што долгогодишната лидерка Ангела Меркел објави дека нема да бара реизбор, а анкетите предвидуваат тесна трка.
Разорните поплави во јули помогнаа климатските промени да станат клучно прашање во кампањата, при што двете големи партии ветија дека ќе преземат акција. Меѓутоа, откако фаворитот на централнодесничарската ЦДУ/ЦСУ беше фатен како се смее за време на посетата на погодената област, централно-левичарската партија СДП на Олаф Шолц воспостави водство во анкетите.
Владејачката ЦДУ/ЦСУ по 16 години на власт го постигна својот најлош резултат, Зелените најдобар досега, а СДП беше најголемата партија за прв пат од 2002 година.
Шолц стана нов германски канцелар, формирајќи коалиција составена од неговата партија СДП, Зелените и Слободната демократска партија (ФДП). Но, како што се приближува половината од неговиот мандат, работите изгледаат сè помрачни за неговата коалиција и партија.
Анкетата на Дојчландтренд на крајот на август покажа дека доколку се одржат федерални избори, СДП ќе собере само 16 отсто од гласовите, речиси 10 отсто помалку отколку кога ја обезбеди власта, и најважно, зад екстремната десница АфД.
Неговите коалициски партнери, исто така, би ја изгубиле поддршката, поттикнувајќи ги стравувањата дека екстремната десница има реални шанси да дојде на власт.
За Шолц и неговата коалиција, почетокот беше релативно добар. По почетокот на војната во Украина, германскиот канцелар најави дека земјата ќе потроши 100 милијарди евра за модернизација на старата германска армија.
Најавата беше проследена со голема помпа, а Шолц беше поздравен како човекот кој преку ноќ промени 70 години германска надворешна политика. Рејтингот на неговата партија се зголеми и тој повторно беше рамо до рамо со ЦДУ/ЦСУ.
Војната во Украина и енергетската криза првично ја одржаа коалицијата обединета, но тоа единство сега се чини дека покажува некои значајни пукнатини.
Германија е навикната на владејачките коалиции кои се сметаат за невообичаени во другите европски демократии. Од 2013 до 2021 година во таканаречената голема коалиција владееја централнодесничарските и левиот центар, истото се случи од 2005 до 2009 година. Иако повремено имаше несогласувања во јавноста, преговорите меѓу коалициските партии најчесто се одвиваа зад затворени врати.
Актуелната владејачка коалиција, сепак, јавно ја објави својата „валкана перална“, а Шолц се сметаше за неспособен цврсто да управува со „бродот“.
„Зад сите овие кавги стои канцеларот Шолц, кој нема контрола над својата влада. Министрите се блокираат меѓусебно и додека канцеларот презентира решение, тие продолжуваат да се расправаат во печатот. Тие се расправаат за речиси секоја тема: буџетот, основниот детски додаток, греење, економска политика“, изјави млад правен асистент и поддржувач на CDU/CSU од Баварија.
За многу Германци навикнати да ги гледаат нивните владејачки партии како усогласени, расправиите на сегашната коалиција придонесуваат за се попесимистичкото расположение за управувањето со земјата.
Други ја обвинуваат Ангела Меркел, претходната канцеларка на Германија, за многу проблеми со кои се соочува земјата, како што е економското забавување. Тие тврдат дека недостатокот на инвестиции и долгорочно планирање ја направи Германија неконкурентна.
Според рангирањето за 2022 година на Институтот за економски истражувања ZEV, Германија сега е рангирана алармантно ниско – на 18-то место – меѓу 21-те водечки светски индустрии или економии.
Коалицијата на Шолц обединува три партии со веројатно поголеми идеолошки поделби од СДП и ЦДУ/ЦСУ предводени од Меркел. СДП е прогресивна партија на левиот центар, Зелените веруваат во некаква државна интервенција, особено кога станува збор за енергетската транзиција, а ФДП е партија на слободен пазар која верува во економски либерализам.
Во мај, приватните несогласувања меѓу партиите избија во очите на јавноста околу предложениот закон за намалување на емисиите на фосилни горива од индивидуалните комори за согорување во домаќинствата и зградите. ФДП го блокираше предлог-законот, и покрај тоа што претходно го одобри. Партијата го критикуваше пристапот на Зелените кон енергетската транзиција, додека Зелените реагираа бурно и ја обвинија ФДП дека е несигурен партнер.
Спорот се подготвува со месеци, при што двете страни јавно излегоа една против друга од март, и покрај 30-часовните разговори истиот месец со цел да се реши спорот.
Дебатите продолжија и потоа, што доведе до неуспехот на коалицијата во август да се договори за нацрт-законот кој нуди пошироки корпоративни даночни олеснувања во вредност од милијарди евра, со цел заживување на растот во земјата. Она што е сомнително за Шолц е тоа што неговите коалициски партнери, кои се во отворена војна меѓу себе, поставуваат прашања дали тој ја контролира својата влада.
Подготвено од М.Д.
About Author
