16.10.2023 Скопје
Есента пристигна, а октомври е особено обележан со портокаловата боја, која е и бојата на есенската кралица – тиквата. Се почесто се зборува за лековитите својства на тиквата, иако оваа намирница често се занемарува на менијата во нашите краишта.
Токму Горан Јотановиќ од прњаворското село Гајеви препозна дека на пазарот, кој се повеќе се свртува кон здравата храна, недостасуваат производи од тиква. Овој вреден домаќин веќе 26 години е вработен во локалното комунално претпријатие „Водовод“, но секој слободен момент го посветува на земјоделство, читање, па дури и пишува збирка поезија.
Јотановиќ има дојдено до идејата да започне со производство на тиква голица и ладно цедено масло од нејзините семиња во 2018 година, откако од пријатели кои живеат во Европската унија дознал кои се здравствените придобивки.
„Истражував на Интернет, набавив стручна литература, се едуцирав, читав и научив и сфатив дека има голема потреба од масло кое е исклучително лековито. Добив семе од Австрија, посеав еден дунум, потоа немав вистинска преса уште, па маслото го цедев на старомоден начин. Прво никој не веруваше дека ќе успеам, но овој производ е толку лековит што не беше проблем да се најдат купувачи. За литар масло потребни се од три до три ипол килограми суви семиња кои сега ги цедам со професионална преса за ладно цедени масла што ги добив од Србија, јас сеам до 20 дунуми тикви, а родот зависи од која година е“, вели Јотановиќ и додава дека оваа година не беше најдобра, беше дождливо, родот никогаш не е полош, но има заштедени залихи од лани.
Тој забележува дека неговото производство е органско, природно што не може да биде поприродно, без пестициди и вештачки ѓубрива, бидејќи неговиот татко пред него ги препознал придобивките од органското производство.
„Ние правиме сè на старомоден начин, копаме, а кога тиквите ќе ја остават лозата да порасне, нема повеќе копање, а тревата подоцна реагира на тоа и ја задржува влагата. Татко ми исто така се здоби со ѓубре од калифорниски црви пред војна, а ѓубривото од дворното ѓубре го преработуваат во лумбри хумус, за кој знае дека е најпознатото органско ѓубриво за производство на еколошки чисти производи. Тоа е најдоброто ѓубриво во светот и им препорачувам на сите да го користат“, вели овој вреден домаќин, кој додава дека стекнал и пчели кои вршат опрашување, за се што е поврзано да има можност природата да го даде најдоброто од себе.
„Кога е убаво времето, семките ги сушам на сончева светлина, а маслото го цедам по потреба, бидејќи препорачаниот рок за чување е една година. Дека ова е добар производ потврдија и од Ветеринарниот институт „Славен“ во Бања Лука и се е редовно. На почетокот беше потешко да се најде пласман бидејќи ниту трговците ниту граѓаните не се особено заинтересирани да научат повеќе за здравата исхрана, но сега ситуацијата е многу подобра и немам недостаток на клиенти. Продавам самостојно, на социјалните мрежи, на саеми, преку препораките на задоволни клиенти, а моите производи ги има и во продавницата за здрава храна „Наша трговија“ во Прњавор“, вели Јотановиќ и додава дека има многу муштерии од западноевропските земји.
Како што истакнува, најдобриот начин за консумирање на неговиот производ е една лажица масло пред појадок и пред вечера, а може да се јаде и како ладен додаток на салати и сирење.
„Често учествувам на саеми во околината, а неодамна бев и на Земјоделскиот саем во Станари. Луѓето доаѓаат кај мене и се чудат кога ќе слушнат дека ова не е маслото со кое се пржи храна. Најчесто прашуваат: „Како ќе го пиеме маслото?’ Нудам на сите да го пробаат и потоа да се уверат дека вкусот е сосема поинаков од маслото за јадење или маслиново. Се покажа дека ова масло дава најдобри резултати при проблеми со зголемена простата, лекува уринарни инфекции на тракт и кај мажите и кај жените, го регулира нивото на холестерол во крвта, ја нормализира работата на бубрезите, помага при кардиоваскуларни проблеми, го подобрува имунолошкиот систем, богат е со бројни витамини – А, Е, Ц, К, витамини од групата Б, незаситени масни киселини, минерали. Позитивно делува на целото тело, за тоа пишувале и светски лекари“, објаснува Јотановиќ.
Смета дека треба да се работи на промена на навиките на луѓето бидејќи, како што истакнува, се што е штетно е популарно.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
