eu and biH

05.10.2023 Скопје

Австрија, Хрватска и Словенија вршат притисок за отворање пристапни преговори со Босна и Херцеговина оваа година, тврдејќи дека потегот ќе биде од геополитичка важност за стабилизирање на регионот, напишаа министрите за надворешни работи на трите држави во авторски текст.

ЕУ ѝ додели на Босна и Херцеговина статус на формална земја-кандидат во декември 2022 година. Сепак, земјата мора да исполни 14 клучни приоритети што Европската комисија претходно ги дефинираше за отворање на пристапните преговори. Сепак, и покрај овие барања, трите земји веќе вршат притисок за отворање на пристапните преговори оваа година.

„Европската унија мора да ги отвори преговорите за пристап во ЕУ со Босна и Херцеговина до крајот на оваа година“, се вели во текстот.

Тие, исто така, истакнаа дека проширувањето ќе биде „најмоќниот инструмент за стабилизација на ЕУ“ и ја поздравија „погеостратешката и помалку бирократската перспектива“ за проширувањето на ЕУ на Комисијата на ЕУ.

Австрија и Словенија се долгогодишни поборници за пристапување на Босна и Херцеговина во ЕУ и беа меѓу првите кои повикаа да и се даде официјален кандидатски статус на земјата.

Сепак, една од главните пречки за отворање на пристапните преговори е Република Српска – еден од двата ентитета што ја формираат Федерацијата Босна и Херцеговина.

Ситуацијата во Република Српска веќе беше една од главните грижи на Европската комисија во извештајот за нивната земја во 2022 година, бидејќи нејзиниот лидер Милорад Додик отворено се залагаше за отцепување.

Меѓутоа, оттогаш, ситуацијата значително се влоши, а српскиот водач Додик се закани дека ќе го уапси високиот претставник на ООН за Босна и Херцеговина, Кристијан Шмит, доколку влезе во Република Српска.

Во јули, Европската комисија, исто така, го предупреди пркосниот регион да престане да го поткопува уставниот поредок на земјата и се закани со „сериозни последици“ доколку ситуацијата продолжи. Подоцна овој октомври, Комисијата ќе го објави својот извештај за земјата за 2023 година, во кој ќе се наведе напредокот на Босна и Херцеговина во спроведувањето на приоритетите на ЕУ.

Додека Австрија, Словенија и Хрватска сè уште вршат притисок за брзо отворање на преговорите, тие исто така рекоа дека новиот, постратешки пристап „нема да ги намали стандардите за проширување“ и дека „целосното спроведување на реформите останува од суштинско значење“.

На почетокот на овој месец, Австрија ја претстави идејата за воведување систем на „постепена интеграција“ во ЕУ пред формалното пристапување во блокот за да ги поблиску до ЕУ и да ја спречи Русија да го дестабилизира регионот.

Подготвено од А.Ѓ.

About Author