05.10.2023 Скопје
Нова студија потврдува дека Голфската струја навистина слабее, а ефектот ќе има длабоки импликации за еден од најголемите временски системи на нашата планета. Кога се менува Голфската струја, се менува и климата.
Истражувачите од океанографската институција Вудс Хол и Универзитетот во Мајами проучувале четиридецениски податоци од теснецот на Флорида, вклучително и мерења на количината на морска вода што поминала низ регионот во тој период. Тие открија дека преносот на Голфската струја е намален за околу 4 проценти во текот на изминатите 40 години, што тие го опишуваат како прв „убедлив, недвосмислен набљудувачки доказ“ за забавување. Иако основните причини не беа оценети како дел од студијата, постои 99 проценти веројатност дека ова слабеење не е случаен настан, велат истражувачите.
„Ова е најсилниот, најдефинитивен доказ што го имаме за слабеење на оваа океанска струја релевантна за климата. Иако дефинитивно можеме да кажеме дека ова слабеење се случува, не можеме да кажеме до кој степен е поврзано со климатските промени или дали е природна варијација“, вели физичкиот океанограф Крис Пиекук од океанографската институција Вудс Хол.
Протоците на Флорида се добар приказ за ефектите на Голфската струја, која тече од Мексиканскиот Залив, околу Флорида, нагоре по источниот брег на САД, а потоа преку Атлантикот. Струјата носи со себе потопла вода, која потоа влијае на температурите, врнежите, нивото на морето, активноста на ураганите и друго. Исто така, транспортира хранливи материи преку океанот, вклучително и јаглерод.
Во овој случај, комплексен Баезијански модел – кој ги разработува веројатностите и несигурноста до високо ниво на прецизност – беше применет на податоците собрани од сателитски отчитувања, подморски кабли и теренски истражувања.
Покрај тоа што е вознемирувачки извештај за променливата состојба на климата на Земјата, студијата е и доказ за тоа колку се важни долгорочните набљудувања на океаните во идентификувањето на трендовите кои траат неколку децении, па дури и подолго. Сега е јасно дека Голфската струја слабее – и дека глобалното затоплување е веројатната причина – но научниците не се сигурни што ќе се случи следно.
Струите и поврзаните временски обрасци се клучни компоненти на климата на планетата, кои влијаат на екстремните временски настани, како и на просечните температури и нивоата на врнежи. Она што исто така треба да се земе предвид е како промените во климата ќе се повратат сами на себе, предизвикувајќи дополнително нарушување на временските системи. Истражувачите зад оваа актуелна студија се надеваат дека анализата на податоците што ја користеле може да се примени и во други региони на океанот.
„Голфската струја е витална артерија на океанската циркулација, така што последиците од неговото слабеење се глобални. Мислам дека постои потенцијал оваа техника да издвои други сигнали за климатските промени меѓу расеаните набљудувања што ги имаме во океанот“, вели океанографката Лиза Бил од Универзитетот во Мајами.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
