04.10.2023 Скопје
Ако не се чувствувате добро на работа, трпите ментална или вербална злоупотреба, но и други видови на однесување кои не се соодветни и прифатливи, било од претпоставените или од колегите од работа, најверојатно ова е мобинг.
Во случај да не знаете што е мобинг или кому можете да се обратите доколку се најдете во таква ситуација, подолу ќе можете да ги прочитате сите детали за оваа форма на дискриминација.
Што е мобинг?
Мобингот, како форма на дискриминација на работното место, е психичка или вербална злоупотреба на работното место, која има за цел да девалвира работник или група работници. Тоа се рефлектира со омаловажување, заплашување, неправедно наметнување на услови за работа, изолација од други лица во компанијата, потсмев, сексуално, психичко или вербално вознемирување, прекумерна количина на задачи кои едно лице треба да ги извршува во текот на работното време итн.
Мобингот ќе го препознаете како форма на однесување кое често е проследено со навреди на приватно или професионално ниво од претпоставен или непосреден претпоставен, а често и од колеги од работа или други лица со кои жртвата на мобинг е принудена да соработува поради работа. Најчесто тоа е навреда и нарекување со погрдни имиња, омаловажување, вршење притисок и охрабрување на другите да го омаловажуваат вработениот, доделување невозможни задачи, се со цел да се стави вработениот во состојба на беспомошност, без разлика на мотивот за тоа и други облици на однесување кои го доведуваат во прашање човечкото достоинство и одат во спротивност со нормите на професионални и законски пропишани односи на работното место.
Потенцијални насилници на работното место може да бидат:
* Работодавачот или одговорното лице кај работодавачот – во овој случај може веднаш да се поведе спор и тужба;
* Други вработени – овој проблем прво се решава мирно во рамките на самата работа, а доколку нема решение, жртвата може да поднесе тужба до суд;
Може да се каже дека мобингот има три главни карактеристики, имено:
* Постоење на насилничко однесување (од едно или повеќе лица кон жртвата на мобинг);
* Трае подолг временски период и постојано напредува (бидејќи мобингот всушност произлегува од конфликт кој никогаш не бил решен и ескалирал);
* Појавата и растот на нерамнотежата на моќта во меѓучовечките односи (што е практично дефиниција за насилство).
Сето ова може да биде мобинг:
* Озборувања – кога еден или повеќе луѓе шират информации за друго лице со цел да ја уништат нивната репутација и да ја натераат да си заминат
* Исмејување на физичките и психолошките карактеристики на жртвата
* Изолација на колега – директно или како последица на едно од претходните однесувања
* Сокривајќи важни информации кои се од суштинско значење за успехот на работното место, вештачки се создава стресна ситуација, лицето греши и донесува погрешни одлуки, а моберот го прикажува како неспособен
* Административни и оперативни мерки што ги користат претпоставените – жртвата е преплавена со бесмислени дополнителни работни задачи, поради што не може да ја врши работата за која е ангажиран и платен.
* Преголем обем на работа – што ги надминува капацитетите на работникот и самото работно место
* Прекумерна критика – која е исто така трајна; жртвата почнува да се сомнева во неговите способности и ја губи самодовербата
* Сексуално вознемирување и уцена.
Кој да контактирате?
Институцијата Народен правобранител може да даде препорака дека е или не е дискриминација во конкретен случај, на барање на лице кое смета дека е дискриминирано и кое поднело барање до оваа институција, но оваа препорака не е обврзувачки, па затоа во најголем број случаи, доколку работодавачот не постапи по препорака на Народниот правобранител, покренете граѓанска постапка пред надлежните судови за прашањето на дискриминација.
Како да се докаже мобинг на работа?
Прво, разберете што е мобинг на работа. Пред да започнете да собирате докази, важно е да разберете што всушност е мобинг.
Водете дневник – почнете да водите детален дневник во кој ќе ги запишете сите инциденти и ситуации за кои сметате дека се мобинг. Запишете ги датумите, времето, местото, луѓето кои биле присутни и опис на настанот.
Соберете докази – Соберете ги сите достапни докази за мобинг. Тоа може да бидат е-пошта, пораки, снимки од разговори, фотографии или кој било друг материјал што може да ги поткрепи вашите тврдења. Ова е клучно за докажување на мобинг на работа.
Сведоци и сведоштва – доколку има сведок или сведоци на мобингот, замолете ги да ви дадат писмени изјави или ако е можно да сведочат во ваше име.
Користете внатрешна политика – следете ја внатрешната политика на вашата компанија за справување со конфликти или мобинг на работа. Ова може да го вклучи процесот на поднесување тужба за мобинг.
Консултирајте се со адвокат – доколку претходните процедури не дадат резултати или ситуацијата стане неподнослива, размислете да ангажирате адвокат за трудово право. Тој ќе ви помогне да ги разберете вашите права и да даде совет за следните чекори.
Размислете за правна постапка – ако сите други обиди за решавање на проблемот не успеат, размислете за преземање правни мерки. Адвокатот ќе ви помогне да одлучите дали ова е најдобрата опција за вас.
Одржувајте го професионализмот – во текот на целиот процес, важно е да одржувате професионално однесување и да не возвраќате со злоупотреба. Ова ќе ви помогне да останете во подобра позиција кога решавате проблеми.
Подготвено од А.Ѓ.